Кара юрга
Кара юрга(баш. Ҡара юрға)- башкорт халык җыры, кыска көй, "Кара юрга" башкорт милли эпосының фрагменты[1]. «Кара юрга» көе[2] Башкортстан Сабантуйларда елкылары чыккан бәйге уңаенан еш яңгырый. Фәйзи Гаскәров ансамбле тарафыннан 1938 елда җыр көйләренә башкорт хореографиясен кабатлаган Кара юрга бию[3] куелды.
| Кара юрга | |
| Сәнгать формасы | җыр |
|---|---|
Җыр турында башлангыч мәгълүматлар И.И.Лепехин язмаларында урнаштырылган. “Кара юрга" легендасын һәм качкын уйналган вариантын башлангыч тапкыр 1894 елда С. Г. Рыбаков Ырынбур губернасының Орски өязендә Темәс авылында (хәз. Баймак районы) Биргәле курайчыдан һәм Кананикольск заводында курайчы И.Локмановтан язып ала һәм «Урал мөселманнарының көнкүреш тасвирламасы белән музыкасы һәм җырлары» китабында бастырып чыгара. Җырны артабан З.Г.Исмәгыйлев, Ф.Х.Камаев, Л.Н.Лебединский, Г.З. Сөләймәнов, Х.Ф.Әхмәтов язып ала.
Җырны башкаручылар үзгәртү
«Кара юрга» җырын Р. Ә. Гәрәев, Гали Хәмзин, Ф. Ф. Гәрәев, А. Г. Галимов[4], Марсель Кутуев[5], Флюра Килдиярова һ. б. башкара.
Кара озын ялдарыңды
Һич үрмәм юргам,
Йомры йомшак билкәйеңне
Камчылама, юргам.
Өстеңдәге киленчәкне
Алып кайтма, юргам!
Һай, Кара юргам!
Тайт, Кара юргам!
Чыганаклар үзгәртү
- Мөхәммәтша Бурангулов. Сәсән аманаты. — Башҡортостан китап нәшриәте, 1995. — 350 бит. — ISBN 5-295-01397-9 (1-се китап) — ISBN 5-295-01396-0
Тышкы сылтамалар үзгәртү
Искәрмәләр үзгәртү
- ↑ Башкорт энциклопедиясе, archived from the original on 2016-04-21, retrieved 2018-12-21
- ↑ «Кара юрга» көе
- ↑ Кара юрга бию
- ↑ Кара юрга Айдар Галимов
- ↑ Марсель Кутуев - Кара юрга