HD130559Мизан йолдызлыгында урнашкан ApSrEuCr[5] спектраль класслы химик пекуляр йолдыз, күренмә йолдызча зурлыгы 5,31[6] тәшкил итә.

HD130559
Каталог коды HIP 72489[1], SAO 158821[1], HR 5523[1], GSC 05590-00994[1], HD 130559[1], ADS 9396 AB[1], μ Lib, uvby98 100130559[1], PLX 3345[1], GC 19938[1], GCRV 8600[1], HIC 72489[1], PMC 90-93 6212[1], PPM 229330[1], ROT 2114[1], TD1 17724[1], WDS J14493-1409AB[1], CCDM J14493-1409AB[1], UBV 12917[1], IRAS 14465-1356[1], WEB 12458[1], 7 Lib, IDS 14438-1344 AB[1] һәм RAVE J144919.1-140856[1]
Йолдызлык Мизан йолдызлыгы
Скорость вращения звезды 18,6 ± 1,6 km/s[2]
Параллакс 13,71 ± 0,69 миллисекунда дуги[3]
Склонение собственного движения −14,54 ± 0,63 миллиарксекунд в год[3]
Прямое восхождение собственного движения −65,95 ± 0,77 миллиарксекунд в год[3]
Радиаль тизлек −3,2 ± 1,4 km/s[4]
Спектраль сыйныф ApSrEuCr[5]
Күренмә йолдызча зурлык 5,31[6]
Светимость 41,7 солнечная светимость
Металличность −0,424[7]
Радиюс 2,59 солнечный радиус
Диаметры 2 840 000 km[8]
Чор J2000.0[d][3][1]
Туры калкулык 222,32938041 °[3]
Авышлык −14,14902127 °[3]
Нәтиҗәле температура 8000 K[7]
Өслек гравитациясе 31 600 сантиметр на секунду в квадрате[7]
Оценка возраста объекта 417 миллион лет

Шул ук спектраль класслы гадәти йолдызлардан спектрдагы мөһим үзенчәлекләре белән аерылып тора.[9] Әлеге химик пекуляр йолдыз баш эзлеклелек янучы йолдызлары арасында урнашкан.[10][11]

Гадәттә, баш эзлеклелек кайнар йолдызларында күзәтелә торган өслекнең аерым составы йолдыз барлыкка килгәннән соңгы процесслардан гыйбарәт дип санала.[12] Бу процесслар кайбер элементларны, аерым алганда, He, N һәм O, атмосфераның түбән катламнарында утырырга мәҗбүр итә, шул ук вакытта Mn, Sr, Y һәм Zr кебек башка элементлар эчтән тышка таба очалар, нәтиҗәдә, спектраль үзенчәлекләр күзәтелә. Йолдызның үзәге һәм йолдызның төп составы нормаль химик катнашмаларга ия, моның шулай булуын йолдызны барлыкка китергән газ болытлары составы чагылдыра.[13] Мондый диффузия һәм левитация, ягъни каты яки сыек таяныч өслегенә кагылмыйча, киңлектә очып гравитацияне җиңү барсын[14] һәм барлыкка килгән катламнар кагылгысыз булып калсын өчен, йолдыз атмосферасы конвекция өчен шактый тотрыклы булырга тиеш. Мондый тотрыклылыкны барлыкка китерә торган механизм булып гадәти булмаган зур магнит кыры тора, һәм ул, гадәттә, әлеге типтагы йолдызларда күзәтелә.[15]

Искәрмәләр үзгәртү

  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 1,15 1,16 1,17 1,18 1,19 1,20 1,21 1,22 mu. Lib SIMBAD Astronomical Database
  2. J Sikora, Wade G. A., J Power et al. A volume-limited survey of mCP stars within 100 pc – I. Fundamental parameters and chemical abundances // Mon. Not. R. Astron. Soc. / D. FlowerOUP, 2018. — ISSN 0035-8711; 1365-2966doi:10.1093/MNRAS/STY3105arXiv:1811.05633
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 Leeuwen F. v. Validation of the new Hipparcos reduction // Astron. Astrophys. / T. ForveilleEDP Sciences, 2007. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846doi:10.1051/0004-6361:20078357arXiv:0708.1752
  4. Gontcharov G. A. Pulkovo Compilation of Radial Velocities for 35 495 Hipparcos stars in a common system // Ast. Lett. / R. SunyaevNauka, Springer Science+Business Media, 2006. — ISSN 1063-7737; 1562-6873; 0320-0108; 0360-0327doi:10.1134/S1063773706110065arXiv:1606.08053
  5. 5,0 5,1 Houk N., Smith-Moore M. Catalogue of two-dimensional spectral types for the HD stars — 1988.
  6. 6,0 6,1 Ducati, J. R. Catalogue of Stellar Photometry in Johnson's 11-color system — 2002.
  7. 7,0 7,1 7,2 Bland-Hawthorn, Joss The Sixth Data Release of the Radial Velocity Experiment (RAVE). II. Stellar Atmospheric Parameters, Chemical Abundances, and Distances // Astron. J. / J. G. III, E. VishniacNYC: IOP Publishing, AAS, University of Chicago Press, AIP, 2020. — ISSN 0004-6256; 1538-3881doi:10.3847/1538-3881/AB9AB8arXiv:2002.04512
  8. O. Kochukhov Interferometry of chemically peculiar stars: theoretical predictions versus modern observing facilities // Mon. Not. R. Astron. Soc. / D. FlowerOUP, 2014. — 14 p. — ISSN 0035-8711; 1365-2966doi:10.1093/MNRAS/STU1259arXiv:1406.6093
  9. Michaud, G. Astrophysical Journal, vol 160, p 641, 1970(ингл.)
  10. Preston, George. Annual Review of Astronomy and Astrophysics, vol 12, p 257, 1974.
  11. Д. А. Франк-Каменецкий, А. В. Тутуков. Звезды.
  12. Michaud, Georges (1970). Diffusion Processes in Peculiar a Stars. Astrophysical Journal. 160: 641.
  13. Preston, G. W (1974). The chemically peculiar stars of the upper main sequence. Annual Review of Astronomy and Astrophysics. 12: 257–277.
  14. E. H. Brandt. Levitation in Physics. Science 243, 349 (1989).
  15. Kochukhov, O; Bagnulo, S (2006). Evolutionary state of magnetic chemically peculiar stars. Astronomy & Astrophysics. 450 (2): 763.

Әдәбият үзгәртү

  • Renson P., Manfroid J., General catalogue of Ap, HgMn and Am stars, 2009, A&A...498..961(ингл.)
  • Bychkov, V. D; Bychkova, L. V; Madej, J (2009). Catalogue of averaged stellar effective magnetic fields - II. Re-discussion of chemically peculiar a and B stars. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 394 (3): 1338.(ингл.)
  • McClure, R. D (1985). The carbon and related stars. Journal of the Royal Astronomical Society of Canada. 79: 277(ингл.)
  • Gomez, A. E; Luri, X; Grenier, S; Figueras, F; North, P; Royer, F; Torra, J; Mennessier, M. O (1998). The HR-diagram from HIPPARCOS data. Absolute magnitudes and kinematics of BP - AP stars. Astronomy and Astrophysics. 336: 953.(ингл.)

Шулай ук карагыз үзгәртү