Ихсан (мәчет, Белово)
«Ихсан» мәчете (рус. Мечеть «Ихсан» г. Белово) ― Россия Федерациясенең Кемерово өлкәсе Белово шәһәрендә урнашкан ислам гыйбадәтханәсе (гыйбадәт йорты, мәчет). Россия мөселманнары Дини җыены составындагы Кемерово өлкәсе мөселманнарының Диния нәзарәтенә караган мөселманнарның җирле «Ихсан» мәхәлләсе карамагында.
Мәчет | |
Ихсан
| |
Ил | Россия |
Шәһәр | 652645, Кемерово өлкәсе, Белово, Новый Городок[d] штб, Киев ур., 30 |
Дин | Ислам |
Мәхәллә | Кемерово өлкәсе МДН / «Ихсан» мәхәлләсе |
Кайсы дини агымга карый | сөнни ислам |
Бина төре | манарасыз бина |
Төзелеш еллары | 2000—2001 еллар |
Төп даталар: 2000 – үзгәртеп кору
| |
Халәте | гамәлдә |
2010 елда шәһәр халкының (76 764) 1,2 % ын татарлар тәшкил иткән[1].
Тарих
үзгәртүБеловода мөселман җәмгыяте 1990-елларның икенче яртысында барлыкка килә. Шәһәрдә элек-электән күп кенә татарлар һәм башкортлар яшәгән, алар – репрессияләнгәннәрнең токымнары, сугыштан соңгы вакытта Кузбасска комсомол юлламалары буенча килгән шахтерлар. 1970―1980 елларда Беловода эре вайнах диаспорасы урнашкан[2]. Башта исламның яңадан торгызылуы ике җәмгыятьтә (татар-башкорт һәм вайнах) мөстәкыйль рәвештә бара. 1997-1998 елларда вайнахлар Коломенская урамы, 37нче йорт адресы буенча шәхси йортта мәчет (гыйбадәт йорты) оештыралар, 2000 елда имам, пенсионер Фәйзрахман Кучумов җитәкчелегендәге татар-башкорт җәмгыяте мәчет итеп Новый Городок бистәсендәге Киевская урамы, 30нчы йорт адресы буенча элеккеге поликлиника бинасын ала. Җомга намазына барысы да зурлыгы буенча иркенрәк булган икенче гыйбадәт йортына баралар. Шәһәр читендә урнашкан гыйбадәт йортына өлкән яшьтәге кешеләргә барып җитү авыр[3].
Шуңа күрә Кемерово өлкәсенең Белово шәһәре мөселманнары шәһәр администрациясеннән манарасы булган Җәмигъ мәчете төзү өчен шәһәрнең үзәк өлешендәге Ленин урамында 20 сутыйга якын мәйдан биләүче буш ятучы урынны бирүне сорыйлар[4]. Манаралы классик мәчетне Ленин урамында шәһәр үзәгендәге тимер юл вокзалы янында төзү планлаштырыла. Администрация участокны бирә, әмма участок өлешчә тимер юл сәүдә компаниясе милкендә булган. Хәзерге вакытта тимер юлдан берничә сутый җирне сатып алу турында хат алышу бара.
1999 елның 2 сентябрендә Россиянең Азия өлеше мөселманнары Диния нәзарәте составында Белово шәһәре мөселманнарының дини җәмгыяте теркәлгән (2003 елның 3 мартыннан гамәлгә куючы һәм җитәкче Фәйзрахман Гизрәхим улы Кучумов)[5]. 2007 елның 5 апрелендә суд карары буенча юридик зат буларак дини җәмгыять гамәлдән чыгарылган [6].
2008 елның 22 октябрендә җирле дини җәмгыять (мәхәллә) рәсми теркәлү узган[7].
Кемерово өлкәсе мөфтие Таһир Бикчәнтәев сүзләренчә, Белово мөселман җәмгыяте төбәктә иң көчле һәм эшлеклеләрнең берсе.
Бина
үзгәртүТышкы рәсемнәр | |
---|---|
Мәчет итеп үзгәртелгән бистә поликлиникасы бинасы. |
Беловода ике мөселман гыйбадәтханәсе эшли. Саварбәк Терхоев җитәкчелегендәге «Ихсан» мәхәлләсе берничә ел дәвамында классик башкаруда Җәмигъ мәчете төзү өчен участок бирүне сорый[8].
Белово мәчете ― Себердә кечкенә мөселманнар өчен мәктәп эшләгән берничә мәчетнең берсе.
Бүген Урта Азиядән килгән мөселманнар (күпчелеге таҗиклар) мәхәллә тормышында активрак катнашалар.
Җитәкчелек
үзгәртүӘүвәлге имам Фәйзрахман Кучумов. Ул вафат булгач, 2011 елдан имам Гилани Мурзабеков (1978 елгы), дини белемне балачагында Ингушетиянең Назрань районы Плиево[d] авылында алган, аннары Бишкәктә һәм Алматыда укыган.
Мәхәллә идарәсенең беренче рәисе ― Мөхәммәтһади Нуртдинов. 2009 елның 24 сентябреннән ― Терхоев Саварбек Хамзатович, һөнәре буенча инженер-төзүче, төзелеш компаниясе директоры урынбасары булып эшли[9].
Искәрмәләр
үзгәртү- ↑ 2010 елгы җанисәп алу базасы., archived from the original on 2017-11-11, retrieved 2014-12-01
- ↑ В Белово исламской грамоте учат ежедневно. IslamNews, 19.04.2012
- ↑ Мусульмане Кемеровской области просят передать им пустырь под мечеть. ansar.ru, 23.09.2011
- ↑ Калиль Вахитов. Мусульмане мечтают о мечети с минаретом в центре шахтерского города. IslamRF.ru, 21.09.2011(рус.)
- ↑ Кучумов Фаизрахман Гизрахманович, archived from the original on 2024-06-05, retrieved 2024-06-05
- ↑ МРОМ г. Белово Кемеровской области ДУМАЧР. 2024 елның 5 июнь көнендә архивланган. checko.ru
- ↑ ММРО Ихсан г. Белово. audit-it.ru
- ↑ В кузбасском городе Белово паника! umuslim.ru, 01.01.2014
- ↑ Терхоев Саварбек Хамзатович
Сылтамалар
үзгәртү- ММРО «Ихсан» г. Белово. ДУМ Кемеровской области
- В Белово исламской грамоте учат ежедневно. IslamNews, 19.04.2012