Коми теле
(Коми-зырян теле битеннән юнәлтелде)
Коми теле яки коми-зырян теле (коми коми кыв) – коми халкының милли теле. Коми теле Коми Республикасында, Перьм төбәгендә, Киров өлкәсендә, Мурманск өлкәсендә, Көнбатыш Себердә таралган. 2002 елга сөйләшүеләр саны якынча 312 мең кеше (2010да 156 мең).
Коми теле | |
Үзисем: |
коми кыв |
---|---|
Илләр: | |
Төбәкләр: |
Коми Республикасы, |
Рәсми халәт: | |
Сөйләшүчеләр саны: | |
Дәрәҗә: |
300 мең кеше |
Халәт: | |
Классификация | |
Төркем: |
Урал гаиләсе |
Язу: | |
Тел кодлары | |
ISO 639-1: | |
ISO 639-2: | |
ISO 639-3: |
Коми теле перьм телләренә керүче ике телнең берсе булып тора. Коми теле, һәрберсе үз әдәби теленә ия булган, өч сөйләштән тора:
- коми-коми,
- коми-перьм,
- коми-язьвин.
Саннар
үзгәртү1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 20 | 30 | 40 | 50 | 60 | 70 | 80 | 90 | 100 | 1000 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Ӧтик (медводдза — беренче) | Кык | Куим | Нёль | Вит | Квайт | Сизим | Кӧкъямыс | Ӧкмыс | Дас | Дас ӧтик | Кызь | Комын | Нелямын | Ветымын | Квайтымын | Сизимдас | Кӧкъямысдас | Ӧкмысдас | Сё | Сюрс |
Гади сүзләр таблицасы
үзгәртүБашка фин-угыр телләре белән чагыштырма таблица:
Коми теле | тӧлысь | выль | мам | чой | вой | ныр | куим | сьӧд | гӧрд | виж | турунвиж | кӧин |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ай | яңа | әни | апа | төн | борын | өч | кара | кызыл | сары | яшел | бүре | |
Башка фин-угыр телләре | ||||||||||||
Коми-пермь теле | месяц, тӧлісь | виль | мамö | сой | ой | ныр | куим | сьӧд | гӧрд | веж | зелёнӧй, турунвеж | кӧин |
ар теле | толэзь | выль | мумы, нэнэ, анай | сузэр | уй | ныр | куинь | сьӧд | горд | ӵуж | вож | кион |
Чирмеш теле | тылзе | у | ава | ака, шÿжар | йÿд | нер | кум | шем | йошкар | саре | ужар | пире |
Эрзә теле | ков | од | ава | патяй | ве | судо, нерь (хайваннарга кулланыла) | колмо | раужо | якстере | ожо | пижэ | верьгиз |
Мукшы теле | ков | од | тядяй | сазор | ве | шалкха | колма | равжа | якстерь | тюжя | пиже | врьгаз |
Вепс теле | ku | uz’ | mam | sizar | ö | nena | koume | must | rusked | pakuine | vihand, viher | händikaz |
Карел теле | kuu | uuzi | emä, muamo | sizär, čikko | yö | nenä, nokka (томшык) | kolme | mušta | ruskie | keldaine | vihrie | hukka |
Фин теле | kuu | uusi | äiti | sisar, sisko | yö | nenä, nokka (томшык) | kolme | musta | punainen | keltainen | vihreä | susi |
Эст теле | kuu | uus | ema | õde, sõsar | öö | nina, nokk (томшык) | kolm | must | punane | kollane | roheline | hunt |
Лив теле | kū | ūž | jemā; ǟma | sõzār | īe | nanā | kuolm | mustā | punni | vīri | ōļaz; mõltsi | suž [3] |
Ижор теле | kuu | uuz | emoi | siar | öö | nenä | kolt | mussa | punnain | keltain | haljaz, rohoin | suzi [4] |
Вод теле | kuu | vassõn | emä | sõzar | yy | nenä, nokka (томшык) | kõlmõd, kõm | mussa | kauniz | kõltain | rohoin | susi [5] |
Саам теле | ма̅нн | о̅дт | е̅ннҍ | вуэррьпенҍ | ыйй | нюннҍ | ко̅ллм | чо̅а̅ххпесь | ру̅ппьсесь | руччкесь | руэнн, руэнас | пальтӭсь, чиррм, скуммьп |
Манси теле | э̅тпос | йильпи | сянь, а̅ӈкв уст. | у̅вси, яныг яга̅ги (старшая); йигирись, мань яга̅ги, э̅сь (младшая) | э̅т, э̅ти | нёл | ху̅рум (χūrəm) | сэ̅мыл | вы̅гыр, келп | восьрамхарпа | ня̅рппум оспа | ха̅йтнут, са̅лыпурнуй, салыуй [6] |
Ханты теле | тылщ | илуп | анки | упи | атл | нюл | хэлум | питы | вырты | вусы | няртурн | пастывой |
Маҗар теле | hónap | új | anya | lánytestvér | éj | orr | három | fekete | vörös, piros | sárga | zöld | farkas |
Массакүләм мәгълүмат чаралары
үзгәртүШулай ук карагыз
үзгәртүИскәрмәләр
үзгәртү- ↑ Ethnologue — 25, 19 — Dallas, Texas: SIL International, 1951. — ISSN 1946-9675
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 2,8 Language
- ↑ Šuvcāne V., Ernštreite I, Latviešu-lībiešu-angļu sarunvārdnīca, 1999, 9984-771-74-1, 69, archived from the original on 2007-01-23, retrieved 2012-02-16
- ↑ Чернявский В.,Ижорский язык (Самоучитель),2005
- ↑ Чернявский В.,Водский язык (Самоучитель),2005, 162
- ↑ Афанасьева К.В.,Русско-мансийский тематический словарь