Отар Лордкипанидзе
Отар Давидович Лордкипанидзе (1930-2002) - Совет һәм Грузин археологы, галим, Тарих фәннәре докторы, профессор, Грузия ССР Фәннәр академиясенең корреспондент әгъзасы (1979), Грузия Милли Фәннәр Академиясе академигы (2002). Грузия ССР Фәннәр академиясенең археологик тикшеренүләр үзәге - Грузия Милли Фәннәр Академиясе (1977-2002). Грузия ССР дәүләт һәм Гумбольдт премиясе лауреаты. Грузия ССРының мактаулы галиме.
| Отар Лордкипанидзе | |
|---|---|
| Туган телдә исем | гөрҗ. ოთარ ლორთქიფანიძე |
| Туган | 30 октябрь 1930 Тбилиси, Кавказ арты Социалистик Федератив Совет Республикасы[d], СССР |
| Үлгән | 19 май 2002 (71 яшь) Ахалцихе[d], Гөрҗистан |
| Үлем сәбәбе | миокард инфаркты |
| Күмү урыны | Дидубийский пантеон[d] |
| Ватандашлыгы |  СССР Гөрҗистан |
| Әлма-матер | Тбилиси дәүләт унивирситеты[d] |
| Һөнәре | антрополог, сәнгать белгече, археолог |
| Эш бирүче | Институт истории и этнографии имени И.А. Джавахишвили[d] һәм Тбилиси дәүләт унивирситеты[d] |
| Балалар | Давид Отарович Лордкипанидзе[d] |
| Гыйльми дәрәҗә: | тарих фәннәре докторы[d] (1966) |
| Гыйльми исем: | профессор[d] |
Биография үзгәртү
1930 елның 30 октябрендә Грузия ССРның Тбилиси шәһәрендә туган.
1947 - 1953 елларда Тбилиси дәүләт университетының тарих факультетында белем ала. 1954 - 1957 елларда академик С.Г.Каухчишвили җитәкчелегендә әлеге университетның аспирантура бүлегендә укый. Моның белән беррәттән Ленинград дәүләт университетында профессорлар К.М. Колобова һәм В.Ф. Гайдукевич җитәкчелегендә белем туплый.
1957-2002 елларда Тбилиси дәүләт университетында укытучы, 1967 елдан профессор булып эшен дәвам итә, анда сәнгать һәм борынгы археология буенча лекцияләр курсын алып бара.
1960 елдан башлап, укыту эшчәнлеге белән беррәттән, ул Грузия ССР Фәннәр академиясенең Тарих, археология һәм этнография институтында фәнни-тикшеренү эшләре белән шөгыльләнә, 1972 елдан - бу институтның директоры урынбасары була. 1977-2002 елларда - Грузия ССР Фәннәр академиясенең Археологик тикшеренүләр үзәген оештыручы һәм беренче җитәкчесе - Грузия Милли Фәннәр Академиясе һәм Ван Археология музеена нигез салучы.
Фәнни-педагогик эшчәнлеге һәм фәнгә керткән өлеше үзгәртү
Аның төп фәнни-педагогик эшчәнлеге борынгы дөнья, тарих, дин һәм борынгы Грузия археологиясе, Грузия дәүләтчелеге генезиясе проблемалары белән бәйле була. О.Д. Лордкипанидзе Польша археологик җәмгыяте әгъзасы (1972 елдан), Халыкара классик археология ассоциациясе вәкиле (1978 елдан), Германия археология институтының корреспондент әгъзасы (1980 елдан), Испан теле король академиясе әгъзасы (2001 елдан).
1957-нче елда ул “I-III гасырларда Мцхетада кул эшләре җитештерү һәм сәүдә: борынгы Иберия шәһәрләре икътисадын өйрәнү" темасы белән кандидантлык диссертациясен яклый. 1960 елда ул "Борынгы Дөнья һәм Борынгы Грузия" темасы буенча тарихи фәннәр докторы дәрәҗәсе өчен докторлык диссертациясен яклауга ирешә. 1967-нче елда СССРның Югары Аттестация Комиссиясе тарафыннан профессор академик титулына лаек була. 1979-нчы елда ул Грузия ССР Фәннәр академиясенең тиешле әгъзасы, 2002-нче елда - Грузия Фәннәр академиясенең тулы әгъзасы итеп сайлана. О.Д. Лордкипанидзе өч йөздән артык фәнни эш, шул исәптән егерме монография һәм әйдәп баручы фәнни журналларда басылган йөз алтмыш фәнни мәкалә авторы. Аның күзәтүе астында җиде доктор һәм егерме кандидатлык диссертациясе якланды [1] [2] [3].
Төп хезмәтләре үзгәртү
- Ремесленное производство и торговля в Мцхета в I-III вв. н. э. : к изучению экономики городов Иберии античной эпохи. - Тбилиси ; Ленинград, 1956. - 201 с.
- Античный мир и Древняя Грузия. - Тбилиси, 1966. - 440 с.
- И. А. Джавахишвили и новая грузинская археология. - Тбилиси : Мецниереба, 1976. - 15 с. (Доклады Объединенной научной сессии АН ГССР и Тбилисского государственного университета, посвященные 100-летию со дня рождения академика И. А. Джавахишвили; 2)
- К проблеме греческой колонизации Восточного Причерноморья (Колхиды). - Тбилиси : Мецниереба, 1977. - 108 с.
- Город-храм Колхиды: (История археол. раскопок в Вани). - Москва : Наука, 1978. - 79 с.
- Проблемы греческой колонизации Северного и Восточного Причерноморья: Материалы I Всесоюз. симпоз. по древ. истории Причерноморья, Цхалтубо, [4-7 мая] 1977 / [Отв. ред. О. Лордкипанидзе]. - Тбилиси : Мецниереба, 1979. - 415 с.
- Древняя Колхида: Миф и археология. - Тбилиси : Сабчота Сакартвело, 1979. - 230 с.
- Археология в Грузинской ССР / О. Д. Лордкипанидзе. - Тбилиси : Мецниереба, 1982. - 56 с.
- Тайна, которую хранит Вани : [Науч.-попул. очерк по истории одного из экон. и культ. центров древ. Колхиды] / Отар Лордкипанидзе. - 2-е изд., доп. - Тбилиси : Сабчота Сакартвело, 1984. - 124 с.
- Аргонавтика и древняя Колхида / О. Лордкипанидзе. - Тбилиси : Сабчота Сакартвело, 1986. - 150 с.
- Наследие древней Грузии / Отар Лордкипанидзе; АН ГССР, Археол. комис., Центр. археол. исслед. Ин-та истории, археологии и этнографии им. И. А. Джавахишвили. - Тбилиси : Мецниереба, 1989. - 435 с. ISBN 5-520-00467-6
Бүләкләре үзгәртү
Искәрмәләр үзгәртү
- ↑ 1,0 1,1 Академики АН Грузии // Национальная академия наук Грузии(груз.)(ингл.)
- ↑ 2,0 2,1 Отар Давидович Лордкипанидзе (1930–2002) / Вестник древней истории // 2003. — С.190-192
- ↑ Лордкипанидзе, Отар Давидович // Российская государственная библиотека