Wikipedia

Тампере

Та́мпере (фин. Tampere [ˈtɑmpere], швед. Tammerfors [tamərˈfɔrs] — Финляндиянең Һелсинкидән соң икенче зур шәһәре. Тампере (Таммерфорс) Тампере эреләр рәтеннән саналса да, биредә нибары 200 мең кеше яши.

Тампере
фин. Tampere
швед. Tammerfors
БайракИлтамга
Нигезләнү датасы 1 октябрь 1779[1][2]
Сурәт
Рәсми исем Tampereen kaupunki һәм Tammerfors stad
Нигезләүче Густав III[d]
Рәсми тел фин теле[3][4]
Дәүләт  Финляндия[5]
Нәрсәнең башкаласы Пирканмаа[d]
Административ-территориаль берәмлек Пирканмаа[d]
Сәгать поясы UTC+02:00 һәм UTC+03:00
Территориаль статистик зонасы Tampere sub-region[d][6]
Ассоциацияләшкән сайлау округы Pirkanmaa[d]
Диңгез, күл яки елга эчендә яки янында урнашуы Нясиярви[d][1], Pyhäjärvi[d][1] һәм Tammerkoski[d][1]
Хөкүмәт башлыгы вазыйфасы мэр
Хөкүмәт башлыгы Калерво Куммола[d][7]
Канунбирү органы Tampere City Council[d]
Оештыру-хокук формасы община Финляндии[d][8]
Халык саны 255 333 (29 февраль 2024)[9]
Кардәш шәһәр Каунас[10][11][12] һәм Киев[13][14][10][…]
Моның хуҗасы Tampereen jäähalli[d], Сяркянниеми[d], Ратина[d], Tampere Hall[d], Tammelan Stadion[d], Aleksanteri School[d], Tahmela Spring[d] һәм Нокиа Арена[d]
Нәрсә белән чиктәш Кангасала[d][15], Лемпяаля[d][15], Нокиа[d][15], Оривеси[d][15], Пирккала[d][15], Руовеси[d][15] һәм Юлёярви[d][15]
Мәйдан 524,89 км² (1 гыйнвар 2023)[16]
Почта индексы 33100–33900
Рәсми веб-сайт tampere.fi​(фин.)​(ингл.)
Харита сурәте
Коллаж
Тематик география geography of Tampere[d]
Көппенның климат классификациясе субарктический континентальный климат (Dfc)[d]
Ачык мәгълүматлар порталы data.tampere.fi[d]
Кышкы күренеше
Һавадан күренеш
Социаль медиаларда күзәтүчеләре 17 208
Citizen's initiatives URL kuntalaisaloite.fi/fi/hae?municipalities=837​(фин.)[17] һәм kuntalaisaloite.fi/sv/sok?municipalities=837​(швед.)[17]
Объектның күренешләре өчен төркем [d]
Карта
 Тампере Викиҗыентыкта

Тампере илнең көньягында, ике зур күл арасында урнашкан. Шәһәргә нигез 1775 елны салына. Швеция патшасы Густав биредә сәүдә бистәсен нигезләргә әмер бирә. 1905 елда Таммерфорста Россия социал-демократлар фиркасенең 1нче оештыру корылтае уза. Биредә әле дә В.И. Ленин музее эшли.

Тампере башкаладан ерактарак, пуез белән 2 сәгать барасы. Бу шәһәр зур сәнәгать үзәге булып санала, фабрикалар күплегенә ишәрәләп, Финляндиянең “Манчестер”е дип тә йөртәләр. Шул ук вакытта шәһәрдә яшеллек күп. Тампере илдә тору өчен иң уңайлы шәһәр санала.

Тампере татарлары

үзгәртү

Укытучы Муаззез апа язган “Тампере Ислам мәхәлләсе: нигезе һәм тарихы” китабы буенча Тамперега татарлар 1890нчы елларда килеп урнашалар. Совет-фин сугышыннан соң басып алынган Выборг татарлары да бирегә килеп урнаша. 1930нчы елларда ел саен Тукай кичәләре оештырыла. 1943 елда мәхәллә пәйда була.

Халык саны

үзгәртү
Ел 1820 1850 1876 1881 1886 1889 1891 1896 1900 1904
Халык саны 1 000   4 000   12 100   13 800   16 100   18 100   20 500   26 700   34 100   40 261
Год 1910 1915 1926 1941 1960 1970 1975 1978 1980 1983
Халык саны   45 100   45 200   51 700   81 000   132 673   158 380   166 338   165 519   166 228   167 344
Ел 1985 1987 1990 1993 1995 1996 1998 1999 2000 2001
Халык саны   169 026   170 533   172 560   176 149   182 742   186 026   188 726   191 254   193 174   195 468
Ел 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
Халык саны   200 980   204 385   206 615   209 409   209 748   211 691   213 315
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 http://www.infopankki.fi/en/tampere/information-about-tampere
  2. ↑ https://web.archive.org/web/20091228062929/http://www.tampere.fi/english/tampereinbrief/history/index.html
  3. ↑ http://www.stat.fi/meta/luokitukset/kunta/001-2012/luokitusavain_ks.html
  4. ↑ Kuntien ja kielisuhdeluokituksen 2024 välinen luokitusavain, Klassificeringsnyckeln mellan kommuner och språklig indelning år 2024, The correspondence table between municipalities and language distribution in 2024 — Статистический центр, 2024.
  5. ↑ archINFORM — 1994.
  6. ↑ Kuntien ja seutukuntien vuoden 2024 välinen luokitusavain — Статистический центр.
  7. ↑ https://www.tampere.fi/ajankohtaista/2023/05/15/kalervo-kummola-valittiin-tampereen-pormestariksi
  8. ↑ Global LEI index
  9. ↑ Finland's preliminary population figure was 5,608,218 at the end of February 2024 — Статистический центр.
  10. ↑ 10,0 10,1 Twin cities — Тампере.
  11. ↑ https://www.tampere.fi/en/organisation/international-affairs/twin-cities
  12. ↑ http://www.kaunas.lt/apie-kauna/miesto-partneriai/
  13. ↑ Перелік міст-побратимів м. Києва
  14. ↑ https://old.kyivcity.gov.ua/files/2018/2/15/Mista-pobratymy.pdf
  15. ↑ 15,0 15,1 15,2 15,3 15,4 15,5 15,6 https://www.stat.fi/org/avoindata/paikkatietoaineistot/kuntapohjaiset_tilastointialueet.html
  16. ↑ Suomen pinta-ala kunnitain 1.1.2023 — MML.
  17. ↑ 17,0 17,1 kuntalaisaloite.fi
Чыганак — https://tt.wikipedia.org/w/index.php?title=Тампере&oldid=3540704