Николай Носов
Николай Носов, Николай Николай улы Носов, рус. Носов Николай Николаевич (1908-1976) — рус совет балалар язучысы. Белмәмеш (рус. Незнайка) турында язган китаплары белән танылу алган. 3 нче дәрәҗә Сталин премиясе (1952), Н.К. Крупская исемендәге РСФСР дәүләт премиясе (1969) лауреаты.
| Николай Носов | |
|---|---|
 Н.Н. Носов (1908-1976) | |
| Туу датасы: | 23 ноябрь 1908 |
| Туу урыны: | Киев |
| Үлем датасы: | 26 июль 1976 (67 яшь) |
| Үлем урыны: | Мәскәү |
| Милләт: | рус |
| Ватандашлык: |  Русия империясе→ РСФСР→ ССРБ |
| Эшчәнлек төре: | язучы |
| Иҗат итү еллары: | 1938-1976 |
| Юнәлеш: | балалар әдәбияты |
| Жанр: | хикәя, повесть, роман |
| Иҗат итү теле: | рус теле |
| Дебют: | «Затейники» хикәясе (1938) |
| Премияләр: |  (1952)РСФСР дәүләт премиясе (1969) |
| Бүләкләр: |   |
Тәрҗемәи хәле
үзгәртү1908 елның 10 (23) ноябрендә Киевта цирк артисты гаиләсендә туган. Киев өлкәсенең Ирпень шәһәрендә гимназия (1917 елдан соң җидееллык мәктәп) (1924), Киев сәнгать институтының 2 курсын, аннан Мәскәүгә күчеп, Мәскәү кинематография институтын (ВГИК, 1932) тәмамлаган.
Ирпень шәһәрендә бетон заводында, Буча шәһәрендә кирпеч заводында эшләгән.
1932-1951 Мәскәүдә фәнни, уку-укыту һәм мультипликацион фильмнар режиссеры булып эшли.
Бөек Ватан сугышы елларында Кызыл Армия өчен хәрби-техник фильмнар әзерләүдә катнаша.
Иҗаты
үзгәртү1938 елдан «Мурзилка» журналында балалар өчен беренче «Затейники» хикәясе басыла. Иҗат белән ныклап сугыштан соңгы елларда шөгыльләнә башлый. 1945 елда «Детгиз» нәшрияты «Тук-тук» исемле беренче хикәя җыентыгын чыгара. 1952 елда «Витя Малеев мәктәптә һәм өйдә» китабы (1951) 3 нче дәрәҗә Сталин премиясе белән бүләкләнә. Балалар өчен язган әсәрләре буенча нәфис фильмнар һәм мультфильмнар төшерелгән.
Белмәмеш маҗаралары
үзгәртү
Белмәмеш турында язган китаплары белән танылу ала.
- «Винтик, Шпунтик һәм тузан суырткыч»
- 1953 «Белмәмеш маҗаралары»
- 1958 «Белмәмеш Йолдызлы шәһәрендә»
- 1964 «Белмәмешнең Айга сәяхәте»
Белмәмешнең һәркемгә таныш сурәтен рәссам Алексей Лаптев (1905—1965) иҗат итә[1].
«Белмәмешнең яңа маҗаралары»н язучының оныгы Игорь Петрович Носов дәвам итә.
Бүләкләре, мактаулы исемнәре
үзгәртү- 1943 Кызыл Йолдыз ордены
- 1967 Хезмәт Кызыл Байрагы ордены
- 1952 3 нче дәрәҗә Сталин премиясе — «Витя Малеев мәктәптә һәм өйдә» китабы (1951) өчен.
- 1969 Н.К. Крупская исемендәге РСФСР дәүләт премиясе — Белмәмеш турында трилогиясе өчен.
2008 елда язучының 100 яшенә багышлап, РФ Үзәк банкы 2 сумлык көмеш юбилей акчасы чыгарган[2]
Сылтамалар
үзгәртүМоны да карагыз
үзгәртү- Н.Н. Носовка багышланган презентация 2020 елның 11 август көнендә архивланган.
Искәрмәләр
үзгәртү- ↑ Фотолар һәм китапларының тышлык сурәтләре, archived from the original on 2020-08-11, retrieved 2016-02-21
- ↑ РФ Үзәк банкы сайтында