Күзнең тамырлы тышчасы

Күзнең тамырлы тышчасы, күзнең тамырлы тракты, увеаль тракты ( лат. uva — виноград) — күз алмасының склера (күз агы) һәм челтәркатлау арасында урнашкан урта катлавы. Йомшак, пигментлы, тамырлар белән бай катлау, төп үзлекләре булып аккомодация, җайлашу һәм челтәркатлауның тукланышы тора.

1. күз агы 2. тамырлы катлау 3. Шлемм каналы 4. төсле катлау тамыры 5. мөгезкатлау 6. төсле катлау 7. күз карасы 8. күзнең алгы камерасы 9. күзнең арткы камерасы 10. керфексыман өлеш 11. күз ясмыгы 12. пыяласыман җисем 13. челтәркатлау 14. күрү нервы 15. зонуляр җепселләр

Увеаль тракт өч өлештән тора:

• Төсле катлау (ирис); функциясе: җайлашу.
• Цилиар өлеш; функциясе: аккомодация, күз камераларының сулы сыекчасын эшләп чыгару.
• Чын тамырлы катлау (хориоидея); функциясе: челтәркатлауның тукланышы, механик амортизатор.

Махсус күзәнәкләрдә хроматофорда пигмент бар, алар өчен тамырлы тышча караңгы кадимче камера кебек. Бу бәбәк аша кергән кояш нурларының чагылуын кисәтеп, яктылыкның йотылуына китерә . Шуның белән бергә челтәркатлаудагы сурәтләр төгәллеге арта.

Увеаль трактның пигментация киеренкелеге генетик юл белән урнаштырылган һәм күзләр төсенең сәбәбе була .

Филогенетик  яктан күзнең тамырлы тышчасы өчен минең йомшак һәм арахноидаль тышчалары җавап бирә. Тамырлы тышча тукландырган челтәркатлау нерв системасы өлеше булып тора

Тамырлы тышчаның ялкынсынуы увеит дип атала.

Әдәбият

• Синельников Р. Д., Синельников Я. Р. Атлас анатомии человека в 4 томах. Т.3. — М.: Медицина, 1996. — ISBN 5-225-02723-7
• Paul Simoens: Sehorgan, Organum visus. In: Franz-Viktor Salomon et al. (Hrsg.): Anatomie für die Tiermedizin. Enke-Verlag Stuttgart, 2. erw. Aufl. 2008, S. 579—612, ISBN 978-3-8304-1075-1