Нина Багинская
Нина Григорьевна Багинская (белар. Ні́на Рыго́раўна Багі́нская; 1946 елның 30 декабре, Минск, Беларус ССР, ССРБ) — беларус оппозицион активисты һәм җәмәгать эшлеклесе.
| Нина Багинская | |
|---|---|
 | |
| Туган телдә исем | белар. Багінская Ніна Рыгораўна |
| Туган | 30 декабрь 1946[1] (77 яшь) Минск, Беларус Совет Социалистик Республикасы, СССР[2] |
| Ватандашлыгы |  Беларусь |
| Әлма-матер | Беларус дәүләт информатика һәм радиоэлектроника университеты[d] һәм Ивано-Франковский национальный технический университет нефти и газа[d] |
| Һөнәре | җирбелгеч, активист, җәмәгать эшлеклесе |
| Сәяси фирка | Белорусский народный фронт «Возрождение»[d][3] |
Тормыш юлы
үзгәртүНина Багинская 1946 елның 30 декабрендә Минскида туган. Әтисе — хәрби хезмәткәр, полковник дәрәҗәсенә кадәр күтәрелгән. 73 нче урта мәктәптә укый. Мәктәп яшеннән велоспорт белән шөгыльләнә, бөтенсоюз дәрәҗәсендәге ярышларда һәм очрашуларда катнаша. Яшь чагында, велосипедта йөргәндә автомобиль белән бәрелешеп, авариягә эләгә, шуның нәтиҗәсендә посттравматик эпилепсиягә китергән баш сөяге-баш мие жәрәхәте ала.
«Радиоаппаратура монтажнигы» белгечлеге буенча Минск радиотехника институтын тәмамлаган. Ивано-Франк нефть һәм газ институтында (Украина) нефть һәм газ ятмаларын разведкалау буенча белгечлек ала.
Беларус геолог-тикшеренү геологик разведка институтында (БелНИГРИ) геолог булып эшли[4]. Шул ук вакытта Беларусия халык фронты (БХФ) әгъзасы була, институтта җирле БХФ ширкәте оештыра.
1988 елдан ата-бабаларны искә алу көнендә «Деды» митинг-реквиумнан башлап, төрле протест чараларында актив катнаша. 1994 нче елда, Беларусиядә хакимияткә Александр Лукашенко килгәч, беларус телендә аның проекты турында мөһим доклад әзерләгән өчен институттан азат ителә[5].
Аны күп тапкыр тоткарлыйлар, вакытлы изоляция камераларында күп төннәр үткәргән. 2014 елның 1 августында Минскидагы КГБ бинасы янында совет әләмен яндырган өчен кулга алына — бу көнне 1937 елда Минск НКВД төрмәсенең эчке ишегалдында беларус мәдәният эшлеклеләренең кулъязмалары яндырыла һәм соңыннан аларның авторларын «американка» подвалларында атып үтерәләр[6]. 2015 елда Украинада Евромәйданда һәлак булган Михаил Жизневскийны искә алу акциясе өчен кулга алына. 2017 елның 25 мартында Минскида дистәләгән активист кулга алынганнан соң («Ак Легион» эше), ә Беларуссиядә ихтыяр көнен бәйрәм итүдә катнашкан йөзләгән кеше тоткарлана, Нина Багинская көн саен КГБ бинасына ак-кызыл флаг һәм «Халык иреге» (белар. «Свабоду народу») плакаты белән чыга.
2019 елның 5 апрелендә Куропат урамында чираттагы акциядә катнаша, анда активистлар төркеме «территорияне төзекләндерү эшләре»нә комачаулаган, бер көн алдан, 4 апрельдә, 1930 нчы елда атылганнарның туганлык каберләре периметры буенча 30 мемориаль крест сүтелә[7]. Сәясәтче, БХД рәистәше Павел Северинец һәм зур ак-кызыл флаг белән килгән Нина Багинская кулга алына[8][9].
2020 елда 9 августта үткән Президент сайлауларыннан соң протестларны хуплый, үз-үзен тотышы өчен протест символы була[10]. Ул Ксения Собчак YouTube каналы өчен, BBC News, шулай ук Швеция, Польша, Алмания, Франция журналистларына интервью бирә. Италиянең Vogue журналында искә алына[11]. Максим Кац үзенең YouTube каналында роликларының берсен аңа багышлый.
2020 елның 20 октябрендә, кадрлар карарлары кабул ителгән вакытта, Александр Лукашенко Нина Багинскаяны ышанычлы кеше дип атый һәм «аны мәйданнан алмаска» җәза бирә[12][13].
2020 елның 5 ноябрендә көччеләр, ОМОН катнашында, Нина Багинскаяның йортында тентү үткәрәләр[14].
Бүләкләр
үзгәртү- 2017 — Виктор Ивашкевичның истәлекле билгесе белән бүләкләнә.
- 2018 — Сергей Ханженков исемендәге медальнең беренче лауреаты (1942—2016).
Гаилә
үзгәртүУлы — Павел Багинский 1977 елның 17 февралендә туган[15][16]. 2020 елның 31 декабрендә 23:45тә Павел әнисе белән ак-кызыл-ак байрак тотып йөргәндә кулга алына. Аңа каршы Беларусия Республикасының административ кодексының 23.34 статьясы, рөхсәтсез массакүләм чарада катнашу һәм 23.4 статья полиция хезмәткәрләренә буйсынмау турында протоколлар төзелә. 2021 елның 5 гыйнварында суд аңа 23.34 статья нигезендә 12 көн административ кулга алуны бирә, 23.4 статья буенча икенче протокол суд тарафыннан яңадан карау өчен җибәрелә[17].
Кызы — Алеся
Оныгы — Яна Эдуардовна Багинская (Кардаш), 1997 елның 16 июнендә туган.
Багинская улы, оныгы һәм оныкчыгы белән бер фатирда яши[18].
Искәрмәләр
үзгәртү- ↑ Ніне Багінскай — 70 гадоў! — 2016.
- ↑ 2,0 2,1 https://nashaniva.by/?c=ar&i=164736
- ↑ «Калі на нас нападуць, як на Украіну, я вазьму ў рукі зброю», — Ніна Багінская — 2016.
- ↑ Малышко Л. А.. Белорусский научно-исследовательский геологоразведочный институт. әлеге чыганактан 2020-10-09 архивланды. 2020-11-13 тикшерелгән.
- ↑ «Калі на нас нападуць, як на Украіну, я вазьму ў рукі зброю», — Ніна Багінская (2016-02-07). әлеге чыганактан 2020-11-13 архивланды. 2020-11-13 тикшерелгән.
- ↑ Дмитрий Власов (2014-08-02). У здания КГБ задержана общественная активистка Нина Багинская, которая сожгла советский флаг. әлеге чыганактан 2020-10-06 архивланды. 2020-11-13 тикшерелгән.
- ↑ Елена Толкачева (2019-04-04). В Куропатах снесли кресты, несколько активистов задержано. әлеге чыганактан 2020-11-02 архивланды. 2020-11-13 тикшерелгән.
- ↑ Елена Толкачева (2019-04-05). В Куропатах снова собирались активисты. Задержаны Нина Багинская и Павел Северинец. әлеге чыганактан 2019-08-11 архивланды. 2020-11-13 тикшерелгән.
- ↑ YouTube сайтында Задержание Нины Багинской в Куропатах
- ↑ Алеся Песенко (2016-02-07). «Я гуляю!» 73-летняя Нина Багинская про возраст, популярность в интернете и защиту флага. әлеге чыганактан 2020-11-07 архивланды. 2020-11-13 тикшерелгән.
- ↑ Алла Белуга (2020-09-30). The mother of Belarusian revolution. Нина Багинская появилась в итальянском Vogue. әлеге чыганактан 2020-12-14 архивланды. 2020-12-15 тикшерелгән.
- ↑ Екатерина Пантелеева (2020-11-05). В квартире, где живет Нина Багинская, прошёл обыск. әлеге чыганактан 2020-11-24 архивланды. 2021-01-06 тикшерелгән.
- ↑ Лукашенко: «Вы смотрите только Нину Багинскую не забирайте с площадей» (2020-10-20). әлеге чыганактан 2020-11-28 архивланды. 2021-01-06 тикшерелгән.
- ↑ Ника Пикекатлет (2020-11-05). В квартире белорусской активистки Нины Багинской прошли обыски. әлеге чыганактан 2020-11-05 архивланды. 2020-11-13 тикшерелгән.
- ↑ Никита Мелкозеров, Андрей Журов (2021-01-05). Сыну Нины Багинской дали 12 суток. әлеге чыганактан 2021-01-05 архивланды. 2021-01-06 тикшерелгән.
- ↑ Who is Nina Baginskaya from Belarus? (2020-09-30). әлеге чыганактан 2021-01-05 архивланды. 2021-01-06 тикшерелгән.
- ↑ Сыну Нины Багинской присудили 12 суток ареста (2021-01-05). әлеге чыганактан 2021-01-05 архивланды. 2021-01-06 тикшерелгән.
Сылтамалар
үзгәртү- Ольга Цветкова. «Не плати, не работай, не подчиняйся». Интервью с Ниной Багинской, символом белорусского протеста // The Insider. 9 октября 2020.
- Кто такая Нина Багинская, ставшая символом протестов в Беларуси? // BBC News — Русская служба. 4 сентября 2020.