Wikipedia

Белорет

(Белорецк битеннән юнәлтелде)
Бу терминның башка аңлатмалары да бар, аларны карау өчен Белорет (мәгънәләр) битенә күчегез.

Белорет – Башкортстан республикасындагы моношәһәр. Башкортстанның мөһим сәнәгать үзәге.

Белорет
баш. Белорет
Байрак[d]
Нигезләнү датасы 1762
Сурәт
Рәсми исем Белорет һәм Белорецкий завод
Кушамат/тәхәллүс Горная столица Башкирии[1]
Рәсми тел башкорт теле һәм рус теле
Дәүләт  Россия
Нәрсәнең башкаласы Городское поселение город Белорецк[d][2], Белорет районы һәм Тамъян-Катай кантуны
Административ-территориаль берәмлек Белорет районы, Верхнеурал өязе һәм Тамъян-Катай кантуны
Сәгать поясы UTC+05:00
Халык саны 8300 (1897)[3],
19 900 (1926)[3],
27 400 (1931)[3],
40 600 (1939)[3],
55 000 (1943)[4],
54 500 (1944)[4],
45 700 (1945)[4],
44 900 (1946)[4],
46 100 (1947)[4],
59 315 (1959)[5],
62 000 (1962)[3],
64 000 (1967)[3],
67 099 (1970)[6],
69 000 (1973)[3],
70 000 (1976)[3],
71 246 (1979)[7],
73 000 (1982)[8],
74 000 (1986)[3],
75 000 (1987)[9],
72 434 (1989)[10],
73 800 (1992)[3],
73 400 (1996)[3],
72 900 (1998)[3],
73 300 (2000)[3],
73 300 (2001)[3],
71 093 (2002)[11],
71 100 (2003)[3],
70 300 (2005)[3],
69 700 (2006)[3],
69 100 (2007)[3],
68 842 (2008)[12],
68 308 (2009)[13],
68 806 (2010)[14],
68 800 (2011)[3],
68 363 (2012)[15],
67 735 (2013)[16],
66 939 (2014)[17],
66 584 (2015)[18],
66 171 (2016)[19],
65 801 (2017)[20],
65 477 (2018)[21],
65 054 (2019)[22],
64 921 (2020)[23],
64 525 (2021)[24]
Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек 500 метр
Мәйдан 41 км²
Почта индексы 453500
Рәсми веб-сайт beladmin.ru
Беренче язма телгә алу 1762
Җирле телефон коды 34792
Карта
 Белорет Викиҗыентыкта

Белорет районы территориясендә Башкортстанның иң зур түбәләре: Ямантау (1640 м) белән Ирәмәл (1582 м) урнашкан.

Тарихи мәгълүмат

үзгәртү

1762 елда Агыйдел елгасы буенда беренче корыч эретү заводы пәйда булган. 1774 елны заводны Пугачев отрядлары көлен күккә очыра. Еллар үтү белән ул Белорет шәһәренә әйләнгән. 2001 елдан завод «Мечел» компаниясенә карый. 2012 елда биредә 6 мең кеше эшли. 1977 елны КПСС ҮК карары белән 40 км читтә урманлы тайга эчендә яшерен хәрби база төзелә башлый. Серлелекне саклау өчен ул металлурглар шәһәре Белоретка буйсына. 1995 елны «Белорет-15» һәм «Белорет-16» бистәләре шәһәрдән чыгарыла һәм «Межгорье» исеме белән аерым шәһәр булып санала башлый. Бүгенгә кадәр базаның нинди максатларга хезмәт итүе билгесез булып кала. Анда яшәүчеләр Ерак Төньякта яшәүчеләргә тигезләнгәннәр.

Шәһәрдә халыкара икътисад һәм хокук институты, Магнитогорски техник университеты филиаллары, медицина, металлург, педагогия колледжлары, 25нче, 21нче санлы лицей, Янбай Хамматов исемендәге башкорт гимназия эшли.

«Белорецкий рабочий», «Металлург», «Урал» газеталары рус һәм башкорт телләрендә чыга. «Белорет ТВ-6» телекомпаниясе эфирга чыга.

Белорет районында һәм шәһәрендә зур күпчелек халкын руслар белән башкортлар алып тора. Сигез меңнән артык татар яши. Районда һәм шәһәрдә 1990 елдан бирле эшләп килүче Татар иҗтимагый үзәге бүлеге актив эшли. Җитәкчесе Әлфирә Хәлиуллина.

Халык

үзгәртү
1897[25] 1926[25] 1939[25] 1959[26] 1970[27] 1979[28] 1989[29] 2002[30] 2010[31]
~8 300 ~19 900 ~40 600 59 155 67 099 71 246 72 434 71 093 68 806

Икътисады

үзгәртү
  • Белорет рессораллар һәм пружиналар заводы - трактор һәм авыл хуҗалыгы машиналары эшләүче, автомобил сәнәгате, юл транспорты, энергетика өчен комплектлау (эссе һәм салкын уралган пружиналар, автомобиль һәм трактор рессорлар, тәгәрмәч чылбыры буынының трак бармаклары) һәм запас чәсләр җитештерелә. Составы: эссе килеш уралган пружиналар һәм рессорлар җитештерү цехлары, салкын килеш уралган пружиналар җитештерү, төзәтү-механика, төзәтү-энергетика, транспорт-склад участкалары. 2010 елда 396 кеше эшләгән. Продукциясе БР һәм РФ ның башка төбәкләренең 200 дән артык предприятиесенә җибәрелә, якын чит илләргә чыгарыла[32].

Танылган шәхесләр

үзгәртү

Урамнар

үзгәртү

Фотогалерея

үзгәртү
  •  
    Белорет
  •  
    Белоретның Уфа юлыннан ачылган күренеше

Искәрмәләр

үзгәртү
  1. ↑ Словарь топонимических перифраз: названия российских городов — СПб: Алетейя, 2022. — ISBN 978-5-00165-489-6
  2. ↑ ОКТМО
  3. ↑ 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 3,11 3,12 3,13 3,14 3,15 3,16 3,17 3,18 Народная энциклопедия «Мой город». Белорецк
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 И. З. Самситдинов. Численность населения малых городов Башкирской АССР в 1943-1945 годах. Процесс реэвакуации и её последствия. Журнал «Известия Российского государственного педагогического университета им. А.И. Герцена», № 123, 2010
  5. ↑ Всесоюзная перепись населения 1959 года. Численность городского населения РСФСР, её территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу — Демоскоп Weekly.
  6. ↑ Всесоюзная перепись населения 1970 года Численность городского населения РСФСР, ее территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу. — Демоскоп Weekly.
  7. ↑ Всесоюзная перепись населения 1979 года Численность городского населения РСФСР, ее территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу. — Демоскоп Weekly.
  8. ↑ Народное хозяйство СССР 1922-1982 (Юбилейный статистический ежегодник)
  9. ↑ Народное хозяйство СССР за 70 лет — Москва: ЦСУ РСФСР. — 766 бит
  10. ↑ Всесоюзная перепись населения 1989 г. Численность городского населения РСФСР, ее территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу
  11. ↑ Всероссийская перепись населения 2002 года. Численность населения субъектов Российской Федерации, районов, городских поселений, сельских населённых пунктов - райцентров и сельских населённых пунктов с населением 3 тысячи и более
  12. ↑ 1.5. Численность населения республики Башкортостан по муниципальным образованиям на 1 января 2009 года
  13. ↑ Численность постоянного населения Российской Федерации по городам, посёлкам городского типа и районам на 1 января 2009 года
  14. ↑ Всероссийская перепись населения 2010 года. Численность населения по населённым пунктам Республики Башкортостан
  15. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям. Таблица 35. Оценка численности постоянного населения на 1 января 2012 года
  16. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2013 года. Таблица 33. Численность населения городских округов, муниципальных районов, городских и сельских поселений, городских населённых пунктов, сельских населённых пунктов — Росстат, 2013. — 528 бит
  17. ↑ Таблица 33. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2014 года
  18. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2015 года
  19. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2016 года — 2018.
  20. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2017 года — Москва: Росстат, 2017.
  21. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2018 года — Москва: Росстат, 2018.
  22. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2019 года
  23. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2020 года
  24. ↑ Итоги Всероссийской переписи населения 2020 года (по состоянию на 1 октября 2021 года)
  25. ↑ 25,0 25,1 25,2 http://www.mojgorod.ru/r_bashkortst/beloreck/
  26. ↑ 1959 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
  27. ↑ 1970 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
  28. ↑ 1979 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
  29. ↑ 1989 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
  30. ↑ 2002 елгы Бөтенроссия җанисәбе. РФ, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
  31. ↑ Численность населения по населенным пунктам Республики Башкортостан (PDF), archived from the original (PDF) on 2019-05-17, retrieved 2013-11-02 
  32. ↑ архив күчермәсе, archived from the original on 2016-04-06, retrieved 2017-06-13 

Чыганак

үзгәртү
Чыганак — https://tt.wikipedia.org/w/index.php?title=Белорет&oldid=4066244