Дагун Ибраһим улы Омаев (1943 елның 5 мае, Сержень-Юрт, Шали районы, Чечен-Ингуш АССР, ССРБ2019 елның 30 апреле, Грозный, Россия) — чечен совет һәм Россия театр һәм кино артисты, Советлар Берлеге каһарманы Ханлаш Нурадилов исемендәге Чечен дәүләт драма театры актёры, Кабарда-Балкария, Төньяк Осетия, Абхазия һәм Чечен-Ингуш АССРның халык артисты, РСФСРның атказанган артисты (1984).

Дагун Омаев
Туган 5 май 1943(1943-05-05)
Сержень-Юрт[d], Шали районы[d], Чечен-Ингуш АССР[d], РСФСР, СССР
Үлгән 30 апрель 2019(2019-04-30) (75 яшь)
Грозный, Россия
Ватандашлыгы  СССР
 Россия
Әлма-матер Русия театр сәнгате университеты[d]
Һөнәре актёр, киноактер

 Дагун Омаев Викиҗыентыкта

Тормыш юлы үзгәртү

Дагун Омаев 1943 елның 5 маенда Чечен-Ингуш АССРның Шали районы Сержень-Юрт авылында туа. Депортациядән кайтканнан соң Назран авыл хуҗалыгы техникумында укый. 1961 елдан 1963 елга кадәр Ханлаш Нурадилов исемендәге Чечен-Ингуш дәүләт драма театры каршындагы мәктәп-студиядә укый. ГИТИС тәмамлаган.

Б. Равенских һәм М. Анчаровның «Драма җыры» спектаклендәге Павел Корчагин роле өчен аңа Ленин комсомолы премиясе лауреаты исеме бирелә. Абдул-Хәмид Хәмидовның «Үлемсез» спектаклендә Хәнпаши Нурадилов роле өчен ике тапкыр РСФСР һәм Чечен-Ингуш АССР мәдәният министрлыкларының мактау дипломнарына лаек була.

Мималт Солцаевның «Асланбәк Шәрипов» (төп рольдә) һәм «Ирек яки үлем» (Байсангур), Всеволод Вишневскийның «Оптимистик трагедия» (Алексей), Руслан Хакишевның «Әтиләр җире» Руслан Хакишев һәм Отар Иоселианиның «Дөнья җимерелгәндә» (Анзор), Магомед Мусаевның «Бейбулат Таймиев» (Бейбулат), Л. Яхьяеваның «Нигат» («Обет») спектакльләрендә уйнаган.

 
Дагун Омаев Грозныйга «Хәрби дан шәһәре» мактаулы исем бирү грамотасын кабул итә

Уильям Шекспирның «Кориолан» (Тулл Авфидий), «Ромео һәм Джульетта» (Лоренцо) һәм «Ричард III» (Глостер), Гарсиа Лорканың «Канлы туй» (Леонардо), Николай Гогольның «Өйләнү» (Жевакин), Александр Островскийның «Гаепсез-гаепле» (Незнамов) спектаклендә классик әсәрләр куелышында уйный.

Бөтенроссия театр фестивальләрендә актив катнашканы өчен, «Лениниана» спектаклендә Забелин ролен, Шандор Петёфиның «Юлбарыс һәм сыртлан» спектаклендә Шаул ролен, Р. Стояновның «Мастера» спектаклендә Живко ролен, «Манараларда учаклар» фильмында Шахбулат ролен башкарган өчен ССРБ, РСФСР, Чечен-Ингуш АССР Мәдәният министрлыкларының, Россия Федерациясе һәм Чечен Республикасы Театр әһелләре берлеге мактау грамоталары белән билгеләп үтелә.

1969 елда «Манараларда учаклар» фильмында беренче ролен уйный. Алга таба кинода тагын кырыктан артык роль уйный, аларның 35е — төп роль.

2014 елда режиссер Малик Тимирбулатов Омаевка үзенең булачак дебют «Өзү» драмасында төп рольләрнең берсен уйнарга тәкъдим иткән. Омаев үтенече буенча фильмның сценарие берничә тапкыр яңадан языла. Фильмны төшерер алдыннан бер ай алдан актёр йөрәккә җитди операция ясаган, шуннан соң зур күләмле эш аркасында төп рольдән баш тарта. Нәтиҗәдә, Дагун табиб ролен уйнаган[1].

2019 елның 30 апрелендә Грозный шәһәрендә 75 яшендә вафат була.

Фильмография үзгәртү

  • «Костры на башнях», 1969;
  • «Жизнь, ставшая легендой» (ТВ), 1969;
  • «В чёрных песках», 1972;
  • «О тех, кого помню и люблю», 1973;
  • «Главный день», 1974;
  • «Огненное детство», 1976
  • «Горская новелла», 1979;
  • «По следам Карабаира», 1979;
  • «Кольцо старого шейха», 1980;
  • «Два долгих гудка в тумане», 1980;
  • «Буйный Терек», 1981;
  • «Каждый третий», 1981;
  • «Требуются мужчины», 1983;
  • «Пробуждение», 1983;
  • «Приходи свободным», 1984;
  • «Последняя инспекция» (ТВ), 1985;
  • «Тайное путешествие эмира» 1986;
  • «Золотая голова мстителя» 1988;
  • «Чудовище или кто-то другой», 1988;
  • «Тайна рукописного Корана», 1991;
  • «Расстанемся, пока хорошие», 1991;
  • «Горец», 1992;
  • «Легенда горы Тбау», 1994;
  • «Пленный», 2008;
  • «Приказано забыть», 2014;
  • «Обрыв» (Короткометражный фильм), 2015;
  • «Тэли и Толи», 2016[2];
  • «Прощаться не будем», 2018.

Бүләкләр үзгәртү

 
Дагун Омаев исемендәге мәдәният сарае
  • Чечен-Ингуш АССРның халык артисты;
  • Кабарда-Балкария халык артисты;
  • Төньяк Осетиянең халык артисты;
  • Абхазия халык артисты;
  • РСФСРның атказанган артисты (1984 елның 18 октябре) — совет театр сәнгате өлкәсендәге казанышлары өчен[3];
  • Ленин Комсомол премиясе;
  • «Мәдәнияттәге казанышлары өчен» аерым хөрмәтләү билгесе (2002);
  • «Россия хакына фидакарь хезмәте өчен» Бөек Пётр медале (2004);
  • Чечен Республикасының мактаулы гражданины (2007);
  • «Казанышлары өчен» ордены (2007, Ингушетия);
  • Әхмәт Кадыйров ордены (2009);
  • Дуслык ордены (2019 елның 29 апреле) — ил мәдәниятен һәм сәнгатен үстерүгә зур өлеш кертүе, күпьеллык нәтиҗәле эшчәнлеге өчен[3].

Хәтер үзгәртү

2020 елның 25 мартында Грозныйда Дагун Омаев исемендәге мәдәният сарае ачыла[4].

Искәрмәләр үзгәртү

  1. «Грозненский рабочий» Малик Тимирбулатов о короткометражном кино, archived from the original on 2021-10-29, retrieved 2021-10-28 
  2. Тэли и Толи (2015). kinofilms.me. 2017-11-06 тикшерелгән.
  3. 3,0 3,1 Указ Президиума Верховного Совета РСФСР от 18 октября 1984 года «О присвоении почётного звания „Заслуженный артист РСФСР“ Омаеву Д. И.»
  4. В Грозном открыли двенадцатиэтажный дворец торжеств (2020-03-25). 2020-03-26 тикшерелгән.

Әдәбият үзгәртү

  • Муса Гешаев. Знаменитые чеченцы. — М.: Мусаиздат, 2006. — Т. 4. — С. 262—291. — 708 с. — 2000 экз.

Сылтамалар үзгәртү