Гита Страхилевич
Гита Страхилевич (тулы исеме Страхилевич Гитла-Пропищан, рум. Ghitlea Strahilevici-Propişcean; 13 июнь 1915, Кишинёв, Бессарабия губернасы — 20 декабрь 2002, шунда ук) — совет Молдавия пианисты. Молдавия ССР-ның атказанган артисты (1967)[1].
| Гита Страхилевич | |
|---|---|
| Туган | 13 июнь 1915 Кишинёв, Бесарабия гөбернәсе, Россия империясе |
| Үлгән | 20 декабрь 2002 (87 яшь) Кишинёв, Молдова |
| Ватандашлыгы |  Россия империясе СССР Молдова |
| Һөнәре | пианист |
Биографиясе үзгәртү
Гита Страхилевич Кишинёв шәһәрендә Юда-Бера Хаимович Страхилевич һәм Сура Ицек-Мееровна Вилик гаиләсендә (әнисенең әтисе Шепетовкадан) туган; ул бала чакта бу әтисенең икенче никахы була[2]. Ул үзенең бабасы —музыка педагогы Наум Исаакович Виликтан фортепианода уйнарга өйрәнә[3][4][5], «Принцессы Дадиани» гимназиясен (лицей) тәмамлый һәм 1934 елда бакалавриат ала. 1934—1936 елларда Кишинев «Unirea» (Униря) консерваториясендә Антонина Михайловна Стадницкаяда укый, 1936—1940 елларда Бухарест музыка һәм драма сәнгатенең Король академиясендә Флорика Музическуның фортепиано классында укый (камера музыкасы — Михаил Андрик, музыка теориясе һәм сольфеджио — Иоан Д. Гиреску).
1940 елда Бессарабиянең ССРБ га кушылуы астына Кишиневка кайта һәм Бөек Ватан сугышына кадәр Кишинев филармониясендә солист була. Сугыш елларында (1941—1944) «Дойна» ансамбле белән фронтларда чыгыш ясый, анда ире — скрипкачы Пропищан Наум белән таныша[6]. 1944 елда Молдавияга кайта, башта Сороки шәһәрендә Молдавия ССР-ның телевидениесе һәм радиотапшырулары буенча торгызылган Комитетта эшли.
1944—1948 елларда Молдавия дәүләт дәүләт филармониясенең музыкаль бүлеге җитәкчесе була, Кишинев консерваториясендә Иосиф Дайлис класында концертмейстер булып эшли[7] 1953 елдан 1981 елга кадәр радио - һәм телетапшыруларында Молдавия комитеты солисты булып эшли һәм (үз «Да пиан Гита Страхилевич» — «У рояля Гита Страхилевич» рубрикасын алып бара). Классик музыка ялгыз программаларында чыгыш ясый (П.И.Чайковский, Моцарт, Равель, Шопен), хәзерге заман молдаван композиторларының әсәрләрен башкара (Ткач Злата, Георге Георгица, Василь Загорский, Павел Ривилис, Аркадий Люксембург, Давид Федов һәм башка). Шулай ук Молдова Республикасының Милли опера һәм балет театры артисларының аккомпаниаторы буларак чыгыш ясый (Мария Биешу, Борис Раисов һәм башкалар), академик музыканың күп санлы радиопрограмма язуларында катнаша. Мәскәү «Мелодия» грамъязмалар фирмасында классик һәм заманча молдаван композиторларының әсәрләре грампластинкалар Гита Страхилевич башкаруында чыга[8]. Кишинев «Лийкури» курчак театрының берничә спектаклләре өчен музыка авторы.
Meritul Civic (1995) медале һәм Молдова Республикасының Җөмһүрият (Republicii Ordinul, 1996) ордены белән бүләкләнгән[9].
Гаиләсе үзгәртү
- Ире (1943 елдан) — скрипкачы Пропищан Наум Григорьевич (1908, Одесса — 1979, Кишинев), Кишинев филармониясенең симфоник оркестры солисты (1953-1968).
- Кызы — София Наумовна Пропищан (1950, Кишинев) — Россия скрипкачысы, дирижер, Россиянең атказанган артисты, профессор, М И. Глинка исемендәге Түбән Новгород дәүләт консерваториясенең кыллы-сызгычлы инструментлар кафедрасы мөдире, «София» камера оркестрының музыкаль җитәкче (Түбән Новгород).
- Улы — Пропищан Борис Наумович (1944, Бакы) — Караганда кала концерт-цирк берләшмәсенең төп музыканты, «Мери» казакъ музыкасы ансамбленең художество җитәкчесе.
Әдәбият үзгәртү
- С. Н. Пропищан. У рояля — Гита Страхилевич. Просветитель, музыкант, пианистка, мама … М.: Буки Веди, 2014. — 160 с. — ISBN 978—5—4465—0384—1
Искәрмәләр үзгәртү
- ↑ Strahilevici-Propişcean Ghitlea — artistă emerităКалып:Недоступная ссылка
- ↑ У рояля Гита Страхилевич: По другим данным, отец умер в 1935 году.
- ↑ Наум Исаакович (Нухим Ицек-Меерович) Вилик (1896, Кишинёв — 1942, Краснодар), ученик Л. Ауэра, расстрелян немецкими оккупантами в Краснодаре.
- ↑ Жертвы фашизма в Краснодаре. Дальнейшие судьбы массовых захоронений оккупационного периода. (недоступная ссылка).Дата обращения: 12 августа 2015.Архивировано 24 сентября 2015 года.
- ↑ Вера Стоянова «Уроки жизни и творчества выпускницы Петербургской консерватории А. М. Стадницкой» (недоступная ссылка).Дата обращения: 12 августа 2015. Архивировано 23 сентября 2015 года.
- ↑ Серго Бенгельсдорф «Культурная жизнь»(үле сылтама)
- ↑ Софья Пропищан «У рояля Гита Страхилевич»
- ↑ Inregistrari pe discuri(недоступная ссылка).Дата обращения: 2 марта 2012. Архивировано 16 ноября 2012 года.
- ↑ Cu privire la decorarea doamnelor Ghitlea Strahilevici-Propişcean (artistă emerită) cu distincţii de stat