Боливия
Боливия (аймара телендә: Wuliwya; кечуа телендә: Buliwya; гуарани телендә: Volívia), рәсми рәвештә Күпмилләтле Боливия Дәүләте Көньяк Американың үзәк-көнбатыш төбәгендә урнашкан, сәяси яктан күпмилләтле, үзәкләшмәгән һәм автономияләр белән итеп корылган диңгезгә чыгуы булмаган суверен дәүләт. Ил тугыз департаменттан тора, аның конституцион һәм тарихи башкаласы булып Сукре тора, анда суд бүлеге урнашкан, шул ук вакытта хөкүмәт урнашу урыны булып Ла Пас тора, анда башкарма, закон бирү һәм сайлау бүлекләре урнашкан.
 Байрак
 Илтамга
| |
| Шигарь | Unity is Strength  |
|---|---|
| Башкала | Сукре, Ла-Пас |
| Халык саны | 11 051 600 (2017) |
| Нигезләнгән | 1825 |
| Сәгать кушагы | UTC−04:00 |
| Рәсми тел | испан теле, Аймара теле, Кечуа теле, гуарани |
| География | |
| Мәйдан | 1,098,581.0 км² |
| Координатлар | 17.05687°S 64.991229°W |
| Сәясәт | |
| Дәүләт башлыгы | Луис Арсе Катакора |
| Хөкүмәт башлыгы | Луис Арсе Катакора |
 | |
| Икътисад | |
| ТЭП | 40 408 миллион US$ (2021), 43 069 миллион US$ (2022) |
| Акча берәмлеге | боливиано |
| Эшсезлек дәрәҗәсе | 3% (2014)[1] |
| Туу күрсәткече | 2.968 (2014)[2] |
| КПҮИ | 0.692 (2021)[3] |
| Яшәү озынлыгы | 69.125 ел (2016)[4] |
| Джини коэффициенты | 43.6 (2020)[5] |
| Башка мәгълүмат | |
| Ярдәм телефоннары | |
| Электр аергычы төре | NEMA 1-15,[7] Europlug[7] |
| Автомобил хәрәкәте ягы | уң[8] |
| Челтәр көчәнеше | 115 вольт,[7] 230 вольт[7] |
| Телефон коды | +591 |
| ISO 3166-1 коды | BO |
| ХОК коды | BOL |
| Интернет домены | .bo |
Диннәр Үзгәртү
Боливия, Конституциясе буенча, дөньяви дәүләт булып тора, дәүләт дин иреген һәм хөкүмәтнең диннән бәйсезлеген гарантияли. 2010 елда халыкның 92 % ы – христианнар (78 % ы – католиклар, 19 % ы – протестантлар, шулай ук православие динендәгеләр бар); 3 % ы – дингә табынмаучылар, 2,2 % ы – Бәһаиләр, 0,1 % ы – калган диннәрнең барысы да (Ислам, Буддачылык, Һинд дине, Яһүд дине һ. б.)[9].
Телләр Үзгәртү
Түбәндәге телләр Боливия Конституциясендә рәсми дип күрсәтелгән:
• Кастиль теле (Испан теле)
• Аймара теле
• Араона теле
• Бауре теле
• Бесиро (Чикитано) теле
• Каничана теле
• Кавиненьо теле
• Каюбаба теле
• Чакобо теле
• Чимане теле
• Эсе Эхха теле
• Гуарани теле
• Гуарасу'ве теле
• Гуарайю теле
• Итонама теле
• Леко теле
• Мачаһуяй-Каллавайя теле
• Мачинери теле
• Маропа теле
• Мохеньо-Игнасиано теле
• Мохеньо-Тринитарио теле
• Море теле
• Мосетен теле
• Мовима теле
• Пакавара теле
• Пукина теле
• Кечуа теле
• Сирионо теле
• Такана теле
• Тапиете теле
• Торомона теле
• Уру-Чипая теле
• Вэнхаек теле
• Яминава теле
• Юки теле
• Юракаре теле
• Замуко теле
2019 елда Боливия хөкүмәте һәм Телләрнең һәм Мәдәниятлернең Өйрәнүнең күпмилләтле Институты (Ipelec) өч өстәмә асаба телләргә конституцион планнарны киңәйтергә игълан иткән:
• Хоакиниано
• Кумса
• Паунака
Искәрмәләр Үзгәртү
- ↑ http://data.worldbank.org/indicator/SL.UEM.TOTL.ZS.
- ↑ http://data.uis.unesco.org/index.aspx?queryid=239; ЮНЕСКО-ның статистика институты.
- ↑ https://hdr.undp.org/data-center/human-development-index#/indicies/HDI; Отчёт о развитии человечества; чыгару датасы: 2022.
- ↑ http://data.uis.unesco.org/Index.aspx?DataSetCode=DEMO_DS; ЮНЕСКО-ның статистика институты.
- ↑ https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 "International Numbering Resources Database"; ас башлык: ITU-T E.129 National-only numbers linked with emergency services and other services of social value; тикшерү датасы: 8 июль 2016; мөхәррир: Халыкара телекоммуникацияләр береге.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 "World Plugs"; тикшерү датасы: 10 июнь 2016; мөхәррир: Халыкара иликтер тихникасы кәмисиясе.
- ↑ http://chartsbin.com/view/edr.
- ↑ Bolivian Religion Stats(ингл.)