Чуел
Чуел (рус. Цивильск искечә — Цывильск, чуаш. Çĕрпӳ) — Чуашиядә шәһәр, Чуел районының административ үзәге.
Чуел | |
чуаш. Ҫӗрпӳ | |
Байрак[d] | |
![]() | ![]() |
![]() | |
Нигезләнү датасы | 1589 |
---|---|
Рәсми исем | Ҫӗрпӳ |
Рәсми тел | чуаш теле һәм Рус теле |
Дәүләт |
![]() ![]() ![]() ![]() |
Нәрсәнең башкаласы | Чуел районы һәм Цивильское городское поселение[d][1] |
Административ-территориаль берәмлек | Цивильское городское поселение[d][1] |
Халык саны | 14 718 (1 гыйнвар 2018)[2] |
Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек | 70 метр |
Сәгать поясы | UTC+03:00 |
Мәйдан | 7 км² |
Почта индексы | 429900 һәм 429901 |
Рәсми веб-сайт | gov.cap.ru/main.asp?govid=477 |
Җирле телефон коды | 83545 |
![]() |
ГеографияҮзгәртү
Чуел Зур һәм Кече Цивиль елгалар кушылган урынында, Чабаксардан 36 километрга көньяк-көнчыгышка таба урнаша. Шәһәрдә M7 (Түбән Новгород — Казан) һәм A151 (Чуел — Сембер — Сызран) автомобиль юллары кисешәләр. Чуелдан 6 километр ераклыкта Канаш — Чабаксар тимер юл тармагы үтә.
ТарихҮзгәртү
Чуел 1583 елда Мәскәү дәүләтенең терәк пункты буларак элекке Сюрбеево (Ҫӗрпӳ) чуаш авылы урынында нигезләнгән. Исеменә караганда, монда сотня кенәзе яшәгән (чуаш. ҫӗрпӳ — йөз кешедән торган гаскәрнең командиры, йөзбашы).
1781—1927 елларда — Чуел өязенең үзәге, 1927 елдан Чуел районы үзәге булып тора.
ХалыкҮзгәртү
1840[4] | 1897[5] | 1959[6] | 1970[7] | 1979[8] | 1989[9] | 2002[10] | 2010[3] |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 294 | 2 336 | 5 907 | 7 388 | 8 029 | 10 053 | 12 967 | 13 478 |
ИкътисадҮзгәртү
Шәһәрдә авторемонт заводы, эксперименталь-тәҗрибә «Чуелхмельмаш» заводы, азык-төлек предприятиелар, сүс җитештерү заводы, колмак заводы, кирпеч заводы.
МәгарифҮзгәртү
2 урта мәктәп, 2 коррекцион мәктәп, балалар һәм яшүсмерләр иҗат үзәге, балалар һәм яшүсмерләр спорт мәктәбе (БЯСМ).
ФотогалереяҮзгәртү
ИскәрмәләрҮзгәртү
- ↑ 1,0 1,1 ОКТМО
- ↑ 26. Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2018 года — Федераль дәүләт статистикасы хезмәте.
- ↑ 3,0 3,1 http://www.gks.ru/free_doc/new_site/population/demo/perepis2010/svod.xls
- ↑ Статистические таблицы о состоянии городов Российской империи, 1840
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_lan_97_uezd.php?reg=479
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus59_reg2.php
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus70_reg2.php
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus79_reg2.php
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus89_reg2.php
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus02_reg2.php
- ↑ 2002 ел сан алу базасы