Сүрия

Сүрия — Азиядә урнашкан дәүләт.

Сүрия

Байрак Илтамга
Башкала	Димәшкъ
Халык саны	22 933 531 (2023, демографик баланс)
Нигезләнгән	8 март 1920
Сәгать кушагы	UTC+03:00
Рәсми тел	гарәп теле
География
Мәйдан	185,180 км²
Координатлар	35.21667°N 38.58333°E
Сәясәт
Дәүләт башлыгы	Бәшшар Әсәд
Башлык исеме	Сүрия премьер-министры
Хөкүмәт башлыгы	Хөсәен Арнус
Икътисад
Акча берәмлеге	Сүрия фунты
Туу күрсәткече	2.95 (2014)
КПҮИ	0.577 (2021)
Яшәү озынлыгы	70.31 ел (2016)
Джини коэффициенты	37.5 (2003)
Башка мәгълүмат
Ярдәм телефоннары
Автомобил хәрәкәте ягы	уң
Челтәр көчәнеше	220 вольт
Телефон коды	+963
ISO 3166-1 коды	SY
ХОК коды	SYR
Интернет домены	.sy

Халык

Илдә нигездә гарәпләр, көрдләр, төрекмәннәр, әрмәннәр, әссүриялеләр һәм чиркәсләр яши.

Дин

Сүрия — күбесенчә ислам иле; 2007 ел мәгълүматлары буенча, ил халкының 87 % ын мөселманнар тәшкил иткән. Аларның 74 % ы сөннилар (шәфигый, хәнәфи, хәнбәли мәзһәбләре), 13 % ы — шигыйлар (әләвияләр, исмәгыйлиләр, уникечеләр). Бүген Сүриядә 2 миллионга якын (халыкның 11 % ы тирәсе) әләвия исәпләнә, һәм бу дини төркем вәкилләре Сүрия сәясәтендә һәм Сүрия хәрбиләрендә өстенлек итә. Сүриянең хәзерге президенты Бәшәр Әсәд — әләвия нәселеннән шигый. Азчылык диннәр вәкилләренә христианнар (0,5 млн кеше) керә; шуның эченнән православлар (Антиохия (260 мең), Сүрия (195 мең), Рус православие чиркәүләре); Әрмән апостол чиркәве (150 мең); Ассирия Көнчыгыш чиркәве (70 мең); Католиклар (430 мең), протестантлар (40 мең). Кайчандыр зур җәмгыяте булган яһүд дине 90 кешегә калган. Бәһаи вәкилләре — 180, зәрдөштлек — 40 кеше.

• Сүриядә ислам

Идарә-җир төзелеше

14 губерния.

Тарих

• VII нче гасыр — Гарәп хәлифәтенә керә
• 1516–1918 — Госманлы империясе составында
• 1920–1943 — Франция мандатында
• 1958 елда — Мисыр белән берләшә
• 1961 елдан аерым республика
• 1967 елда Исраил аның кайбер жирләрен яулап ала. Озакламый алар кире кайтарыла.

Мәдәнияте

Әдәбияты

X—XI гасырлар

• Әбүләла әл-Мүәрри (973—1057)

Ватандашлар сугышы (2011 елдан)

2011 елның мартыннан Сүриядә Ватандашлар сугышы башлана. Башта Дәрья шәһәрендә, соңрак башка калаларда хакимияткә каршы чуалышлар башланып, соңрак алар сугышка әверелә.

2013 елда сугыш авыр кораллар белән дәвам итә. 500 мең сүрияле илдән качып китергә мәҗбүр була. Август аенда химик корал кулланылганы да билгеле.