Госмания мәдрәсәсе (Уфа)
Казанда 1868 елда ачылган Госмания мәдрәсәсе белән бутамаска.
| Госмания мәдрәсәсе | |
| Нигезләнү датасы | 1888 |
|---|---|
 | |
| Рәсми исем | Госмания мәдрәсәсе |
| Нигезләүче | Хәйрулла Усманов |
| Дәүләт |
 Россия[1] |
| Административ-территориаль берәмлек | Уфа, Киров районы һәм Башкортстан |
| Урам | Тукай урамы |
| Гамәлдән чыгу датасы | 1918 |
| Мирас статусы | Төбәк әһәмиятендәге Россия мәдәни мирас объекты[d] |
| Адрес | Россия Федерациясе, Башкортстан Республикасы, Уфа шәһәре, Тукай урамы, 52 йорт |
 | |
 Госмания мәдрәсәсе Викиҗыентыкта | |
Госмания мәдрәсәсе — урта мәдрәсә. Уфадагы Беренче җәмигъ мәчете карамагында 1888 ел (икенче мәгълүматлар буенча, 1887 елда) ачыла.
Тарихы
үзгәртүНигез салучысы — Хәйрулла Госманов, 1907 елдан соң мәдрәсәгә аның исеме бирелә. Ырынбур мөселман диния назаратына карый, халыктан җыелган иганә исәбенә тотыла. Укыту-тәрбия эшенә мәчетнең имам-хатибы җитәкчелек итә. Урта мәдрәсәнең башлангыч класларын тәмамлаган һәм кабул итү имтиханнарын уңышлы тапшырган 9-14 яшьлек үсмерләр (аерым очракларда өлкәнерәкләр дә) кабул ителгән. Уку түләүле булган (елына 5-10 сум), фәкирләрнең балалары түләүдән азат ителгән.
Сәнгать түгәрәкләре эшли, З. Өммәти мөхәррирлегендә — «Иттифакъ» әдәби-сәяси, М. В. Әмиров һәм Х. Кәримов мөхәррирлегендә «Чеметкеч» көлке журналлары чыгарыла. Мәдрәсә белән Ә. Ә. Вәлидов, З. Камалетдинов, К. Карипов, Г. Терегулов һ. б. эшмәкәрлеге бәйле. Башлангыч елларда — якынча 200-300 укучы (кайчакта 500-гә дә җитә), 1910 елдан 242 малай укый.
1918 ел ябыла; шул ук елда мәдрәсә базасында татар милли гимназиясе ачыла.
Шәхесләр
үзгәртүУкытучылар
үзгәртү- Шулай ук карагыз: Төркем:Уфаның Госмания мәдрәсәсе укытучылары.
| Түбәндәге төзмә кешеләр һәм роботлар аңларлык күп телле халыкара Викимәгълүмат белем базасында теркәлгән мәгълүматка нигезләнә һәм тулы түгел. Бәйле шәхес турында белем блокларын тутыру һәм соңыннан уң яктагы яңартка басу белән аны баетуда ярдәм итә аласыз. |
| башлау | тәмамлау | Исем | туу датасы | туу урыны | әлма-матер | һөнәр төре | Викиҗыентыктагы төркем | үлем датасы |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Кәшшаф Тәрҗемани | 1877 | Иске Әнҗерә | Мәрҗания мәдрәсәсе | 1943 | ||||
| Мөхәммәтһади Килдебәкев | 1881-03-29 | Ишле | 1949-08-18 |
Тәмамлаучылар
үзгәртү- Шулай ук карагыз: Төркем:Госмания мәдрәсәсен тәмамлаучылар.
| Түбәндәге төзмә кешеләр һәм роботлар аңларлык күп телле халыкара Викимәгълүмат белем базасында теркәлгән мәгълүматка нигезләнә һәм тулы түгел. Бәйле шәхес турында белем блокларын тутыру һәм соңыннан уң яктагы яңартка басу белән аны баетуда ярдәм итә аласыз. |
| башлау | тәмамлау | Исем | туу датасы | туу урыны | һөнәр төре | эш урыны | Викиҗыентыктагы төркем | үлем датасы |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Зыя Өммәти | 1885 | Чурапан | шагыйрь язучы |
1943 | ||||
| Вәсим Солтанов | 1887-08-22 | Шабай | язучы | 1977 | ||||
| Миңлебаев Ғиләжетдин Фәсхетдин улы | 1890-04-01 | Авыргазы районы | язучы | |||||
| Габдулла-Әмин Зөбәерев | 1891-03-18 | Ишле | актёр | 1963-05-23 1964-06-10 | ||||
| Танғатаров Әхнәф Йыһангир улы | 1892 | Бүздәк районы | язучы | |||||
| Ҡәрипов Кәшфи | 1892 | Байталлы | шагыйрь язучы |
1918 | ||||
| Әхмәткамал Каспрански | 1895-08-27 | Бәйки | сәясәтче | 1937-12-10 | ||||
| Рифкать Рәимов | 1904-12-30 | Куян | галим | К.А. Тимирязев исемендәге Башкорт педагогия институты | 1953-02-15 |