Пётр Гамкрелидзе

Пётр Дианозович Гамкрелидзе (гөрҗ. პიოტრ დიანოზოვიჩ გამყრელიძე; 1903-1979) - Совет һәм Грузия геология өлкәсендәге галим, геология һәм минералогик фәннәр докторы (1943), профессор (1945), Грузия ССРның Милли Фәннәр академиясенең академигы (1960). Грузия ССР Милли Фәннәр академиясенең Геологик институты директоры (1962-1979).

Пётр Гамкрелидзе
Үлгән 25 ноябрь 1979(1979-11-25)

Биография үзгәртү

1903 елның 16 маенда Грузияның Сомицо авылында туган.

1925-1930 елларда В.И. Ленин исемендәге Грузия дәүләт политехник институтының геология факультетында укыган.

1930 - 1956 елларда В.И. Ленин исемендәге Грузия дәүләт политехник институтында педагогик эштә аспирант, ассистент, доцент һәм геология факультетында профессор булып хезмәт итә.

1956 елдан алып Грузия ССР Милли Фәннәр академиясенең Геология институтында әйдәп баручы хезмәткәр, фән буенча директор урынбасары һәм 1962 елдан 1979 елга кадәр - әлеге фәнни институтның директоры булып эшли. Төп эшчәнлегенә өстәп, ул СССР Милли Фәннәр академиясенең ведомствоара тектоник комитетының Кавказ бүлеге председателе була [1] [2] [3].

Фәнни-педагогик эшчәнлеге һәм фәнгә керткән өлеше үзгәртү

П.Д. Гамкрелидзеның төп фәнни-педагогик эшчәнлеге региональ геология, палеонтология һәм стратиграфия өлкәсендәге проблемалар белән бәйле. Ул Кавказ геологик тектоникасын һәм Грузия структурасын өйрәнүдә катнашкан. П.Д. Гамкрелидзе берничә вулканоген формированиесен билгеләде, беренче тапкыр Лейас чокыры Олы Кавказның көньяк тау катлам системасында һәм Локский, Храмский һәм Дзирулский перифериясендә бүленде. Аның җитәкчелегендә Кавказ территориясенең тирән структурасы шифрланган. П.Д. Гамкрелидзе Франциянең Геологик җәмгыяте әгъзасы була.

1933 елда ул кандидатлык диссертациясен, 1943 елда геология һәм минералогия фәннәре докторы дәрәҗәсе өчен докторлык диссертациясен яклады. 1945 елда СССРның Югары Аттестация Комиссиясе тарафыннан профессор академик титулына лаек булды. 1956 елда ул корреспондент әгъза, 1960 елда - Грузия ССР Милли Фәннәр академиясенең тулы әгъзасы итеп сайланды. Ул ике йөздән артык фәнни хезмәт, шул исәптән күпсанлы монографияләр авторы [1] [2] [3].

Төп хезмәтләре үзгәртү

  • Тбилиси - Боржоми - Кутаиси - Батуми маршрутында экскурсия күрсәтмәсе. СССР. Акад. ССР. Геол. институты. Дәүләт геол. ком. СССР. Алтынчы Союз. литол. очрашу. - Тифлис: Грузия Фән нәшрияты, 1963. - 31 б.
  • Олы Кавказның көньяк кырының тектоник каплаулары: (Грузия эчендә). - Тифлис: Мецниереба, 1977. - 81 б. (Грузия ССР Фәннәр академиясе. Геология институты. 57 чыгарылыш) [4]

Искәрмәләр үзгәртү

  1. 1,0 1,1 Академики АН Грузии // Национальная академия наук Грузии(груз.)(ингл.)
  2. 2,0 2,1 Академик АН СССР Петр Дианозович Гамкрелидзе : К 75-летию со дня рождения и 50-летию научной деятельности / Геол. ин-т АН ГССР, вып. 59, с. 5—6
  3. 3,0 3,1 Геологи. Географы : Биогр. справ. / Г. И. Молявко, В. П. Франчук, В. Г. Куличенко. - Киев : Наук. думка, 1985. — 352 с.
  4. Гамкрелидзе, Петр Дианозович // Российская государственная библиотека

Әдәбият үзгәртү

  • Геологлар. Географлар: Биографик белешмә / Г. И. Молявко, В. П. Франчук, В. Г. Куличенко. - Киев: Фән. Думка, 1985. - 352 б.
  • Петр Гамкрелидзе (1903-1979): Биобиблиография / Грузия ССР Милли Фәннәр академиясе, Үзәк фәнни китапханә; Г.В. Мгеладзе-Боржадзе сүзе. - Тифлис Мецниереба, 1989. - 100 б.