Бөре (шәһәр)

Русия шәһәре
(Бирск битеннән юнәлтелде)

Бөре (рус. Бирск, баш. Бөрө) – Башкортстан республикасындагы шәһәр. Бөре районы үзәге.

Бөре
баш. Бөрө
Байрак[d]
Нигезләнү датасы 1663
Сурәт
Рәсми исем Бөрө
Рәсми тел башкорт теле һәм рус теле
Дәүләт  Россия
Нәрсәнең башкаласы Бөре районы, Городское поселение город Бирск[d][1], Бөре кантоны һәм Бөре өязе
Административ-территориаль берәмлек Городское поселение город Бирск[d][1], Бөре районы, Бөре кантоны һәм Бөре өязе
Сәгать поясы UTC+05:00
Халык саны 2900 (1856)[2],
8600 (1897)[2],
11 300 (1913)[2],
11 200 (1926)[2],
14 400 (1931)[2],
21 200 (1939)[2],
22 100 (1944)[3],
20 100 (1945)[3],
21 300 (1946)[3],
28 400 (1947)[3],
24 837 (1959)[4],
32 000 (1967)[2],
33 100 (1968)[5],
29 607 (1970)[6],
30 234 (1979)[7],
34 881 (1989)[8],
36 100 (1992)[2],
38 400 (1996)[2],
38 900 (1998)[2],
39 700 (2000)[2],
39 900 (2001)[2],
39 992 (2002)[9],
40 000 (2003)[2],
41 200 (2005)[2],
41 300 (2006)[2],
41 500 (2007)[2],
43 809 (2008)[10],
42 060 (2009)[11],
41 635 (2010)[12],
41 600 (2011)[2],
42 928 (2012)[13],
43 765 (2013)[14],
44 679 (2014)[15],
45 553 (2015)[16],
46 132 (2016)[17],
46 330 (2017)[18],
46 379 (2018)[19],
46 362 (2019)[20],
46 512 (2020)[21],
44 295 (2021)[22]
Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек 160 метр
Мәйдан 97,31 км²
Почта индексы 452450–452455
Рәсми веб-сайт admbirsk.ru
Беренче язма телгә алу 1455
Җирле телефон коды 34784
Монда җирләнгәннәр төркеме [d]
Карта
 Бөре Викиҗыентыкта

Тарихи белешмә

үзгәртү

Бөре шәһәре 1663 елны кенәз Алексей Михайлович боерыгы белән кала (ныгытма) буларак төзелә. 1774 елны пугачевчылар шәһәрне утка тота, ул тоташтан янып чыга. Ике ел узуга шәһәр яңадан торгызыла, ләкин кала урыны торгызылмый, чөнки аның әһәмияте бетә. 1781 елдан Бөре өязе үзәге. 1842 елны өязгә 640 авыл кергән. XIX гасырның икенче яртысында Бөре сәүдә үзәге булып китә. Бу шәһәрнең тышкы кыяфәтендә дә чагылыш таба. Кызлар гимназиясе, реальный училище, сәүдә мәктәбенең таш биналары пәйда була. Урамнар чуерташ белән түшәлә, тротуарларга таш плитәләр җәелә.

1912 елны Уфа губернасыннан икмәк чыгаручы иң зур пристань Чаллы була. Чаллы аша шул елны 7 млн т икмәк үзәк губерналарны һәм чит илне ашатырга киткән. Икенче урында Топорнино, өченче урында Дәүләкән станциясе, аннары Дүртөйле, Уфа пристане һәм станциясе. Бөре ике миллион тонна чыгарып, тугызынчы урында барган.[23]

Уфа губернасы гамәлдән чыгарылгач, Бөре кантоны оештырыла. 1930 елдан Бөре районы үзәге идарәсе урнаша. Училище нигезендә Бөре педагогик училище, 1939 елдан – Бөре педагогия институты ачыла. 1934 елны медицина училище һәм авыл хуҗалыгы уч. (ПУ-102), 1936 елда фармацевтлар әзерләүче урта һөнәри уку йорты ачыла. илленче елларда нефть табылгач, Бөредә «Башвостокнефтеразведка» тресты килеп урнаша.[24]

Демографик белешмә

үзгәртү
Халык саны
1856[2]1897[2]1913[2]1926[2]1931[2]1939[2]1944[3]1945[3]1946[3]1947[3]
2900860011 30011 20014 40021 20022 10020 10021 30028 400
1959[4]1967[2]1968[5]1970[6]1979[7]1989[8]1992[2]1996[2]1998[2]2000[2]
24 83732 00033 10029 60730 23434 88136 10038 40038 90039 700
2001[2]2002[9]2003[2]2005[2]2006[2]2007[2]2008[10]2009[11]2010[12]2011[2]
39 90039 99240 00041 20041 30041 50043 80942 06041 63541 600
2012[13]2013[14]2014[15]2015[16]2016[17]2017[18]2018[19]2019[20]2020[21]2021[22]
42 92843 76544 67945 55346 13246 33046 37946 36246 51244 295

Милли тәшкиләт

үзгәртү
милләт 2002 ел
руслар 22802
татарлар 7683
чирмешләр 4268
башкортлар 4335

Танылган шәхесләр

үзгәртү

Мәгариф

үзгәртү

Урамнар

үзгәртү

Моны да карагыз

үзгәртү

Искәрмәләр

үзгәртү
  1. 1,0 1,1 ОКТМО
  2. 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 2,12 2,13 2,14 2,15 2,16 2,17 2,18 2,19 2,20 2,21 2,22 2,23 2,24 2,25 2,26 2,27 2,28 2,29 2,30 2,31 2,32 2,33 Народная энциклопедия «Мой город». Бирск
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 И. З. Самситдинов. Численность населения малых городов Башкирской АССР в 1943-1945 годах. Процесс реэвакуации и её последствия. Журнал «Известия Российского государственного педагогического университета им. А.И. Герцена», № 123, 2010
  4. 4,0 4,1 Всесоюзная перепись населения 1959 года. Численность городского населения РСФСР, её территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полуДемоскоп Weekly.
  5. 5,0 5,1 Башкирская АССР: административно-территориальное деление на 1 января 1969 годаУфа: 1969. — 429 бит
  6. 6,0 6,1 Всесоюзная перепись населения 1970 года Численность городского населения РСФСР, ее территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу.Демоскоп Weekly.
  7. 7,0 7,1 Всесоюзная перепись населения 1979 года Численность городского населения РСФСР, ее территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу.Демоскоп Weekly.
  8. 8,0 8,1 Всесоюзная перепись населения 1989 г. Численность городского населения РСФСР, ее территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу
  9. 9,0 9,1 Всероссийская перепись населения 2002 года. Численность населения субъектов Российской Федерации, районов, городских поселений, сельских населённых пунктов - райцентров и сельских населённых пунктов с населением 3 тысячи и более
  10. 10,0 10,1 1.5. Численность населения республики Башкортостан по муниципальным образованиям на 1 января 2009 года
  11. 11,0 11,1 Численность постоянного населения Российской Федерации по городам, посёлкам городского типа и районам на 1 января 2009 года
  12. 12,0 12,1 Всероссийская перепись населения 2010 года. Численность населения по населённым пунктам Республики Башкортостан
  13. 13,0 13,1 Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям. Таблица 35. Оценка численности постоянного населения на 1 января 2012 года
  14. 14,0 14,1 Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2013 года. Таблица 33. Численность населения городских округов, муниципальных районов, городских и сельских поселений, городских населённых пунктов, сельских населённых пунктовРосстат, 2013. — 528 бит
  15. 15,0 15,1 Таблица 33. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2014 года
  16. 16,0 16,1 Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2015 года
  17. 17,0 17,1 Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2016 года — 2018.
  18. 18,0 18,1 Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2017 годаМосква: Росстат, 2017.
  19. 19,0 19,1 Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2018 годаМосква: Росстат, 2018.
  20. 20,0 20,1 Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2019 года
  21. 21,0 21,1 Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2020 года
  22. 22,0 22,1 Итоги Всероссийской переписи населения 2020 года (по состоянию на 1 октября 2021 года)
  23. М.И. Роднов Хлебная торговля в Бирске на рубеже XIX – XX веков(үле сылтама) У
  24. История города Бирск, archived from the original on 2012-07-04, retrieved 2012-06-09 

Чыганаклар

үзгәртү