Чуел

(Цивильск битеннән юнәлтелде)

Чуел (рус. Цивильск искечә — Цывильск, чуаш. Çĕрпӳ) — Чуашиядә шәһәр, Чуел районының административ үзәге.

Чуел
Flag of Tsivilsk (Chuvashia).svg
Герб города Цивильска с вольной частью и золотой стенчатой короной с тремя зубцами.png
Карта
Ил Россия
Җөмһүрият Чуашия
Координатлар 55°52'0"N, 47°29'0"E
Эчке бүленеш юк
Башлык Александр Семёнов
Нигезләнгән 1781
Беренче телгә алу 1589
Мәркәз биеклеге 70 м
Халык саны 13 478 кеше
Сәгать кушагы UTC+4
Телефон коды +7 83545
почта индекслары 429900
Рәсми сайт gov.cap.ru/main.asp?govid=477/main.asp?govid=477

Халык саны — 13 478 кеше (2010).[1]

ГеографияҮзгәртү

Чуел шәһәре Зур һәм Кече Чуел елгалар кушылган урынында, Чабаксардан 36 километрга көньяк-көнчыгышка таба урнаша. Шәһәрдә M7 (Түбән НовгородКазан) һәм A151 (Чуел — СемберСызран) автомобиль юллары кисешәләр. Чуелдан 6 километр ераклыкта КанашЧабаксар тимер юл тармагы үтә.

ТарихҮзгәртү

Чуел 1583 елда Мәскәү дәүләтенең терәк пункты буларак элекке Сюрбеево (Ҫӗрпӳ) чуаш авылы урынында нигезләнгән. Исеменә караганда, монда сотня кенәзе яшәгән (чуаш. ҫӗрпӳ — йөз кешедән торган гаскәрнең командиры, йөзбашы).

1781—1927 елларда — Чуел өязенең үзәге, 1927 елдан Чуел районы үзәге булып тора.

ХалыкҮзгәртү

1840[2] 1897[3] 1959[4] 1970[5] 1979[6] 1989[7] 2002[8] 2010[1]
1 294 2 336 5 907 7 388 8 029 10 053 12 967 13 478

Милли состав (2002): чуашлар — 76,8%, руслар — 21,5%.[9]

ИкътисадҮзгәртү

Шәһәрдә авторемонт заводы, эксперименталь-тәҗрибә «Чуелхмельмаш» заводы, азык-төлек предприятиелар, сүс җитештерү заводы, колмак заводы, кирпеч заводы.

МәгарифҮзгәртү

2 урта мәктәп, 2 коррекцион мәктәп, балалар һәм яшүсмерләр иҗат үзәге, балалар һәм яшүсмерләр спорт мәктәбе (БЯСМ).

ФотогалереяҮзгәртү

ИскәрмәләрҮзгәртү