Златоуст
Златоуст — Чиләбе өлкәсендә урнашкан шәһәр (1865 елдан), халык саны буенча Чиләбе өлкәсенең өченче шәһәре.
Златоуст | |
рус. Златоуст | |
Байрак[d] | |
![]() | ![]() |
![]() | |
Нигезләнү датасы | 1754 |
---|---|
Дөнья кисәге | Европа |
Дәүләт |
![]() |
Нәрсәнең башкаласы | Зылатаус шәһәр бүлгесе[1], Златоуст округы, Зылатаус өязе һәм Златоустовский горный округ[d] |
Административ-территориаль берәмлек | Зылатаус шәһәр бүлгесе[1], Чиләбе өлкәсе, Урал өлкәсе, Златоуст округы һәм Зылатаус өязе |
Хөкүмәт башлыгы | Пекарский, Максим Борисович[d][2] |
Халык саны | 166 885 (1 гыйнвар 2018)[3] |
Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек | 125 метр |
Сәгать поясы | UTC+05:00 |
Бүләкләр | |
Мәйдан | 118 км² |
Почта индексы | 456200 |
Рәсми веб-сайт | zlat-go.ru |
Шәрәфле ватандашлар төркеме | [d] |
Беренче язма телгә алу | 1751 |
Җирле телефон коды | 3513 |
Монда җирләнгәннәр төркеме | [d] |
Объектның күренешләре өчен төркем | [d] |
![]() |
Халык саны — 174 985 кеше.[4]
ГеографияҮзгәртү
Шәһәр Әй елгасыда, Чиләбедән 110 километр (тимер юл буенча 160 км), Мәскәүдән 1750 километр (тимер юл буенча 1941 км) ераклыкта урнаша. Златоуст аша Көньяк Урал тимер юлы һәм М5 «Урал» мәгистрәле уза.
КлиматҮзгәртү
Златоуст климаты | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Күрсәткеч | Гый | Фев | Мар | Апр | Май | Июн | Июл | Авг | Сен | Окт | Ноя | Дек | Ел |
Уртача температура, °C | −13,7 | −13 | −7,1 | 2,5 | 11,7 | 17,7 | 19,0 | 16,0 | 9,9 | 2,1 | −7,8 | −13,2 | 2,1 |
Чыганак: NASA. База данных RETScreen |
ТарихҮзгәртү
Златоуст 1754 елда тимер ясау, бакыр эретү һәм чуен кою заводлары янында бистә буларак нигезләнгән.
1773—1775 елларда завод эшчеләре Пугачёв күтәрелешендә катнашканнар.
1815 елда монда корал фабрикасы төзелә, 1857 елда корыч кою фабрикасы төзелә.
1865 елдан Златоуст бер үк исемдәге өязенең үзәге була һәм шәһәр статусын ала.
1917 елның декабрендә шәһәрдә совет хакимияте урнаштырыла; 1918 елның июльдә Кызыл Армия частьләре Златоустны ташлыйлар. 1919 елда, Златоуст операциясе нәтиҗәсендә, Көнчыгыш фронтының 5нче армия частьләре шәһәрне азат итәләр.
1980 елда Златоуст Октябрь Революциясе ордены белән бүләкләнгән.
ХалыкҮзгәртү
1840[6] | 1897[7] | 1959[8] | 1970[9] | 1979[10] | 1989[11] | 2002[12] | 2010[4] |
---|---|---|---|---|---|---|---|
8 651 | 20 502 | 161 342 | 180 488 | 197 760 | 207 794 | 194 551 | 174 985 |
ИкътисадҮзгәртү
Шәһәрнең төп предприятиеләре:
- Металлургия заводы
- Машиналар төзү заводы
- Локомотивлар депосы
- Корал фабрикасы
Югары уку йортларыҮзгәртү
- Көньяк Урал дәүләт университетының филиалы
- Урал дәүләт элемтә юллары университетының филиалы
- Заманча һуманитар академиясенең филиалы
Шәһәрдә туганнарҮзгәртү
- Шапошников Борис (1882—1942) — ССРБ маршалы.
- Карпов Анатолий (1951) — халыкара гроссмейстер, шахматлар буенча 12нче дөнья чемпионы.
- Александр Алемасов (1902-1972) - сәясәтче. ТАССРда массакүләм репрессия оештыручы.
ТатарларҮзгәртү
- Рәис Фәтхетдинов (1938-2009) - икътисадчы-галим, профессор.
ФотогалереяҮзгәртү
1910 елдагы фотография
ИскәрмәләрҮзгәртү
- ↑ 1,0 1,1 ОКТМО
- ↑ https://web.archive.org/web/20200609144447/http://www.zlat-go.ru/04_glava/
- ↑ 26. Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2018 года — Федераль дәүләт статистикасы хезмәте.
- ↑ 4,0 4,1 архив күчермәсе, archived from the original on 2011-06-27, retrieved 2012-03-06
- ↑ Указ о присвоении почётного звания Российской Федерации «Город трудовой доблести»
- ↑ Статистические таблицы о состоянии городов Российской империи, 1840
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_lan_97_uezd.php?reg=1592
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus59_reg2.php
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus70_reg2.php
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus79_reg2.php
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus89_reg2.php
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus02_reg2.php