Лотфулла Гыйззетдинов
Лотфулла Вәли улы Гыйззетдинев (1918 елның 14 феврале, Олы Кариле, Тәтеш өязе, Казан губернасы, РСФСР — 1982 елның 11 июле, Казан, РСФСР, СССР) — Совет сәнәгать эшлеклесе, Советлар Союзының электрон, авиация сәнәгатенә һәм ракета-космос тармагына нигез салучыларның берсе. Казан радиокомпонентлар заводы генераль директоры (1962—1982). Социалистик Хезмәт Каһарманы (1971).
Лотфулла Гыйззетдинов | |
---|---|
Туган | 14 февраль 1918 Казан, РСФСР |
Үлгән | 11 июль 1982 (64 яшь) Казан, РСФСР, СССР |
Ватандашлыгы | СССР |
Сәяси фирка | Советлар Берлеге коммунистик фиркасе |
Катнашкан сугышлар/алышлар | Алман-совет сугышы |
Биография
үзгәртүЛотфулла Гыйззетдинов 1918 елның 14 февралендә Казан губернасы Тәтеш өязенең Олы Кариле авылында крестьян гаиләсендә туа. 1920 елда, әтисе тифтан вафат булганнан соң, гаилә Казанга күчеп килә. Татар мәктәбенең 7 сыйныфын тәмамлагач, рабфакка укырга керә. Уку вакытында Казанның төрле предприятиеләрендә ярдәмче эшләрдә эшли. 1942 елда Казан авиация институтының самолётлар төзү факультетын тәмамлый.
1941 елдан С. П. Горбунов исемендәге 22 нче Казан авиация заводында мастер, остаханә башлыгы, проект-документация бюросы башлыгы, цех башлыгы ярдәмчесе булып эшли. 1944 елдан башлап заводының ВЛКСМ үзәк комитеты комсоргы. 1947 елдан ВЛКСМның Татарстан өлкә комитеты сәркатибе.
1951 елдан 371 нче заводта («Элекон») инженер-конструктор, баш инженер урынбасары, 1960 елдан баш инженер вазыйфасында эшли. 1962 елдан — завод директоры. Аның җитәкчелеге һәм турыдан-туры катнашында предприятиедә булдырылган[1]:
- «Восход» космик корабле өчен двигательнең аз габаритлы системасы;
- ССРБда беренче көнкүреш компьютеры һәм аннан соңгы төрләре совет көнкүреш исәпләү машиналары;
- «Электроника» компактлы диктофоннар;
- УТ-1 шәһәр транспорты өчен көчәйткечләр;
1968 елда ССРБ Хөкүмәте Гыйззетдиновка кыска вакыт эчендә ай орбиталы һәм Айга очу өчен утырту модульләрен кисешү өчен аппаратура комплексын үзләштерүне йөкли.
КПССның XXIV съезды делегаты, Казан халык депутатлары советы депутаты.
1982 елның 11 июлендә вафат була. Казанның Яңа Татар бистәсе зиратында җирләнгән[2][3].
Бүләкләр һәм исемнәр
үзгәртү- Социалистик Хезмәт Каһарманы (1971 елның 26 апреленнән СССР Югары Советы Президиумы Указы);
- «Урак белән Чүкеч» алтын медале;
- Ленин Ордены;
- Октябрь Революциясе ордены;
- Кызыл Йолдыз Ордены;
- Дүрт Кызыл Байрак Хезмәт ордены;
- «РСФСРның Атказанган машина төзүчесе» мактаулы исеме[4];
- «ССРБның мактаулы радисты» мактаулы исеме;
- ВДНХның өч алтын медале;
Истәлек
үзгәртү- Казан шәһәрендә бакыр бюст;
- «Элекон» җитештерү берләшмәсендә мемориаль такта;
- Казанда Л. В. Гыйззетдинов 1972—1982 елларда яшәгән йортта мемориаль такта урнаштырылган («Казан шәһәренең Гагарин урамы буенча 89 нчы йортка мемориаль такта кую турында»1997 елның 23 маендагы 426 номерлы Татарстан Республикасы Министрлар кабинеты карары)[5].
Искәрмәләр
үзгәртү- ↑ Государственная корпорация «Ростехнологии» / Концерн «Радиоэлектронные технологии» / Завод «Элекон»/ История, archived from the original on 2012-02-07, retrieved 2021-03-20
- ↑ Антон Бочаров. Герои страны: Герой Социалистического Труда Гизатдинов Лутфулла Валеевич.
- ↑ Отечественная радиоэлектронника. Биографическая энциклопедия в 3 т. — М., 2003–2004.
- ↑ Татарский энциклопедический словарь. — Казань: Институт Татарской энциклопедии АН РТ, 1998
- ↑ Постановление Кабинета Министров Республики Татарстан от 23.05.1997 N 426 «Об установлении мемориальной доски на доме N 89 по улице Гагарина г. Казани», archived from the original on 2014-04-29, retrieved 2021-03-20
Сылтамалар
үзгәртү- «Илнең каһарманнары» сәхифәсендә Лотфулла Вәли улы Гыйззетдинев