Кирмән чыршысы (Мәскәү)

Кирмән чыршысы (рус. Кремлёвская ёлка) — һәр елны Мәскәү Кирмәнендә үткәрелә торган Яңа ел тамашасы.

Кирмән чыршысы
Нигезләнү датасы 1935
Дәүләт  СССР
2016/2017 елгы Кремль чыршысында Кыш бабай һәм Кар кызы

Чараның төп вакыйгасы — балаларның Кыш Бабай белән очрашуы. Тамашаның сюжеты билетлар сатыла башлаганчы сер булып саклана, гадәттә, октябрь аена кадәр.[1]

Чыршы бәйрәме Дәүләт Кремль Сараенда уза. Манарага керү юлы пыяла павильон аша. Метродан чыгу юлында тамашага бару юлын күрсәтә торган такталар урнаштырыла.

Тарих үзгәртү

Яңа елга Кирмән мәйданын чыршылар белән бизәү гадәте 300 ел элек, Петр I идарә иткән вакытта башлана. Үз фәрманнарында император Яңа елны бәйрәм итү вакытын 1 сентябрьдән 1 гыйнварга кадәр билгели һәм Мәскәүнең Собор мәйданына ылыслы агачлар утыртырга әмер бирә.

1996 елдан Яңа елга агачларны яңадан Никольская мәйданында урнаштыралар. Беренче Кирмән чыршыларын 1990 еллар ахырында Кыш Бабайның Туган ягы — Бөек Устюгтан алып кайталар.[2]

Һава һәм спутник элемтәсе ярдәмендә җәй ахырында Яңа ел агачын эзләү башлана. Мәскәү өлкәсенең барлык урманчылыкларыннан 50-70 агач сайлап алына; Яңа ел чыршысына төп таләпләр — тигез кәүсә һәм шома ябалдаш.

Үткәрү үзгәртү

Традицион рәвештә Яңа ел тамашалары көн саен декабрь ахырында һәм гыйнвар башында уза. 2023/24 елларда тамаша 26 декабрьдан 8 гыйнварга кадәр дәвам итә, ял көне — 1 гыйнвар. Кремль Сараенда шулай ук Патриарх чыршы бәйрәме — якшәмбе мәктәпләре, приют һәм балалар йортларында тәрбияләнүче балалар өчен хәйрия акциясе үткәрелә. Билетлар бу тамашаларга сатылмый, аларны тиешле учреждениеләрдә тәрбияләнүчеләр ала.

Төп бәягә утыру урыны гына кертелә, бүләк өчен аерым түләнелә. Һәр тамашачы үз билетын алырга тиеш. Билгеләнгән үрнәк буенча һәр билет 1 тамашачыга ясала — ачыкланмаган үрнәктәге теләсә нинди чакыруны Мәскәү Профсоюзлар федерациясе чыршыга бару хокукын бирми торган ялган чакыру билеты дип таный.

Чыршы тамашасы ике өлештән тора: беренчесе — күңел ачу программасы, икенчесе — куелыш. Бер көнгә өч тамаша әзерләнә: 11:00, 14:30, 18:00.[3] Беренче бүлек тамаша башланганчы 1 сәг. 15 мин. та ачыла. Спектакль бер сәгатькә якын дәвам итә, тамаша алдыннан күңел ачу программасы 45 мин тирәсе бара.

14 яшькә кадәрге балаларны өлкән кешеләрдән башка кертмиләр.[4] Сурдо-тәрҗемәгә мохтаҗ тамашачылар өчен махсус сеанс үткәрелә; сәламәтлекләре чикле булган коляска ярдәмендә хәрәкәтләнүче балаларга тамаша залына керергә ярдәм итәләр һәм алар өчен аерым урын бирелә.

Ташламалар үзгәртү

Чыршы бәйрәменә бушка түбәндәге кешеләр керә:

  • Профсоюзлар әгъзалары. Кирмән чыршысы Мәскәү Профсоюзлар федерациясе тарафыннан оештырыла. Шуңа күрә профсоюз әгъзалары булган кайбер ата-аналар билетларны бушлай, ташлама белән яки билет бәясенең бер өлешен түләп ала.[1]
  • Күп балалы гаиләләр һәм башка ташламаларга ия булган кешеләр. Чыршы тантанасына бушка билетлар җирле социаль яклау бүлекләрендә бирелә.
  • «Бишле» билгеләренә генә укучылар. "Гомумроссия чыршысы"нда укудагы уңышлары өчен — уку алдынгылары һәм олимпиада җиңүчеләре катнаша. Балалар чыршы тантанасына укытучылары белән бергә килә.

Искәрмәләр үзгәртү