Wikipedia

Пьер Карден

Пьер Карден (фр. Pierre Cardin, итал. Pietro Cardin; 1922 елның 2 июле, Сан-Бьяджо-ди-Каллальта, Италия — 2020 елның 29 декабре, Нёйи-сюр-Сен, Франция) — итальян килеп чыгышлы француз модельеры. «Максим» рестораны һәм шул ук исемдәге сәүдә маркасы хуҗасы, Франциядә иң зур милекчеләрнең берсе. ФАО игелекле ихтыяр илчесе (2009—2020).

Пьер Карден
Туган телдә исем фр. Pierre Cardin
Туган 2 июль 1922(1922-07-02)[1][2][3][…]
Сант'Андреа ди Барбарана (Тревизо), Сан-Бьяджо-ди-Каллальта, Тревизо[d], Венето, Италия[4]
Үлгән 29 декабрь 2020(2020-12-29)[5][6][7][…] (98 яшь)
Нөйи-сүр-Сен[8]
Күмү урыны Монмартр зираты[d]
Ватандашлыгы  Италия[9]
 Франция[10]
Һөнәре гранд-кутюрье, модельер, эшмәкәр
Гыйльми исем: Почётный зарубежный член РАХ[d]

 Пьер Карден Викиҗыентыкта

Тормыш юлы үзгәртү

 
Пьер Карден үз дизайны самолёты фюзеляжында автограф калдыра, 1978 ел.

Театр рәссамы буларак эшли башлый. 1946 елда Жан Коктоның «Чибәркәй һәм җанвар» фильмы өчен костюмнар әзерли. 1947 елдан башлап Кристиан Диор ательесында эшли, 1950 елда үз мода йортына нигез сала[11].

Абстракт, геометризацияләнгән дизайнны өстен күрә, беренчеләрдән булып унисекс стилен куллана (1958 елгы коллекция), модадан авангардчы булып санала. 1960 елда ир-ат киеменең беренче коллекциясен оештырып, моданың хатын-кызлар өчен сәнгать дигән традицион карашны боза. Джинс юнәлеше, яшьләр һәм балалар өчен кием-салым белән шөгыльләнүчеләрнең берсе була.

Карден үзе уйлап тапкан күлмәкләрне һәм парфюмерияләрне киң кулланучылар өчен уңайлы итеп, арзан бәядән саткан беренче кулланучы була. Югары мода Синдикатыннан «Прентан» универмагында үз маркалы киемнәрне сата башлаган өчен төшереп калдырылган, әмма аның үрнәгенә күпләр ияргән, һәм ун елдан соң зур Париж универмагларында Франциянең югары мода исемнәре тәкъдим ителә.

Модельер төсле оеклар һәм югары итекләр, мини-сарафаннар, «чәчәкле» галстуклар, якасыз озын пиджаклар, башта «Битлз» өчен ясалган сәдәпле тар чалбарлар кебек 500дән артык уйлап табышны патентлаган.

1970 елда Карден НАСА өчен дизайн булдыра.

Шул ук 1970 елда Парижның «Café des Ambassadeurs» театр комплексын милеккә сатып ала, аны үз хөрмәтенә «Espace Pierre Cardin» дип атый һәм театр продюсированиесе белән шөгыльләнә башлый. Марлен Дитрихның соңгы гастроль турының продюсеры буларак, аның Париж чыгышлары өчен үз комплексының концерт залын тәкъдим итә.

1975 елда Парижда, Фобур-Сент-Онор урамында беренче җиһаз бутикын ача.

Модельерның «музаларының» берсе Майя Плисецкая балеринасы булган. Махсус аның өчен Анна («Анна Каренина», 1972), Мария Николаевна Полозова («Фантазия», Иван Тургеневның «Вешние воды» мотивлары буенча телефильм), Нина Заречная («Чайка», 1980), Анна Сергеевна («Эт белән ханым», 1985) костюмнарын булдырган, шулай ук артисткага кичке күлмәкләр һәм көндәлек киемнәр бүләк иткән. Плисецкая Алманиядә яхшы акча эшли башлагач, ул үз теләге белән модельерга аның барлык бүләкләре өчен түләгән[12].

2009 елның 17 сентябрендә Карден БМОның азык-төлек һәм авыл хуҗалыгы оешмасы тарафыннан игелекле ихтыяр илчесе дип игълан ителә. Тантана шул ук елның 16 октябрендә Римда уза[13].

2020 елның 29 декабрендә Нёйи-сюр-Сен шәһәре клиникасында вафат була[14]. Үлемнең сәбәбе аталмаган[15].

Шәхси тормыш үзгәртү

 
Пьер Карден һәм аның «утилитар скульптуралар» — «Cobra» өстәле һәм урындыгы, 2012 ел.

Карденның тормышта һәм бизнеста 40 елдан артык партнёры Андрей Оливер була. Ул Парижда 1993 елның апрелендә 61 яшендә БИДСннан вафат була[16].

Байлык үзгәртү

Пьер Карден — Парижның VIII округында Елисей сарае тирәсендәге күп санлы күчемсез милек хуҗасы, аны ул күп еллар дәвамында сатып алган[11].

Эшләре үзгәртү

 
Актриса Лорен Бэколлның күләмле плиссировкалы алсу күлмәге (1968 ел).

Театрда үзгәртү

  • 1963 — Александр Дюманың «Камелияле ханым», Франко Дзеффиреллиның куелышы һәм декорацияләре, төп рольдә Сюзан Страсберг (хатын-кызлар костюмнары авторы; Бродвей, Нью-Йорк).
  • 2009 — Николай Гогольның «Портрет» повесте буенча, режиссёр Нина Чусова (баш киемнәре; Нина Чусованың Ирекле театры)[17].

Кинода үзгәртү

  • 1956 — «Хатын-кызлар тегүчесе», режиссёр Жан Буайе (Марсель Эскофье белән бергә).
  • 2019 — «Пьер Карден йорты», режиссёры П. Дэвид Эберсоул, Тодд Хьюз.

Бүләкләр һәм мактаулы исемнәр үзгәртү

Франциядә
  • Мактаулы легионер ордены командиры;
  • «Казанышлары өчен» Милли ордены командоры;
  • Сәнгать һәм әдәбият ордены кавалеры;
  • SEP Зур алтын медале (2001);
  • Пьер Карден Франция сынлы сәнгать академиясе әгъзасы итеп сайланган мода дөньясының беренче вәкиле була.
Чит илләрдә
  • 1999 — III дәрәҗә «Казанышлары өчен» ордены (1999 елның 2 декабре, Украина) — халык дипломатиясе юлы белән украин-француз мөнәсәбәтләрен ныгыту өчен зур өлеш керткән өчен, актив хәйрия эшчәнлеге өчен[18];
  • 2002 — Франциск Скорина ордены (2002 елның 16 октябре, Беларусия) — мәдәният өлкәсендә белорус-француз мөнәсәбәтләрен үстерүгә зур өлеш керткән һәм Чернобыль АЭСындагы авария нәтиҗәләрен җиңүдә күрсәтелгән ярдәм өчен[19];
  • 2005 — «Санкт-Петербургның 300 еллыгы истәлегенә» медале (2005 елның 9 мае)[20];
  • 2007 — Мәдәни хезмәтләр ордены командоры (2007 елның 18 ноябре, Монако)[21];
  • 2008 елның ноябре — Россия Сәнгать академиясенең мактаулы әгъзасы[22];
  • 2013 — Дуслык ордены (2013 елның 24 октябре, Россия) — Россия Федерациясе белән дуслык һәм хезмәттәшлекне ныгытуга, фәнни һәм мәдәни элемтәләрне үстерүгә зур өлеш керткән өчен[23].

Искәрмәләр үзгәртү

  1. ↑ https://rkd.nl/explore/artists/248520
  2. ↑ Pierre Cardin
  3. ↑ Internet Broadway Database — 2000.
  4. ↑ 4,0 4,1 Fichier des personnes décédées
  5. ↑ Le couturier français Pierre Cardin est mort
  6. ↑ https://apnews.com/article/entertainment-europe-western-europe-pierre-cardin-celebrity-913d1fb35bf84c5da5b62ed8494f1cd5
  7. ↑ https://www.nytimes.com/2020/12/29/style/pierre-cardin-dead.html
  8. ↑ 8,0 8,1 Fichier des personnes décédées mirror
  9. ↑ NMVW-collection website
  10. ↑ https://twitter.com/ArchivesnatFr/status/1346032914950205441
  11. ↑ 11,0 11,1 Жани Саме. Высокая мода = Chere Haute Couture / пер. с фр.. — СПб.: «Азбука-классика», 2010. — 320 с. — 15 000 экз. — ISBN 978-5-9985-0867-7.
  12. ↑ Маэстро Карден: «На выступлениях Плисецкой я забывал, что танцует русская» // «АиФ»-«ТВ-Гид», 23 января 2013.
  13. ↑ New FAO Goodwill Ambassadors, archived from the original on 2015-09-24, retrieved 2021-10-09 
  14. ↑ Умер французский модельер Пьер Карден (29 декабря 2020).
  15. ↑ Pierre Cardin, Designer to the Famous and Merchant to the Masses, Dies at 98 (en-US), The New York Times (2020-12-29).
  16. ↑ Andre Oliver, 61, Clothing Designer For Pierre Cardin / The New York Times
  17. ↑ Пьер Карден приложил руку к постановке по Гоголю 2010 елның 10 март көнендә архивланган. // TheBestPhotos.Ru, 10 ноября 2009.
  18. ↑ Указ Президента України від 02.12.1999 № 1520/99 «Про нагородження відзнакою Президента України - орденом "За заслуги"»
  19. ↑ Указ Президента Республики Беларусь от 16 октября 2002 года № 525 «О награждении Пьера Кардена орденом Франциска Скорины». әлеге чыганактан 2014-07-29 архивланды. 2019-04-01 тикшерелгән.
  20. ↑ Ветеранам легендарного авиаполка "Нормандия-Неман" вручены медали
  21. ↑ Gouvernement de Monaco (18 November 2007). Ordonnances Souveraines (Décorations) N° 7835. әлеге чыганактан 2019-07-04 архивланды. 4 July 2019 тикшерелгән.
  22. ↑ Пьер Карден стал почетным членом Российской академии художеств(үле сылтама)
  23. ↑ Указ Президента Российской Федерации от 24 октября 2013 года № 797 «О награждении государственными наградами Российской Федерации»

Сылтамалар үзгәртү

Чыганак — https://tt.wikipedia.org/w/index.php?title=Пьер_Карден&oldid=4117428