Якут теле (сах. саха тыла) яки саха телеякутларның милли теле, ул рус теле белән беррәттән, Саха Республикасының (Якутия) рәсми телләренең берсе һәм төрки телләргә керә. Саха теле борынгы "Олонхо" эпосының теле, ул ЮНЕСКО тарафыннан кешелекнең сөйләм иҗаты һәм матди булмаган мирасы шедевры булып тора.

Якут теле
Үзисем:

саха тыла

Илләр:

Россия

Төбәкләр:

Якутия, Магадан өлкәсе, Иркутск өлкәсе, Красноярск крае, Хабарау крае

Рәсми халәт:

Якутия

Сөйләшүчеләр саны:

450 140 (2010 елгы исәп буенча)

Халәт:

куркыныч астында[d][1]

 Классификация
Төркем:
Язу:

кирилл язуы һәм Якутская письменность[d]

Тел кодлары
ГОСТ 7.75–97:

яку 865

ISO 639-1:

ISO 639-2:

sah[2]

ISO 639-3:

sah[2]

Туган телдә сөйләшүчеләр саны, 2010 елгы җанисәп буенча, Якутиядә яшәүче 450,140 кеше.

Якут теле башка төрки телләрдән аңлашылмаган лексик катлам булуы белән аерылып тора. Монгол теленнән борыңгы бурычлар, шулай ук ​​соңрак рус теленнән алынган кредитлар (Якутиягә Россиягә кергәннән соң Якутка үтеп кергән) белән бәйле бик күп сүзләр бар.

Әлифба

үзгәртү

Хәзерге Якут алфавиты 1938 елда кирилл алфавиты нигезендә эшләнгән. Анда, рус алфавиты хәрефләренә өстәп, өстәмә хәрефләр бар: ү, ө, ҥ, ҕ, һ. 1917-1938 елларда латин нигезендә алфавитның ике версиясе кулланылган.

А а Б б В в Г г Ҕ ҕ Д д Дь дь Е е
Ё ё Ж ж З з И и Й й К к Л л М м
Н н Ҥ ҥ Нь нь О о Ө ө П п Р р С с
Һ һ Т т У у Ү ү Ф ф Х х Ц ц Ч ч
Ш ш Щ щ Ъ ъ Ы ы Ь ь Э э Ю ю Я я

Шулай ук карагыз

үзгәртү


  1. Красная книга языков ЮНЕСКО
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 Language