Буру́нди (Калып:Lang-rn һәм фр. Burundi), Буру́нди Җөмһүрияте (Калып:Lang-rn, фр. République du Burundi) — Үзәк Африкада урнашкан зур булмаган дәүләт, дөньяның иң фәкыйрь илләренең берсе. Төньякта Руанда, көнбатышта Конго Демократик Җөмһүрияте, көнчыгышта һәм көньяк-көнчыгышта Танзания белән чиктәш. Диңгезгә чыгышы юк. Көньяк-көнбатышта Танганьика күле белән чиктәш.

Бурунди
Байрак
Илтамга
Шигарь Beautiful Burundi Edit this on Wikidata
Башкала Гитега
Халык саны 11 530 580 (2019) Edit this on Wikidata
Нигезләнгән 1 июль 1962 Edit this on Wikidata
Сәгать кушагы UTC+02:00
Рәсми тел Рунди (теле), француз теле, инглиз теле
География
Мәйдан 27,834 км²
Координатлар 3.66667°S 29.81667°E Edit this on Wikidata
Сәясәт
Канун чыгару органы Бурунди парламинте
Дәүләт башлыгы Эварист Ндайишимие
Хөкүмәт башлыгы Буньони, Ален-Гийом
Карта
Икътисад
ТЭП 2776 миллион US$ (2021), 3073 миллион US$ (2022) Edit this on Wikidata
Акча берәмлеге Бурунди франкы
Эшсезлек дәрәҗәсе 7% (2014)[1]
Туу күрсәткече 5.948 (2014)[2]
КПҮИ 0.426 (2021)[3]
Яшәү озынлыгы 57.481 ел (2016)[4]
Джини коэффициенты 38.6 (2013)[5]
Башка мәгълүмат
Ярдәм телефоннары
  • 112 (полиция)[6]
  • 113 (янгын сакчылары)[7]
  • 117 (ашыгыч тыйб ярдәме)[7][8]
  • Электр аергычы төре Europlug,[9] CEE 7/5[9]
    Автомобил хәрәкәте ягы уң
    Челтәр көчәнеше 220 вольт[9]
    Телефон коды +257
    ISO 3166-1 коды BI
    ХОК коды BDI
    Интернет домены .bi

    Бу төбәктә беренче яшәгән халык дип Тва пигмейлары фараз ителә.

    Дәүләтнең бәйсезлеге 1962 елның 1 июлендә игълан ителде. Бәйсезлек көненнән соң илдә күп конфликтлар, граждан сугышы була. Соңгы елларда халыкара көчләрнең илдә булу сәбәпле дәүләттә чагыштырмача тынычлык хасил итә.

    Илнең мәйданы 27 830 км² тәшкил итә. Чикләр озынлыгы — 974 км. Климат күбесенчә тропик. Уртача температура 20 °C.

    Административ яктан дәүләт 17 провинциягә бүленә. Алар, үз чиратында, 117 коммунага бүленә.

    Халык саны — 8 856 000 кеше. 80,9 % — хуту милләтеннән, 15,6 % — тутси, 1,6 % — лингала, 1,0 % — пигмейлар. Халык саны — 323,4 кеше/км². Шәһәрләрдә халыкның 10,0 %-ы яши.

    Дин үзгәртү

    Ил халкының (11,8 млн кеше, 2020 елга) 90 % ын христианнар (католиклар – 62,1 %, протестантлар – 23,9 %) тәшкил итә. 2 – 5 % ы (305 мең кеше) [10]ислам тарафдарлары [11].

    Искәрмәләр үзгәртү

    1. http://data.worldbank.org/indicator/SL.UEM.TOTL.ZS.
    2. http://data.uis.unesco.org/index.aspx?queryid=239; ЮНЕСКО-ның статистика институты.
    3. https://hdr.undp.org/data-center/human-development-index#/indicies/HDI; Отчёт о развитии человечества; чыгару датасы: 2022.
    4. http://data.uis.unesco.org/Index.aspx?DataSetCode=DEMO_DS; ЮНЕСКО-ның статистика институты.
    5. https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI.
    6. "International Numbering Resources Database"; ас башлык: ITU-T E.129 National-only numbers linked with emergency services and other services of social value; тикшерү датасы: 3 июль 2016; мөхәррир: Халыкара телекоммуникацияләр береге.
    7. 7,0 7,1 "International Numbering Resources Database"; ас башлык: ITU-T E.129 National-only numbers linked with emergency services and other services of social value; тикшерү датасы: 8 июль 2016; мөхәррир: Халыкара телекоммуникацияләр береге.
    8. "International Numbering Resources Database"; ас башлык: ITU-T E.129 National-only numbers linked with emergency services and other services of social value; тикшерү датасы: 10 июль 2016; мөхәррир: Халыкара телекоммуникацияләр береге.
    9. 9,0 9,1 9,2 "World Plugs"; тикшерү датасы: 10 июнь 2016; мөхәррир: Халыкара иликтер тихникасы кәмисиясе.
    10. . — ISBN 978-0-19-533770-9.
    11. Burundi, U.S. Department of State. 24 май 2017 тикшерелде.

    Сылтамалар үзгәртү