Balqarlar sörgene
Balqarlar sörgene - 1944 yılnıñ 8-9 martında balqar xalqın Qabarda-Balqar cömhüriätennän Qazaqstan häm Qırğızstanğa sörgengä cibärü çaraları.
_(1).jpg)
Qabarda-Balkar respublikasınıñ başqalası 
Nalçık şähärendäge memorial.Säbäpläre
үзгәртүBarqar xalqın sörgengä cibärü - Beriäneñ qararı bulğan, balqar xalqı Öçençe reyx belän xezmättäşlek itmägän, läkin görci Beriä Qawqaznı törki xalıqlarnı quarğa teläp, törki qärdäş balqar xalqına höcüm başlağan, ä törki bulmağan qabarda xalqın timägän. Beriä balqar xalqın Öçençe reyx belän xezmättäşlek itüdä yalğan itep ğäyeplägän. Çınnan da bu höcüm Beriäneñ milli näfräte belän añlatıla.
Sörü
үзгәртү8 martta sörü çaraları başlana: 37 103 balqar sörgengä cibärelgän. Beriä qararı buyınça balqar tarixi cirläre Görcistanğa tapşırılğan, ä Qabarda-Balqar ASSR Qabarda ASSRğa küçerelgän.
Qazaqstanğa 16 684 keşe, Qırğızstanğa 15 743, Üzbäkstanğa 419 balqar sörgengä cibärelgän.
Qaytarma
үзгәртү1956 yılda Qırım tatarları, balqarlar, töreklär h.b. törki xalıqlarnı aqlaw xaqında Ämer çığarılğan.
1957 yılda SSRB Yuğarı Şurası Qabarda ASSR yänä Qabarda-Balqar ASSRğa küçerelä, 1979 yılğa balqarlarnıñ 90 %ı Qawqazğa qaytqan. Sörgendä 8 meñ häläk bulğan.
8 mart - balqar xalqı sörgene qorbannarı istälek köne.[1]
İskärmälär
үзгәртүSıltamalar
үзгәртү- Алибегилов, Шамиль Абдулаевич Государственные акты по вопросам политико-правовой реабилитации репрессированных народов Северного Кавказа // Вестник Санкт-Петербургского университета. Серия 9. Филология. Востоковедение. Журналистика. — 2011-01-01. — Вып. 3. — ISSN 1813-1921.
- Иосиф Сталин - Лаврентию Берии: 'Их надо депортировать': Документы, факты, комментарии / составление, послесловие Н. Бугай.. — Москва: Дружба народов, 1992. — С. 279-280. — 288 с. — ISBN 5-285-00049-1.
- Декларация Верховного Совета СССР «О признании незаконными и преступными репрессивных актов против народов, подвергшихся насильственному переселению, и обеспечении их прав». www.alexanderyakovlev.org. Проверено 19 августа 2016.
- Закон РСФСР от 26.04.1991 N 1107-I "О реабилитации репрессированных народов" (с изменениями и дополнениями).