Терегуловлар — дворяннар нәселе. Нәсел башында морза Җаныкай Кодашевның улы Терегул Җәнекәй улы Колдашев, XVI гасырның 2-нче яртысында Касыйм ханлыгы Төмән шәһәре ясаклы татары була.

Дворянлык тарихы үзгәртү

Терегул Кодашевның уллары: Тенәш (Теребирде), Уразай, Теләш, Көсәкәй Терегуловлар. 1625 елда хәрби хезмәтләре өчен аларга дворян дәрәҗәсе бирелә. Петр I 1713 елның 3 ноябрендәге Указына яраклы башка морза мөселманнар белән бергә Терегуловлар дворянлыктан мәхрүм ителә; императрица Екатерина II 1784 елның 22 февралендәге һәм 1796 елның 15 маендагы исемле указлары буенча аларга морза дәрәҗәсе кире кайтарыла, тик поместье һәм җир биләмәсенә ия булу хокукы бирелми.

Шулай ук Илбәк Батырша улы Терегулов, Исмәгыйл Сөләймән улы Терегулов, Кхансөяр Мортаза улы Терегулов, Мөрсәлим Йөзәй улы Терегулов, Мөсел Сөләймән улы Терегулов, Тимербулат Ыслак улы Терегулов һәм Хөсәен Батырша улы Терегулов исемнәре билгеле. XVIII гасырның 70-се елларында Терегуловлар Тамбов наместниклыгының Темников өязеннән Ырынбур губернасына күченәләр.

Мирза Җаныкаевлар вәкилләре белән бергә кардәшлек килешүе буенча Казан даругасының Каңлы олысы Каргалы авылы (хәзерге Благовар районы Югары Каргалы авылы) башкортларының асаба җирләренә килеп утыралар. Шул ук олыс башкортлары белән 1777 елгы килешү буенча Каргалы елгасы (Чәрмәсән елгасы кушылдыгы) ярында 14 мең дисәтинәдән артык җирне файдалануга алалар.

Терегуловлар нәселе Ырынбур губерна дворяннары нәсел тарихы китабының 6нчы кисәгенә язылган.

Сылтамалар үзгәртү

  • Тереғоловтар // Башҡорт энциклопедияһы — Өфө: «Башҡорт энциклопедияһы» ғилми-нәшриәт комплексы, 2015—2020. — ISBN 978-5-88185-143-9.