Toiçiro Kinoşita
Toiçiro Kinoşita (yap. 木下東一郎, ingl. Toichiro Kinoshita; 1925 yılnıñ 23 ğinwarı, Yaponiä imperiäse, Kurayoşi — 2023 yılnıñ 23 martı, AQŞ, Massaçusets, Amherst) — Yaponiä häm Amerika fizik-teoretigı, Kornell universitetı professorı[1][2][3][4], AQŞ Milli fännär akademiäse[en] äğzası (1991), Sakurai premiäse[en] laureatı (1990)[5][6]. Elementar kisäkçeklär fizikası[en] ölkäsendä eşlägän.
| Toiçiro Kinoşita yap. 木下東一郎 | |
 | |
| Tuu datası | |
|---|---|
| Tuu urını | |
| Ülem datası | |
| Ülem urını | |
| İl | |
| Eşçänlek töre | |
| Fänni sfera | |
| Eş urını | |
| Alma-mater | |
| Ğilmi däräcä | |
| Ğilmi isem | |
| Fänni citäkçe | |
| Büläklär |
Guggenhaym stipendiatı[en] (1973) |
Biografiäse
үзгәртүToiçiro Kinoşita 1925 yılnıñ 23 ğinwarında Kurayoşi şähärendä[1][2] (başqa mäğlümatlar buyınça, Yonagoda[7] yäki Tokioda[3][5]) tuğan. 1944 yılda Tokio universitetına[en] uqırğa kergän, 1947 yılda anı tämamlağan, ä 1952 yılda şunda uq doktorlıq däräcäsen alğan[5][7]. Anıñ fänni citäkçese Kunihiko Kodayra[en] bulğan[3].
Şunnan soñ Kinoşita Prinstondağı Perspektivalı tikşerenülär institutında[en] postdoktorlıq pozitsiäsen[en] alğan, anda ul 1952—1954 yıllarda eşlägän. Annarı, 1954—1955 yıllarda, ul Nyu-Yorktağı Kolumbiä universitetında eşlägän[5][7].
1955 yıldan başlap, Kinoşita İtakadağı Kornell universitetında eşlägän. 1958 yılda ul assistent-professor[en], 1960 yılda — assotsiatsiälängän professor[en] wazifasın alğan, ä 1963 yılda tulı professor bulğan. 1962—1963 yıllarda Kinoşita Ford stipendiatı[en] sıyfatında ATTOda eşlägän. 1992 yıldan anıñ Kornell universitetındağı wazifası «Goldwin-Smit professorı» (ingl. Goldwin Smith Professor) dip atalğan, ä 1995 yıldan — «Goldwin-Smit professor-emeritı[en]» (ingl. Goldwin Smith Emeritus Professor)[5][7].
1951 yılda Kinoşita şulay uq fizikanı öyrängän Masako Matsuokağa öylängän. 1954 yılda AQŞta alarnıñ berençe qızı tuğan, anı alar Key dip atağannar, ä annarı, 1958 häm 1960 yıllarda, tağın ike qızı — Cun häm Rey tuğan. Masako 2022 yılda wafat bulğan. Toiçiro Kinoşita 2023 yılnıñ 23 martında Amherstta wafat bulğan. Ul da, anıñ xatını da Kornell universitetınnan yıraq tügel İtakada cirlängännär[7].
Fänni näticäläre
үзгәртү1950-yıllarnıñ ikençe yartısında, Kornell universitetında başqarılğan Alberto Sirlin[en] belän urtaq eşlärdä, Kinoşita müon[en] tarqalışına häm zäğif tä’sir iteşüneñ universal’ V—A teoriäsendä atom-töş beta-tarqalışına kvantelektrodinamik tözätmälärne xisaplağan. Bu xisaplawnıñ möhim näticäläreneñ berse müon yäşäw waqıtına[ru] bu tözätmäneñ +0,4 % täşkil itüwe bulğan, — bu zäğif tä’sir iteşüneñ intensivlıq däräcäsen bilgeläwçe Fermi daimilegeneñ[en] tögälräk mäğnäsen alu öçen möhim bulğan[8].
Kinoşita Kinoşita — Li — Nauenberg teoreması[en] avtorlarınıñ berse bulıp tora, anıñ buyınça elmäklär buyınça integrallarnı[en] häm faza fäzası[en] buyınça integrallarnı xisaplağanda barlıqqa kilä torğan infraqızıl singulärlıqlar[en] qısqarırğa tieş. Bu raslaw Kinoşitanıñ «Feynman amplitudalarınıñ massalı singulärlıqları» (ingl. Mass singularities of Feynman amplitudes, 1962) mäqäläsendä, şulay uq Li Ceñdao häm Maykl Nauenbergnıñ[en] 1964 yılğı xezmätlärendä dälillängän[9].
1966 yıldan başlap, Kinoşita avtordaşları belän bergä analitik häm sanlı metodlarnı qullanıp, elektron häm müonnıñ anomal’ magnit momentlarına[en] tözätmälär xisaplaw belän şöğellängän. Ayırım alğanda, müonnıñ anomal’ magnit momentı[ru] https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/27f8e4708848de41805ee57562b732e988082709gä (monda — ul g-faktor[en]) tigez häm üz eçenä elektromagnit, elektr zäğif häm köçle tä’sir iteşülärgä turı kilä torğan kertemnärne ala. müonnıñ anomal’ magnit momentına altınçı tärtip tözätmäläre öçen näticälär 1972 yılda bastırılğan, ä annarı berniçä unyıllıq däwamında teoretik farazlarnı häm eksperimental’ mäğlümatlarnı çağıştıru öçen häm, ayırım alğanda, neçkä struktura daimilegen[en] bilgelägändä tögällekne arttıru öçen qullanılğan tögälräk näticälär alu östendä eş alıp barılğan. Müonnıñ anomal’ magnit momentına unınçı tärtip tözätmäläre öçen näticälärneñ tulı cıyılması 2012 yılda bastırılğan, ä Kinoşitanıñ bu temağa soñğı xäzmät 2019 yılda çıqqan[3].
Büläkläre häm premiäläre
үзгәртү- Guggenhaym stipendiatı[en] (1973)[10]
- Sakurai premiäse[en] laureatı (1990), «kvant elektrodinamikasın häm elektr zäğif teoriäsen pretsizion tikşerülärenä teoretik öleş kertkän öçen, häm bigräk tä leptonnarnıñ anomal’ magnit momentların xisaplaw buyınça novatorlıq eşläre öçen»[6]
- AQŞ Milli fännär akademiäse[en] äğzası (1991)[5]
Saylanğan publikatsiäläre
үзгәртү- T. Kinoshita, A. Sirlin. Radiative corrections to Fermi interactions, Physical Review, 1959, v. 113, No. 6, p. 1652—1660
- T. Kinoshita. Mass singularities of Feynman amplitudes, Journal of Mathematical Physics, 1962, v. 3, No. 4, p. 650—677
- S. J. Brodsky, T. Kinoshita, H. Terazawa. Two-photon mechanism of particle production by high-energy colliding beams, Physical Review, 1971, v. D4, No. 4, p. 1532—1557
- E. Eichten, K. Gottfried, T. Kinoshita, K. D. Lane, T. M. Yan. Charmonium: Comparison with Experiment, Physical Review, 1980, v. D21, No. 1, p. 203—233
- T. Aoyama, M. Hayakawa, T. Kinoshita, M. Nio. Complete tenth-order QED contribution to the muon g-2, Physical Review Letters, 2012, v. 109, No. 11, article 111808
İskärmälär
үзгәртү- ↑ 1,0 1,1 Kate Blackwood (2023-04-27). ‘Heroic’ physicist Toichiro Kinoshita dies at 98 (HTML). Cornell University — as.cornell.edu. 2024-01-20 тикшерелгән.
- ↑ 2,0 2,1 Toichiro Kinoshita (HTML). Ithaca Journal — www.ithacajournal.com (2023-04-08). 2024-01-20 тикшерелгән.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Tatsumi Aoyama, Masashi Hayakawa, Makiko Nio (2023-09-09). Toichiro Kinoshita, 1925—2023 (HTML). CERN Courier — cerncourier.com. 2024-01-20 тикшерелгән.
- ↑ Robert P. Crease (2023-07-11). Toichiro (“Tom”) Kinoshita (1925–2023): Pioneer of precision in tumultuous times (HTML). Proceedings of the National Academy of Sciences — www.pnas.org. 2024-01-20 тикшерелгән.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 T. Kinoshita (HTML). American Institute of Physics — history.aip.org. 2024-01-20 тикшерелгән.
- ↑ 6,0 6,1 1990 J. J. Sakurai Prize for Theoretical Particle Physics Recipient: Toichiro Kinoshita (HTML). American Physical Society — www.aps.org. 2024-01-20 тикшерелгән.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 Robert P. Crease, Makiko Nio. Toichiro Kinoshita. A biographical memoir (PDF). National Academy of Sciences — www.nasonline.org. 2024-01-21 тикшерелгән.
- ↑ Giuseppe Degrassi, William J. Marciano, Massimo Passera (2022-07-01). Alberto Sirlin, 1930—2022 (HTML). CERN Courier — cerncourier.com. 2023-01-21 тикшерелгән.
- ↑ Taizo Muta. Foundations of Quantum Chromodynamics. An Introduction to perturbative methods in gauge theories. — Singapore: World Scientific, 2010.анг--> — P. 364—370. — (World Scientific Lecture Notes in Physics, v. 78). — ISBN 978-981-279-353-4.
- ↑ Toichiro Kinoshita (en) (HTML). John Simon Guggenheim Memorial Foundation — www.gf.org. 2024-01-20 тикшерелгән.
Sıltamalar
үзгәртү- Toichiro Kinoshita, inspirehep.net
- Toichiro Kinoshita, Institute for Advanced Study — www.ias.edu
- AIP’s Oral History’da intervyu — www.aip.org