Минзәлә сөйләшенең яңавыл урынчылыгы

	Минзәлә сөйләшенең яңавыл урынчылыгы
Үзисем:	татарча
Илләр:	Россия
Төбәкләр:	Башкортстанның төньяк-көнчыгышы
Классификация
Төркем:	Алтай телләре Төрки телләр Кыпчак төркеме Идел-кыпчак телләре Татар теле Урта диалект Минзәлә сөйләше

Минзәлә сөйләшенең яңавыл урынчылыгы — татар теленең урта диалектына караган минзәлә сөйләшләре төркеменең төньяк урынчылыгы. Үз атамасын Башкортстанның Яңавыл районы үзәге Яңавыл шәһәре исеменнән ала.

Таралышы

Минзәлә сөйләшенең яңавыл урынчылыгы Башкортстанның Яңавыл һәм аңа якын Төньяк-Көнбатыш Башкортстан районнарында: Борай, Калтасы, Краснокама районнарында таралган.

Үзенчәлекләре

Яңавыл урынчылыгы Пермь сөйләше белән уртак үзенчәлекләргә ия: -маға/-мәгә (Аңа өй җиткермәгә кирәк) формасы, безафиксаль изафет актив кулланыла һ.б. Ул өлешчә -ың/-ең/-ң (барың – әд. барыгыз, қараң – карагыз) боерык формасы таралу зонасына керә. Алардан тыш, шәхси аффикслар алдыннан -дыр/-дер кушымчалары өстәлә (беләдерсен – беләсеңдер, килгәндерсез – килгәнсездер), нәмә сорау алмашлыгы кулланыла, диалектизмнардан келиткә ‘печәнлек чыланы’, чарача ‘мунча чыланы’ бар.

Чыганаклар

Булатова М.Р. Татарские говоры Башкортостана: ареальный аспект / М.Р. Булатова. – Казань: ИЯЛИ, 2021. – 136 с. ISBN 978-5-93091-325-5
Татар халык сөйләшләре: Ике китапта: Беренче китап / Ф.С. Баязитова, Д.Б. Рамазанова, Т.Х. Хәйретдинова һ.б. - Казан: Мәгариф, 2008. - 463 б.
Рамазанова Д.Б. Татар теленең Урта Кама тирәсендә таралган сөйләшләре: дис.канд. филол. наук. Казан, 1968. 519 б.
Рамазанова Д.Б. К вопросу о формировании белебеевского подговора мензелинского говора татарского языка // Исследования по исторической диалектологии татарского языка. Казань, 1979. С. 4–43.