Лендруш Хуршудян

Лендруш Аршакович Хуршудян (әрм. Լենդրուշ Արշակի Խուրշուդյան; 1927-1999) - совет һәм әрмән галиме, икътисад тарихы укытучысы, Тарих фәннәре докторы, профессор, Әрмәнстан ССР Милли Фәннәр академиясенең корреспондент әгъзасы (1990), Әрмәнстан Милли Фәннәр академиясенең тулы әгъзасы (1996).

әрм. Լենդրուշ Արշակի Խուրշուդյան
Җенес ир-ат
Ватандашлык  СССР
 Әрмәнстан
Туу датасы 1 май 1927(1927-05-01)[1][2]
Туу урыны Шинуайр[d], Зангезурский уезд[d], Әрмән Совет Социалистик Республикасы, СССР[1][2]
Үлем датасы 7 июнь 1999(1999-06-07) (72 яшь)
Үлем урыны Ереван, Әрмәнстан
Һөнәр төре тарихчы, мөгаллим
Эшчәнлек өлкәсе история Армении[d][1]
Эш урыны Әрмәнстан Милли фәннәр Академиясенең Тарих институты[d][1][2], Әрмән педагогика институты[d][1][2] һәм Ереван дәүләт университеты[d][1][2]
Әлма-матер С.Шаумян исемендәге 1нче мәктәп[d] һәм Ереван дәүләт университеты[d][1]
Гыйльми дәрәҗә академик[d]
Академик дәрәҗә тарих фәннәре докторы[d][1][2] (1966)
Сәяси фирка әгъзасы Советлар Берлеге коммунистик фиркасе[1]
Әгъзалык Әрмәнстан Җөмһүрияте милли фәннәр академиясе[d][2]
Изображение памятной доски
 Лендруш Хуршудян Викиҗыентыкта

Биография үзгәртү

1927 елның 1 маенда Әрмәнстан ССРының Горис өлкәсе Шинуайр авылында туган.

1946 - 1951 елларда Ереван дәүләт университетының тарих факультетында, 1952 - 1955 елларда әлеге университетның аспирантурасында укыган.

1956 - 1974 елларда ул Әрмәнстан ССР Милли Фәннәр академиясенең Тарих институтында фәнни ярдәмче һәм өлкән фәнни ярдәмче булып эшләде. 1974 - 1977 елларда Әрмәнстан дәүләт педагогик институтында укытучы хезмәтендә фәнни коммунизм кафедрасы мөдире булып эшләде.

1977 - 1999 елларда Ереван дәүләт университеты тарих факультетында әрмән халкы тарихы бүлеге мөдире булып эшли. 1991 елдан 1993 елга кадәр - Әрмәнстан Милли Фәннәр Академиясенең Тарих һәм икътисад кафедрасы академик-сәркатибе урынбасары вазифасын били[3] [4] [5].

Фәнни-педагогик эшчәнлеге һәм фәнгә керткән өлеше үзгәртү

Л.А.Хуршудянның төп фәнни-педагогик эшчәнлеге әрмән сораулары, Әрмәнстан милли идеологиясе һәм Әрмәнстан сәяси партияләре һәм ассоциацияләре, диаспора һәм Нагорно-Карабах тарихы, Әрмәнстандагы милли азатлык көрәше, икътисад тарихы белән бәйле иде. Шулай ук, Әрмәнстанда Совет хакимиятен булдыру һәм Кавказның революцион хәрәкәте мәсьәләләрен тикшерә.

1956 елда ул “С.Г. Шаумян - Коммунистлар партиясе һәм Совет дәүләтенең күренекле шәхесе (1917-1918)" темасы белән кандидатлык диссертациясен, 1967 елда тарих фәннәре докторы дәрәҗәсе өчен "Хәзерге этапта Әрмәнстан чит ил партияләре" темасына докторлык диссертациясен яклады. 1980 елда аңа профессор академик исеме бирелде. 1990 елда ул Әрмәнстан ССР Милли Фәннәр академиясенең корреспондент әгъзасы, 1996 елда Әрмәнстан Милли Фәннәр Академиясенең тулы әгъзасы итеп сайланды. Л. A. Хуршудян сиксәннән артык фәнни хезмәт, шул исәптән әйдәп баручы фәнни журналларда басылган фәнни язмалар авторы [3] [4] [5].

Иҗтимагый-сәяси эшчәнлеге үзгәртү

1990 елдан Л.A. Хуршудян Әрмәнстан Коммунистлар партиясенең XXIX Конгрессы Президиумы әгъзасы итеп сайланды [6]

Ул 1999 елның 7 июнендә Ереванда вафат була.

Төп хезмәтләре үзгәртү

  • С.Г.Шаумян - Коммунистлар партиясе һәм Совет дәүләтенең күренекле шәхесе (1917-1918) / В.М. Молотов исмендәге Ереван дәүләт университеты. - Ереван: 1956
  • Хәзерге этапта әрмән чит ил партияләре. - Ереван, 1965. - 557 б.
  • Хакыйкать - тарихи фәннең бердәнбер критерие: Антиарм. компаниясенең яңа этабының сәбәпләре һәм максатлары. Нагор. Карабах / Л. А. Хуршудян; Ереван. дәүләт ун-т. - Ереван: Ереван нәшрияты. Университет, 1989. - 45 б. ISBN 5-8084-0124-0 [7]

Искәрмәләр үзгәртү

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 1,8 Әрмән совет энциклопедиясе / мөхәррир Վ. Համբարձումյան, Կ. ԽուդավերդյանՀայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 Армянская краткая энциклопедияՀայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1990.
  3. 3,0 3,1 Хуршудян, Лендруш Аршакович // Национальная академия наук Республики Армения
  4. 4,0 4,1 Хуршудян, Лендруш Аршакович. Энциклопедия фонда «Хайазг». 2021-10-30 тикшерелгән.
  5. 5,0 5,1 Краткая армянская энциклопедия : В 4 т. / [Гл. ред. К. С. Худавердян]. - Ереван : Гл. ред. Арм. сов. энцикл., Т. 2. : Гл. ред. Арм. сов. энцикл., 1990. — 766 с. — ISBN 5-89700-003-4
  6. Президиум XXIX съезда КП Армении, члены // Справочник по истории Коммунистической партии и Советского Союза 1898—1991
  7. Хуршудян, Лендруш Аршакович // Российская государственная библиотека

Әдәбият үзгәртү

  • Кыскача әрмән энциклопедиясе: 4 томда / [Т. ред. К. Худавердян]. - Ереван: Төп ред. Әрмәнстан Совет Энциклопедиясе, 2 том: 1990. - 766 б. - ISBN 5-89700-003-4