Каракалпакстан

Каракалпакста́н Республикасы (каракалп. Qaraqalpaqstan Respublikası, Қарақалпақстан Республикасы, үзб. Qoraqalpogʻiston Respublikasi, Қорақалпоғистон Республикаси) — Үзбәкстанның төньяк-көнбатышында урнашкан автономияле республика. 1992 елның 9 гыйнварда Каракалпакстан АССРдан әверелеп оештырган.

Каракалпакстан
каракалп. Qaraqalpaqstan Respublikası үзб. Qoraqalpog'iston Respublikasi
Байрак	Илтамга[d]
Рәсми исем	Qoraqalpogʻiston Respublikasi, Republic of Karakalpakstan., Qaraqalpaqstan Respublikası һәм Karakalpacká republika
Кыскача исем	Qaraqalpaqstan
Демоним	qaraqalpaq, qaraqalpaqlar
Рәсми тел	үзбәк теле һәм каракалпак теле
Гимн	Каракалпакстан гимны
Дөнья кисәге	Азия
Дәүләт	Үзбәкстан
Башкала	Нөкес
Административ-территориаль берәмлек	Үзбәкстан
Сәгать поясы	UTC+05:00
Геомәгълүматлар	Data:Uzbekistan/Karakalpakstan.map
Хөкүмәт башлыгы вазыйфасы	Председатель Жокаргы Кенеса Республики Каракалпакстан[d]
Хөкүмәт башлыгы	Орынбаев, Аманбай Тлеубаевич[d]
Халык саны	1 817 500 (2017)
Административ бүленеше	Амударьинский район[d], Берунийский район[d], Чимбайский район[d], Элликкалинский район[d], Кегейлийский район[d], Муйнак районы, Нукусский район[d], Канлыкульский район[d], Караузякский район[d], Шуманайский район[d], Тахтакупырский район[d], Турткульский район[d], Хуҗайлы районы[d], Бузатауский район[d], Тахиаташский район[d] һәм Кунградский район[d]
Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек	41 метр
Нәрсә белән чиктәш	Хәрәзем вилаяте, Бохара вилаяте, Нәваи өлкәсе, Маңгыштау өлкәсе, Актүбә өлкәсе һәм Ташугыз вилаяте
Кулланылган тел	каракалпак теле, үзбәк теле һәм казакъ теле
Мәйдан	160 000 км²
Рәсми веб-сайт	sovminrk.gov.uz/lang/en/
Монда җирләнгәннәр төркеме	Төркем:Каракалпакстанда җирләнгәннәр[d]
Каракалпакстан Викиҗыентыкта

Каракалпакстанның үз гербы, байрагы, гимны, конституциясе, хөкүмәте бар. Республиканың башлыгы — Жокаргы Кенес (Югары Киңәш) рәисе.
Каракалпакстан Республикасы пайтәxете — Нөкес каласы. Башка эре калалары — Хоҗәли, Конырат, Шимбай һәм Тәкыяташ.

Республика 16 районга бүленгән.

Халык

Каракалпакстанда xалык санының 2020-елгы мәгълүматлары буенча 1,916,100 кеше соралып, 51,0 % авылларда, 49,0% шәһәрләрдә яшәгән. Каракалпак, үзбәк, казакъ, төрекмән һәм башка халыклар тора.

Тарих

1925 елда Каракалпак автономияле өлкәсе буларак РСФСР (Казакъ АССР) эчендә оештырган. 1930 елдан РСФСР туры карамагында. 1932 елдан — Каракалпакстан АССР. 1936 елдан Үзбәкстан ССР эчендә.

Мәдәният

Каракалпак язучылары, шагыйрьләре

• Көнхуҗа
• Үтәш
• Әҗинияз
• Бердах
• Сәйфелгабит Мәҗитов
• Аяпбиргән Мусаев

Административ бүленеш

1. Амудәрья районы
2. Беруни районы
3. Шымбай районы
4. Элеккала районы
5. Кегейли районы
6. Муйнак районы
7. Нөкес районы
8. Канлыкүл районы
9. Коңырат районы
10. Караүзәк районы
11. Шоманай районы
12. Тахтакүпер районы
13. Хоҗейли районы
14. Нөкес шәһәре

Моны да карагыз

• Каракалпакстан АССР

Тышкы сылтамалар

• http://sovminrk.gov.uz/ 2012 елның 28 декабрь көнендә архивланган.