Торбәшләр
Торбәшләр (үзатамалары мак. Торбеши, Нашинци), кайбер илләрдә Мөселман македониялеләр [2] (мак. Македонци-муслимани / Makedonci-Muslimani) ― субэтнос, ислам динендәге македониялеләр. Алар македон телендә аралаша һәм XV – XVII гасырлдарда кабул иткән Ислам динен тота.
| Торбәшләр | |
| Үз аталышы |
Торбеши, Нашинци |
|---|---|
| гомуми сан |
120 000 |
| яшәү җире | |
| Теле |
македон, Нашински сөйләше |
| Дине | |
| Кардәш халыклары: |
славяннар |
Македониядә мөселман македониялеләр күпчелек тәшкил иткән районнар
Тарих
үзгәртү- Төп мәкалә: Төньяк Македониядә ислам
Ислам — Төньяк Македониянең XV гасырдан бирле традицион диннәренең берсе. Македония мөселманнары нигездә сөнни исламда. 2002 елгы җанисәп мәгълүматларына караганда, республикада 674 мең мөселман (ил халкының 33,3% ы) яши. Нигездә, албанлылар, шулай ук төрекләр, чегәннәр, славяннар (торбәшләр, гораннар, бошнаклар) ислам динендә.
Урнашу
үзгәртүТорбәшләр Төньяк Македониянең көнбатыш районнарында: Река, Жупа һ. б. өлкәләрдә яши. Аларның бер өлеше төрекләштерүгә (Дебора Жупасы һәм Кичево җәмгыяте районында) яки албанлаштыруга (Гостивардан төньяк-көнбатышка таба) дучар ителгән. Торбәшләр македон телендә сөйләшсәләр дә, аларның бер өлеше үзләрен албаннар яки төрекләр дип саный. Балкан халкының үзбилгеләнешенең үзенчәлеге булып, берәр конфессиягә бәйлелекнең приоритетлы булуы тора. Шуның нәтиҗәсендә, торбәшләрнең ныклы этник үзбилгеләнеше юк, 2002 елда уздырылган халык санын исәпкә алу мәгълүматлары да шуны күрсәтә: торбәшләрнең зур күпчелеге үзләрен, нигездә, мөселман динендәге македоннарга кертеп карый, бер өлеше үзләрен албаннар, төрекләр, бошнаклар һәм гади генә «мөселман», дип атаган[3][4].
Кайбер авторлар раслаганча, Албаниянең славян телле мөселманнары милләте буенча болгарлар булып тора[5].
Рус слависты Афанасий Селищев (1886―1942) торбәшләр дип Дебар, Скопье һәм Полог төбәкләрендә яшәүче төрекләшкән болгарларны атыйлар, дип раслый[6].
Сылтамалар
үзгәртүМоны да карагыз
үзгәртүИскәрмәләр
үзгәртү- ↑ M. Apostolov. The Pomaks: A Religious Minority in The Balkans, 1996(ингл.)
- ↑ Kowan, J. (2000) Macedonia: The Politics of Identity and Difference, p.111
- ↑ Macedonia demographics. Macedonians muslim. Torbeši — Macedonian Muslims. Makedonija.name (1999—2014).
- ↑ Maria Koinova. Muslims of Macedonia // Minorities in Southeast Europe. — Center for Documentation and Information on Minorities in Europe — Southeast Europe (CEDIME-SE). — С. 15.(Тикшерелгән 27 июль 2014)
- ↑ Асенова, Петя. Българо-албанската интерференция в Голо бърдо (Албания) // Българите извън България. Сборник с материали от международен симпозиум — Бургас, юни 1997. — Велико Търново, 1997, с. 124—127(блг.);
Бояджиев, Тодор. Българите в Голо бърдо Албания // Българите извън България. Сборник с материали от международен симпозиум — Бургас, юни 1997. — Велико Търново 1997, с. 57—60(блг.);
Мангалакова, Таня. Българите в Мала Преспа и Голо бърдо // Проблеми на мултиетничността в Западните Балкани. Теренни проучвания. — София, 2004, с. 276—297(блг.)
Ethnic Bulgarians in Mala Prespa and Golo Brdo, Problems of Multiethnicity in the Western Balkans, Sofia 2004, p. 298—319 (ингл.). - ↑ Селищев, Афанасий. Полог е его болгарское население. Исторические, этнографические и диалектологические очерки Северо-Западной Македонии, София 1929, с. 406, прим. 2