Гөлфия Юнысова
Гөлфия Юнысова, Гөлфия Атнагул кызы Юнысова (баш. Гөлфиә Аҙнағол ҡыҙы Юнысова, 1948 елның 10 сентябре, СССР, РСФСР, БАССР, Әлшәй районы, Сарыш) ― шагыйрә, җәмәгать эшлеклесе. СССР Язучылар (1979) һәм Журналистлар (1974) берлекләре әгъзасы. РФ (2005) һәм БАССР (1989) атказанган мәдәният хезмәткәре. БР мәгариф отличнигы (2000). Башкортстанның халык шагыйре (2015). Уфа шәһәренең мактаулы гражданы (2023).
| Гөлфия Юнысова Гөлфиә Юнысова | |
|---|---|
 Г.А. Юнысова | |
| Тугач бирелгән исеме: | баш. Гөлфиә Аҙнағол ҡыҙы Юнысова |
| Туу датасы: | 10 сентябрь 1948 (76 яшь) |
| Туу урыны: | СССР, РСФСР, БАССР, Әлшәй районы, Сарыш |
| Ватандашлык: |  СССР РФ |
| Эшчәнлек төре: | язучы, депутат |
| Иҗат итү еллары: | 1969―х. в. |
| Юнәлеш: | поэзия |
| Жанр: | шигырь, поэма |
| Иҗат итү теле: | башкорт теле |
| Дебют: | «Миңа бары өч кенә» (1969) |
| Премияләр: | Һәдия Дәүләтшина премиясе (2006) Мифтахетдин Акмулла премиясе (2000) |
| Бүләкләр: |  |
Тәрҗемәи хәле
үзгәртү1948 елның 10 сентябренда БАССР Әлшәй районы Сарыш авылында туган. Раевка урта мәктәбен (1966), Башкорт дәүләт университетын (1971) тәмамлаган. 1971―1973 елларда Сибайда педагогика укуханәсендә рус теле һәм әдәбияты фәннәреннән укыта. «Совет Башҡортостаны» газетасында (1973), «Пионер» журналында (1974―1978) эшли. «Башҡортостан ҡыҙы» журналының баш мөхәррире (1978―1999). 1979―1990 елларда Россия Югары шурасы, 1999 елдан Башкортстан Республикасы Дәүләт җыелышы ― Корылтай депутаты.
Иҗаты
үзгәртүГөлфия Юнысова балалар язучысы һәм җырлар тексты авторы булып танылган. Аның кече яшьтәге балалар өчен язылган шигырьләре уңышлы чыга. Башкорт дәүләт университетында укыган елларда балалар өчен «Миңа бары өч кенә» (1969), «Зәңгәр тубым» (1971) китапларын иҗат итә. Сибайда эшләгәндә «Яз хакында әкият» (1973), «Тылсымлы бүләк» (1975) китапларын басмага әзерли. 40 китап, 300 җыр сүзләре авторы, әсәрләре 25 телгә тәрҗемә ителгән.[1] «Кояшлы иртә» (1977), «Быргы чакыра» (1979), «Бәпембә» (1982), «Бүз тургай җыры» (1983), «Өметемнән югалма» (1990), «Ак яңгыр» (1998), «Сандугач моңы» (1998), «Салават күпере» (2003) китаплары бар. Мәскәүдә «Литературная Россия», «Огонёк», «Дружба народов», «Юность», «Работница», «Крестьянка», «Наш современник» журналларында шигырьләре; аерым китап булып, рус телендә «Каенкай җыры» (Песня березки, 1979) , «Өйләр елмая» (Дома улыбаются, 1980), «Салават күпере буйлап юл» (Дорога по радуге, 1984), «Безнең җыр» (Наша песня, 1986), Нукуста каракалпак телендә «Кыңгырау чәчәге» (1979) китаплары нәшер ителгән. «Очып булмый канатсыз» пьесасы Сибай драма театрында уйнала. Публицистика өлкәсендә дә хезмәтләре күп.
Бүләкләре, мактаулы исемнәре
үзгәртү
- РФ атказанган мәдәният хезмәткәре (2005)
- БАССР атказанган мәдәният хезмәткәре (1989)
- БР мәгариф отличнигы (2000)
- «Хөрмәт билгесе» ордены (1984)
- Мифтахетдин Акмулла премиясе (Миякә районы, 2000)
- Һәдия Дәүләтшина премиясе (2006)
- Башкортстанның халык шагыйре (2015)[3]
- Уфа шәһәренең мактаулы гражданы (2023)[4]
Гаиләсе
үзгәртүИре Мирас Хәмзә улы Иделбаев (1945), язучы, әдәбият галиме, БДУ профессоры.
- Улы Урал Мирас улы Иделбаев (1972), композитор, БР атказанган сәнгать эшлеклесе (2014).
- Улы Артур Мирас улы Иделбаев, «Башҡорт йәштәре иттифағы»н оештыручы[5].
Искәрмәләр
үзгәртү- ↑ БР әдәби картасы
- ↑ ТКН фонды, archived from the original on 2016-03-05, retrieved 2014-12-05
- ↑ Г. Иделбаева (Юнысова) БР икенче халык шагыйрәсе исеменә лаек булды(башк.)
- ↑ Башҡорт шағирәһе Гөлфиә Юнысова — Өфөнөң почетлы гражданы. «Башинформ» МА, 31.08.2023(башк.)
- ↑ Башфорум 2016 елның 4 март көнендә архивланган.(башк.)
Чыганаклар
үзгәртү- Совет Башкортстаны язучылары (биобиблиографик белешмәлек). Уфа, 1988.(башк.)
Сылтамалар
үзгәртү- башка чыганаклар
- Башкортстан (белешмәлек)(рус.)
- Күгәрчен районы китапханәсе(рус.)
- БР әдәби картасы(рус.)