Nikolay Yakovlev (bolşevik)
Nikolay Yakovlev, Nikolay Nikolay ulı Yakovlev (rus. Николай Николаевич Яковлев; 1886 yılnıñ 1 (13) avgustı, Rİ, Mäskäw — 1918 yılnıñ 16 noyäbre, Olökma[ru] yılğasındağı tayga) — bolşevik, Tum eşçe häm soldat deputatları şähär sovetınıñ berençe räise (1917). Seber Sovetlarınıñ Üzäk başqarma komitetı räise (1918).
| Nikolay Yakovlev rus. Николай Николаевич Яковлев | |
 | |
| Tuu datası | |
|---|---|
| Tuu urını | |
| Ülem datası |
16 noyäber 1918 (32 yäş) |
| Ülem urını | |
| Watandaşlığı | |
| Hönäre |
inqıylabçı |
| Firqäse | |
| Töp ideyaläre | |
.svg){kind=small}
Biografiäse
үзгәртүMäskäw osta-zärkän ğailäsendä tuğan. Tanılğan firqä xezmätkäre V. N. Yakovlevanıñ (1885—1941) abıysı.
1905 yılda Krasnaya Presnä barrikadalarındağı bäreleşlärdä qatnaşqan, annarı tirän podpolyeda firqä eşen alıp barğan[1]. Şul uq yılda Mäskäw universitetına uqırğa kergän, annarı uquwın taşlağan[2]. 1904 yäki 1905 yılda bolşeviklar firqäsenä kergän. Patşa xökümäte anı daimi räweştä ezärleklägän, küp tapqırlar törmägä utırtqan, sörgengä cibärgän.1911 yılda Yakovlev çit ilgä kitkän, anda Vladimir Lenin belän yaqınlaşqan. Mäskäwgä qaytqaç, Yaqovlev RSDEF(b) Üzäk komitetı utırışuwı buyınça «Наш путь» gäziten çığara başlağan. Patşa xökümäte Yakovlevnı Narım krayına sörgengä cibärgän[1].
1914—1916 yıllarda Narımda[ru] sörgendä yaşägän[2]. Sörgendä Yakovlev RSDEF (b) Üzäk komitetı, Lenin belän daimi elemtädä torğan, patşa samoderjaviesenä qarşı köräşne däwam itkän. 1916 yılnıñ noyäbrendä ul armiägä mobilizatsiälängän häm Tumğa cibärelgän[1]. Anda ul soldatlar arasında inqıylabi eş alıp barğan, Xärbi-sotsialistik berlek tözüdä qatnaşqan[1], Fevral’ inqıylabında qatnaşqan, cämäğät tärtibe häm iminlege komitetı sostavına kergän[2]. Yakovlev RSDEF (b) ÜK Könbatış Seber buyınça wäqälätlese bulğan[2]. 1917 yılnıñ oktäbrendä bertawıştan[1] Tum şähär eşçe häm soldat deputatları Sovetınıñ berençe[3] räise itep saylanğan[4], şulay uq Tum şähär duması glasnıyı häm räiseneñ iptäşe (urınbasarı) itep saylanğan[2][5].
1917 yılnıñ dekäbrennän ul Könbatış-Seber ölkä Sovetı (Omsk) başlığı bulğan[1]. 1918 yıl başında Yakovlev Tsentrosibir’ räise bulğan[1]. 1918 yılnıñ 26 ğinwarında (8 fevraldä), älege wazıyfada bulğanda, Nikolay Yakovlev Seber ölkä Dumasın[6][7] häm ul oyıştırğan oyışmalarnı[5] taratu turında qararnı imzalağan. Dumanıñ 20 deputatı qulğa alınğan, irektä qalğannarı ikençe könne Waqıtlı Seber xökümäte tözägän.
Seberdä Sovet xakimiäte waqıtlıça bärep töşerelgännän soñ, Tsentrosibirneñ başqa citäkçeläre (Şevtsov, Nikitin, Lıtkin[5]) belän bergä Olökma taygasında yäşerengän[2]. 1918 yılnıñ noyäbrendä Yakovlev kergän Tsentrosibirçelär törkeme Olökminsk tiräsendäge taygada aq gvardiäçelär tarafınnan basıp alınğan häm urında atıp üterelgän[2].
Xäter
үзгәртүNikolay Yakovlev isemen Tum[1], Omsk häm Örket uramnarı yörtä.
İskärmälär
үзгәртү
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 Наш город родной. Исторические и памятные места Томска. (Сост. М. И. Чугунов, В. А. Соловьева). Новосибирск: Западно—Сибирское книжное издательство, 1982.—208 с., 24 л. ил; с. 14-16
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 Томский календарь юбилейных и памятных дат в августе
- ↑ Яковлев Николай Николаевич
- ↑ Томск от А до Я краткая энциклопедия города — Российская Национальная Библиотека — Vivaldi
- ↑ 5,0 5,1 5,2 ТОМСК В 1917: КОГО ВЫБИРАЛИ В ГОРОДСКУЮ ДУМУ
- ↑ История названий томских улиц. Отв. ред. Г. Н. Старикова. — Томск: Изд-во «Водолей». 1998. — 320 с ISBN 5-7137-0089-5
- ↑ Сибирская областная Дума, г. Томск (январь 1918 г., июнь — ноябрь 1918 г.)
Ädäbiät
үзгәртү- Nikolay Yakovlev // Томск от А до Я: Краткая энциклопедия города. / Под ред. Н. М. Дмитриенко. — 1-е изд. — Томск: Изд-во НТЛ, 2004. — С. 430-431. — 440 с. — 3000 экз. — ISBN 5-89503-211-7.
Sıltamalar
үзгәртү- Яковлев Николай Николаевич (революционер) — Зур совет энциклопедиясеннән мәкалә.