Орбиталь квант саны

Орбиталь квант саны яки азимуталь квант саныквант физикасында атомдагы электрон дулкынча функциясенең амплитудасы бүленешен (ягъни электрон болыты формасын) билгеләүче квант саны ℓ.

ℓ = 0, 1, 2 Орбиталь квант саннарына туры килүче атомдагы s-, p- һәм d-орбитальләре, уңда төп квант саннары

Төп (радиаль) квант саны n белән билгеләнгән энергетик баскычның асбаскычын билгели һәм түбәндәге кыйммәтләргә тигез була ала:

Һәр кыйммәтенә аерым формасындагы орбиталь туры килә.

  • очракта төп квант саны кыйммәтенә карамастан, атом орбитале сферик формага ия (s-орбиталь)
  • кыйммәтенә гантель формасындагы атом орбитале туры килә (p-орбиталь)
  • = 2, 3, 4 (d-, f-, g-орбитальләре) өчен атом орбитальләре катлаулырак формасына ия (рәсем).

Орбиталь квант саны - электронның орбиталь момент операторы үз кыйммәтләренә тигез. Электронның импульс моментыннан - j спин операторы s белән аерылып тора:

Орбиталь квант саны һәм тулы момент квант саны аермасы абсолют кыйммәте буенча (электрон спинына) тигез.

Орбиталь квант саны фәзада электрон болыты ориентациясен билгели.

Математик тасвир үзгәртү

Квант механикасы буенча атомдагы электрон дүрт квант саны белән билгеләнә: n, , m, һәм ms

Электронның импульс моменты операторы L түбәндәге рәвештә квантлана:

 
 
Орбиталь моменты (импульс моменты) квантлануы күренеше

Тулы импульс моменты:

 
L - орбиталь момент, S - спин

Тулы импульс моменты болай квантлана:

 
 
 
Тулы импульс моменты J (шәмәхә), орбиталь импульс моменты L (зәңгәр), спин S (яшел) вектор конуслары. Конуслар квант билгесезлеге сәбәпле килеп чыга

Сылтамалар үзгәртү

  • Cohen-Tannoudji, Claude; Diu, Bernard; Laloë, Franck. Quantum Mechanics Volume 1. Hermann. ISBN 978-2-7056-8392-4.
  • Shankar, Ramamurti (6 December 2013). Principles of Quantum Mechanics. Springer US. ISBN 978-1-4615-7675-4.