Хөҗҗәтелхәким Мәхмүтев
Хөҗҗәтелхәким Мәхмүтев (Хөҗҗәтелхәким бине Давыт бине Мәхмүт бине Ниязмөхәммәт бине Мәхмүт әл-Мәхмүди әт-Тарави, 1871, Аубаткан, Тара өязе, Тубыл гөбернәсе, Россия империясе — 18 август 1937, Симәй, Көнчыгыш Казакъстан өлкәсе, Казакъ Cовет Социалистик Республикаcы, СССР[1]) — мөселман дин эшлеклесе, журналист, «Ислах көтепханәсе» журналының баш мөхәррире, ҮМДНнең Голәмәләр шурасы әгъзасы (1926). Мөселман хокукына, мөселман җәмгыятен модернизацияләүгә караган хезмәтләр авторы.
| Хөҗҗәтелхәким Мәхмүтев | |
|---|---|
| Туган | 1871 Аубаткан, Тара өязе, Тубыл гөбернәсе, Россия империясе |
| Үлгән | 18 август 1937 Симәй, Көнчыгыш Казакъстан өлкәсе, Казакъ Cовет Социалистик Республикаcы, СССР[1] |
1906 елда Габдулла Тукай матбугатта аның белән берничә тапкыр бәхәсләшүе булган. [2][3][4]
1906 елда Петербургта Габдеррәшит Ибраһим тарафыннан нәшер ителгән "Өлфәт" газетасына берничә мәкәлә язганы бар. [5]
1910-1912 елларда Акмулла шәһәренең икенче мәхәлләдә имам вә мөдәрис хезмәтен башкарган, китаплар белән сәүдә иткән. Шәһәрнең бер бае арасында низах чыгып, тегесе полициягә донос язу аркасында имамлыктан китәргә мәҗбүр булган. [6]
1914-1917 елларда Уфаның Галия мәдрәсәсендә укыткан. 1917 елда Казанда чыга торган "Мөшәвәрәт" мөселман календарендә Омскиның имамы Ниязмөхәммәт Сөләйманов турында истәлекләре чыга. [7]
1917 елда кыска вакыт өчендә вакытлы мөфти булганы булуы билгеле. Бу вазыйфага билгеләнүнен тәнкыйтьләп Фатих Әмирхан мәкәлә язган. [8]
1918 елдан Үзәк диния нәзәрәтендә казый булып сайлана.
Басылган китаплары
үзгәртү- 1901 елда Казанда Интикъад әл акъваль балтихокук фи тәҗвиз әл никах балталикъ 2019 елның 22 июнь көнендә архивланган. исемле китабы басылган.
- 1906 елда Петербургта "Мисбах әл залим..." исемле китабы басылган.
Искәрмәләр
үзгәртү- ↑ 1,0 1,1 1,2 https://ru.openlist.wiki/Махмудов_Худжательхаким_Даудович_(1871)
- ↑ «Заманымызның әдиб вә мөхәррирләренә гаид» мәкаләсенә гаид
- ↑ Җавабә җаваб
- ↑ «Өлфәт»кә җавап
- ↑ Сибириядә “Тара” шәһәрендә яңа бер тәшбис. Сибирияле Х. Махмудов Өлфәт, 1906, №51
- ↑ Хөҗҗәтелхәким Мәхмүдевнең “Кояш” гәзитендә басылган хаты. “Кояш” газетасы 1913 ел, 14 гыйнвар, №24
- ↑ Мәрхүм Нияз Мөхәммәд әфәнде Сөләйманоф
- ↑ Вакытлы мөфти. «Кояш» газетасы, 1917 ел, 23 март (1096 нчы сан) «Фатих» имзасы белән басылган. Духовное наследие: поиски и открытия / под ред. И.Г. Гумерова. – Казань: ИЯЛИ, 2016. – Вып. 2.
