Фиджи
Фи́джи Җөмһүрияте́[8] (ингл. Republic of Fiji, фидж. Matanitu Tugalala o Viti, фидж. һинди Fidźi Ganaradźja / फ़िजी गणराज्य ) — Фиджи архипелагында урнашкан дәүләт. Тын Океанның көньяк өлешендә урнашкан дәүләт, Меланезиянең өлеше.
 Байрак
 Илтамга
| |
| Шигарь | Fear God and honour the Queen  |
|---|---|
| Башкала | Сува |
| Халык саны | 905 502 (2017) |
| Нигезләнгән | 1970 |
| Сәгать кушагы | UTC+12:00 |
| Рәсми тел | инглиз теле, фиджи теле, Fici hind tele |
| География | |
| Мәйдан | 18,274 км² |
| Координатлар | 18°S 178°E |
| Сәясәт | |
| Хөкүмәт башлыгы | Sitiveni Rabuka |
 | |
| Икътисад | |
| ТЭП | 4296 миллион US$ (2021), 4943 миллион US$ (2022) |
| Акча берәмлеге | Фиҗи дуллыры |
| Эшсезлек дәрәҗәсе | 8% (2014)[1] |
| Туу күрсәткече | 2.564 (2014)[2] |
| КПҮИ | 0.730 (2021)[3] |
| Яшәү озынлыгы | 70.269 ел (2016)[4] |
| Джини коэффициенты | 30.7 (2019)[5] |
| Башка мәгълүмат | |
| Ярдәм телефоннары | |
| Автомобил хәрәкәте ягы | сул |
| Челтәр көчәнеше | 240 вольт[6] |
| Телефон коды | +679[7] |
| ISO 3166-1 коды | FJ |
| ХОК коды | FIJ |
| Интернет домены | .fj[7] |
Мәйданы
үзгәртүФиджи территориясе 18 274 кв. км алып тора.
Төп шәһәрләр, административ бүленеш.
үзгәртүФиджи башкаласы — Сува. Иң эре шәһәрләр: Сува, Лаутока. Илнең административ-территориаль бүленеше: 4 округ.
Дәүләт төзелеше
үзгәртүФиджи — җөмһүрият. Дәүләтнең башы — президент, хакимият башы - премьер-министр. Канун бирү органы — ике палаталы парламент (Сенат һәм Бирелүчеләр палатасы)
Табигать
үзгәртүРельеф
үзгәртүБарлык утрауларның да диярлек ярлары мәрҗән рифлары белән уратып алынган һәм нык киселгән. Утрауларның рельефында платолар хөкем сөрә, алар биеклеге 1000 м га кадәр булган тау сыртлары белән киселгән.
Геологик төзелеш һәм файдалы казылмалар
үзгәртүИлнең җир эчләрендә алтын, бакыр запаслары бар.
Климат
үзгәртүКлимат тропик, океаник, дымлы. Уртача ел температурасы +25°С. Җилләрнең юнәлеше һәм утрауларның рельефы явым-төшемнәрдә шактый аерманы билгели (елына 1500 дән алып 4000 мм га кадәр).
Эчке сулар
үзгәртүИң эре елгалар: Рева (100 км га кадәр кораб йөри ала), Ваннимбука, Мба, Сингатока (барысы да Леву утравында).
Туфраклар һәм үсемлекләр
үзгәртүТауларның көньяк-көнчыгыш җил исә торган өслекләре файдалы агач токымнары белән (сандал, тик, кызыл) дымлы тропик урманнар белән капланган. Фиджида шулай ук пальмалар, икмәк агачы, бата, каучык бирүче үсемлекләр бар.
Хайваннар дөньясы
үзгәртүУтрауларда хайваннар юк диярлек. Кошлар күп.
Халкы
үзгәртүХалык саны якынча 936 мең кеше.
Кыскача тарихи тасвирлама
үзгәртү1874 елда Фиджи Бөекбритания колониясе булган һәм бәйсезлекне 1970 елның 10 октябренда яулаган. 1987 елда утрауларда подполковник Рабука җитәкчелегендә ике хәрби борылыш булган, шуның нәтиҗәсендә Фиджи президент җөмһүрияте дип игълан ителгән.
Кыскача икътисади тасвирлама
үзгәртүИкътисадның нигезе — авыл хуҗалыгы. Төп экспорт авыл хуҗалыгы культуралары: шикәр камышы, һинд чикләвеге пальмасы, бананнар. Мөгезле эре терлек, кәҗәләр, дуңгызлар үрчетәләр. Авыл хуҗалыгы чималы эшкәртү буенча (дөге чистарту, май язу, шикәр, ит) промышленносте, урман кисү һәм цемент предприятиеләре. Алтын чыгару. Чи шикәр, һинд чикләвеге мае, копра, алтын экспорты.
Акча берәмлеге — Фиджи доллары.
Кыскача мәдәният тасвирламасы
үзгәртүМәдәният һәм архитектура.
үзгәртүСува. Фиджи музее, анда Тын Океаныннан археологик һәм этнографик экспонатларның бай тупланмалары бар.
Искәрмәләр
үзгәртү- ↑ Error: Unable to display the reference properly. See the documentation for details.
- ↑ Error: Unable to display the reference properly. See the documentation for details.
- ↑ Error: Unable to display the reference properly. See the documentation for details.
- ↑ Error: Unable to display the reference properly. See the documentation for details.
- ↑ Error: Unable to display the reference properly. See the documentation for details.
- ↑ Error: Unable to display the reference properly. See the documentation for details.
- ↑ 7,0 7,1 Error: Unable to display the reference properly. See the documentation for details.
- ↑ Country is now officially called Republic of Fiji. Fijivillage.com (2011-02-03). “The country is now officially called Republic of Fiji.
Permanent Secretary at the Prime Minister's Office, Colonel Pio Tikoduadua said the name, Republic of the Fiji Islands, as stated in the 1997 constitution is no longer applicable.”
Әдәбият
үзгәртү- Энциклопедический справочник, "Все страны мира", Издательство "ВЕЧЕ", 2003.