Зәңгәр күлмәклеләр
Армия иптәшләре ассоциациясе (ингл. The Army Comrades Association), соңрак Милли гвардия (ингл. National Guard) дип аталган һәм күбрәк Зәңгәр күлмәклеләр (ингл. The Blueshirts; ирл. Na Léinte Gorma) дип ешрак билгеле — 1932—1933 елларда эшләгән ультрауң ирланд сәяси оешмасы.
| Зәңгәр күлмәклеләр | |
 | |
 | |
| Идеология | |
|---|---|
| Төбәк | |
| Нигезләү датасы | |
| Таратылу датасы | |
Зәңгәр күлмәклеләрне кайвакыт «квази-фашистлар» дип тасвирлыйлар[1], һәм ниндидер дәрәҗәдә алар Һитлерның көрән күлмәклеләре һәм Муссолининың кара күлмәклеләренең ирланд аналогиясе буларак каралырга мөмкин. Алар ярым хәрби униформаны кулланганнар, бер-берсен Рим сәламләве белән сәламләгәннәр һәм ИРАга каршы урам сугышында катнашканнар[2].
Зәңгәр күлмәклеләрнең лидеры, Ирландия армиясенең элекке генералы, соңрак Испаниядә гражданнар сугышында франкистлар яклы сугышучыИрландия бригадасын җитәкләгән Оуэн О’Даффи торган. 1932 елда О ' Даффи полициянең баш комиссары вазифасын биләгән, әмма «Фианна Файл» партиясе хакимияткә килгәч ул отставкага җибәрелә, чөнки президент Косгрейвка кичәге дошманнарны хакимияткә кертмәү максатыннан хәрби күтәрелеш оештырырга тәкъдим итә.
О’Даффиның зәңгәр күлмәклеләренә сайлау нәтиҗәсендә хакимиятен югалткан һәм ИРА көрәшчеләре белән физик конфронтациядән курыккан галл лигасы лидерлары мөрәҗәгать итә. Галл лигасы зәңгәр күлмәклеләр һәм берничә уң оешма белән «ине Галл» яңа партиясенә кушыла , һәм О’Даффи аның беренче лидеры була. Әмма тиз арада аның Наполеон амбицияләре, Муссолини алдында баш иеп, көтелмәгән һәм куркыныч сәяси акцияләргә (мәсәлән, 1933 елның августында «Дублинга поход» омтылышы) һәвәслеге О’Даффиның урынбасарлары Косгрейв һәм Джеймс Диллон тарафыннан оештырылган «урта сыйныф партиясе» имиджына туры килми икәне аңлашыла. Нәтиҗәдә, 1934 елда О’Даффи партиядән чыга, сәяси эшчәнлеген «Милли корпоратив партия» кебек төрле кечерәк фашист оешмалары булдыру аша дәвам итә (шуны билгеләп үтәргә кирәк, зәңгәр күлмәклеләрнең күпчелеге үз җитәкчеләренә иярми, ә «Фине Гэл»ның актив функционерлары булып кала).
Искәрмәләр
үзгәртү- ↑ Здесь 2009 елның 31 август көнендә архивланган. и здесь 2008 елның 19 август көнендә архивланган.. Архивированная версия 2009-10-31.
- ↑ O’Halpin, E. (1999). Defending Ireland: The Irish State and its Enemies since 1922. Oxford University Press. ISBN 0-19-820426-4.
Әдәбият
үзгәртү- Eunan O’Halpin, (1999). 'Defending Ireland: The Irish State and its Enemies since 1922'. Oxford University Press. ISBN 0-19-820426-4.
- Mike Cronin, The Blueshirts and Irish Politics
- Michael O’Riordan. 1979 Connolly Column. New Books Dublin. ASIN: B0006E3ABG
- J. Bower Bell. 1983 The Secret Army: The IRA 1916—1979. Cambridge, MA: The MIT Press. ISBN 0-262-52090-7.
- Tim Pat Coogan. De Valera.
- Michael Farrell. 1980. Northern Ireland: The Orange State. London: Pluto Press. ISBN 0-86104-300-6.
- F.S.L. Lyons. Ireland Since the Famine.
- Maurice Manning. The Blueshirts.