Вишнёвка (Казан)
Вишнёвка — элекке авыл, хәзерге вакытта — Казан эчендә аз катлы биналар булган бистә (торак пункт).
| Вишнёвка | |
| Дәүләт |
 Россия |
|---|---|
| Административ-территориаль берәмлек | Совет районы |
 | |
Территориаль урнашу, чикләр
үзгәртү
Вишнёвка бистәсе Казанның көнчыгыш өлешендә, Совет районы территориясендә Нокса елгасының уң ярында урнашкан.
Бу елга буйлап шәһәрнең Совет һәм Идел буе районнары арасында административ чик уза һәм бер үк вакытта аның үзәне Вишнёвка бистәсенең көньяк чиге булып тора. Көнбатыш һәм төньяк яктан Вишневка территориясе Привольный һәм Яңа Вишневка бистәләрендә азкатлы төзелеш, ә төньяк-көнчыгыш һәм көнчыгыш яктан — Джаным коттедж бистәсе төзелеше территориясе белән янәшә тора.
Вишневка бистәсеннән төньяк-көнчыгышка таба бер километрга якын ераклыкта Вишневка грунт аэродромы урнашкан, ул гомуми кулланылыштагы авиация өчен билгеләнгән.
Исеме
үзгәртүБашта Вишнёвка Кабачище авылы дип аталган (күп кенә инкыйлабка кадәрге басмаларда аның исеме и хәрефенә язылып Кабачищи дип аталган)[1][2][3]; совет рәсми белешмәләрендә исем еш кына и хәрефенә тәмамланып күрсәтелә[4][5]). И. A. Износков сүзләре буенча бу исемне ул " элек кунакханә яки кабак булган бушлыктан" алган [6] .
1970 елларда авыл чия агачының җимешләре хөрмәтенә тагын да матуррак исем ала - Вишневка [7]
Халкы
үзгәртү| Ел | Гомүми саны | Ирләр саны | Хатын-кызлар саны |
|---|---|---|---|
| 1781 | —
|
71
|
—
|
| 1859 | 213
|
96
|
117
|
| 1885 | 256
|
132
|
164
|
| 1897 | 269
|
—
|
—
|
| 1904 | 313
|
156
|
157
|
| 1907 | 314
|
—
|
—
|
| 1920 | 353
|
—
|
—
|
| 1927 | 401
|
—
|
—
|
| 1958 [7] | 370
|
—
|
—
|
| 1970 [7] | 322
|
—
|
—
|
| 1979 [7] | 259
|
—
|
—
|
| 1989 [7] | 134
|
—
|
—
|
| 1992 | 118
|
—
|
—
|
| 2000 [7] | 101
|
—
|
—
|
Тарих буенча, Вишневка (Кабачишче) - Россия авылы.
Административ-территориаль бәйләнеш
үзгәртү1920 елга кадәр Кабачище авылы Казан губернасы Казан өязе Кощак вулысы составына керә, 1920—1927 елларда — Татарстан АССРның Арча кантоны составында була.
1927 елдан башлап Кабачище авылы (1970 елдан-Вишневка) Казан районында, 1938 елдан — Сталбишчы районы, 1959 елдан — Биектау, 1963—2001 елларда Питрәч районында урнашкан[7] . 2001 елда Вишневка, Идел буе районының бер өлеше булып, Казан составына керә[8]. 2015 елда, шәһәр районнары арасындагы чикләр үзгәрү сәбәпле, Вишневка Совет районына тапшырыла[9] .
1927 елда Кабачишче авылы Чернопень авыл советы составына керә[10]. Соңрак ул Салмачы авыл советына күчерелә, анда 2001 елга кадәр була[11][12][13](1990 нчы еллардан-Салмачы җирле үзидарәсе).
Тарих
үзгәртүРеволюциягә кадәрге чор (1917 елга кадәр)
үзгәртүТатар энциклопедиясе раслауынча: Казан ханлыгы (1438—1552) чорында Вишнёвка авылы (Кабачище) урынында Татар Кабаны авылы булган.[7] .
Ноксдагы елга буенда Кабачище дип аталган авылны беренче документаль искә алу Казан өязенең 1647—1656 еллардагы язма китабында 1649 елда теркәлгән (беренче чыганакта — дөнья яратылышыннан 7156 ел ). Бу авыл биредә җир биләмәләре булган Казан Спас-Преображенский монастыренда булган[14] .
1764 елда Екатерина II монастырь җирләрен секуляризацияләү турындагы манифесты нигезендә Кабачищи авылы казна авыллары рәтенә күчә, ә аның халкы монастырь крестьяннарыннан икътисади хәлгә күчерелә, әмма соңрак, 1860 нчы елларга кадәр шундый хәлдә булган дәүләт крестьяннары була[7].
Революциягә кадәр чорда Кабачище Вознесенское авылы мәхәлләсе составында була, аннан 2 чакрым ераклыкта урнашкан була[6]. Казанга кадәр ара 10 чакрым, Воскресенское авылында вулыс идарәсенә кадәр — 12 чакрым[15].
1885 елга, Кабачище авыл җәмгыятендә яшәүчеләр 550 гектар җир кишәрлеге ия була[6] . Игенчелектән тыш, аларның кайберләре ярма ясау, яшелчәчелек, умартачылык белән дә шөгыльләнгән.[6] .
1859 елда авылда 32 йорт булган[16]. 1874 елгы янгын вакытында 6 йорт һәм каралты-кура янып беткән[6] . 1885 елда 38 йорт[6], 1904 елда 47 йорт исәпләнә[17].
ХХ гасыр башында Кабачишчеда мәхәллә мәктәбе булган, анда 16 малай һәм 11 кыз укыган[6] .
Совет чоры (1917—1991)
үзгәртүСовет чорында Кабачище авылы халкы «II колхозчылар съезды» колхозында эшли, аның идарәсе күрше Салмачы авылында була.[18] . Якынча 1970 елларда бу колхоз базасында «Казан» совхозы төзелә, ул 1990 нчы елларда «Салмачы» агрофирмасында үзгәртеп корыла.
1970-нче елларда Кабачишче авылы Вишневка дип үзгәртелә.
Советлардан соңгы чор (1991 елдан)
үзгәртү1990 елларда Вишневка авылы Совет чорындагы кебек үк кала. Анда нибары ике генә урам бар иде - Зур урам һәм аңа аркылы берничә дистә йорт биләмәләре урнашкан Заречная урамы.
2001 елда Вишнёвка күрше Салмачи авылы белән бергә Казанның Идел буе районы составына керә[19], ул 2006 елның 1 гыйнварында бетерелгән «Посёлка Салмачи, Вишнёвка» шәһәр эчендәге муниципаль берәмлеген төзи[20]. Аннан соң, Вишневка торак мәйданы статусын ала, ул 2015 елда Казанның Совет районына тапшырыла[21].
Казанның шәһәр читенә кертү бистә территориясен киңәйтүгә һәм аның эчендә һәм коттедж төзелешләренең чиктәш территорияләрендә барлыкка килүгә этәргеч бирә.
Вишневка 2005—2007 елларда бистәнең тарихи өлешеннән (Балачак, Болын, Тау буе урамнары) төньякка таба да, аннан көнбатышка таба да (Акчарлак, Васильковая, Матур, Питрәч, Салмачы урамнары) актив төзелә башлый. Бу территорияләр яңа төзелгән урамнар белән бергә бистәнең бер өлешенә әверелә. Бистә составына шулай ук Вишневкадан көньяк-көнчыгышка, Нокса елгасының уң як ярына да җирләр керә; монда 2015—2016 елларда берничә аркылы тыкрыклар белән Туган Як урамы барлыкка килә һәм торак төзелеше формалаша башлый.
2000-нче еллар башында Вишнёвкадан төньяк-көнбатышка таба урнашкан җирләрдә коттеджлар төзелеше башлана, анда Казанның кайбер предприятиеләренә индивидуаль торак төзелеше өчен җирләр бүлеп бирелә. Монда берничә бистә барлыкка килә: «Свияга НПО» ИЖС, «Татнефтепроводстрой» ИЖС, «Татколхоз-Здравница» ИЖС, «Росагропром» ИЖС[22] . Соңрак алар барысы да Приволний бистәсенә берләшәләр.
2015—2016 елларда Вишнёвкадан төньяк-көнчыгышка таба Джаным коттедж бистәсе төзелә башлады, аның территориясен планировкалау 2017 елда расланган иде. Бу бистә Вишнёвкага терәлеп үк тора, ул Тау буе урамы белән урман массивы арасындагы 80 гектар мәйданда урнашкан. Проект буенча торак төзелешенә анда 750 кеше исәпләнгән 262 участок бүлеп бирелгән. Джаным бистәсендә төзелеш проектында шулай ук балалар бакчасы, спорт комплексы, административ-сәүдә комплексы, амбулатор пункт һәм мәчет төзелеше каралган[23][24].
Вишнёвкада һәм чиктәш территорияләрдә торак төзелешенең артуы тиешле юл-транспорт инфраструктурасы белән тәэмин ителмәгән, шуның нәтиҗәсендә Казан үзәгенә таба юлда автомобиль бөкеләре барлыкка килә. Бистә төзелешенә килгәндә, шул ук Вишнёвкада ул комплекслы планлаштырмыйча башкарылган, нәтиҗәдә поселокта социаль-мәдәни объектлар төзү каралмаган.. Вакыт узу белән, бу хакимияттән тиешле инфраструктура булдыруны таләп иткән җирле халыкның ризасызлыгының үсүенә сәбәп була[25][26].
Вишневка һәм күрше Привольный бистәсе өчен иң кискен проблемаларның берсе-мәктәп булмау[27]. 2021 елның мартында мәктәп яшендәге җирле балалар, карга тезләнеп, Татарстан Президенты Рөстәм Миңнехановтан мәктәп төзелешендә ярдәм сорап акция үткәрделәр. Бу акция бөтен Россия резонансын алды, аннары хакимиятнең реакциясе булды. Ахыр чиктә Привольный бистәсендә Фиалкова урамында мәктәп төзү турында карар кабул ителде[28][29][30].
2021 елда тагын бер проблема хәл ителде — транспорт проблемасы, бу бистәләргә кадәр даими автобус маршруты (№ 94) җибәрелде[31]. Әмма бу автомобиль юлы реконструкцияләнгәннән соң һәм Нокса елгасы аша капиталь күпер төзелгәннән соң барлыкка килде.
Урам челтәре
үзгәртүВишневка бистәсендә 20 урам буенча адресланган йортлар урнашкан, аларның җидесе тыкрыклар.
Вишнёвканың барлык урамнарыннан иң озыны —Салмачы урамы (955 м), иң кыскасы — Стремительный тыкрыгы (142 м).
| Вишневка авылындагы урамнар исемлеге | |||
|---|---|---|---|
| Урам исеме | Исем расланган документ | Элекке исем | Озынлык (метрларда) |
| Акчарлак урамы | Казан шәһәр думасының 2006 елның 28 декабрендәге 25-14 номерлы карары
|
—
|
939[32]
|
| Балачак урамы | Казан шәһәр думасының 2007 елның 16 августындагы 17-19 номерлы карары
|
—
|
508[33]
|
| Бәрхет тыкрык | Казан шәһәре Башкарма комитетының 2015 елның 25 декабрендәге 4535 номерлы карары
|
—
|
216[34]
|
| Яр урамы | Казан шәһәр думасының 2007 елның 17 маендагы 20-17 номерлы карары
|
—
|
832[35]
|
| Зур урам | —
|
—
|
690[36]
|
| Бравый тыкрыгы | Казан шәһәре Башкарма комитетының 2015 елның 25 декабрендәге 4535 номерлы карары
|
—
|
192[37]
|
| Васильковая урамы | Казан шәһәр думасының 2006 елның 18 октябрендәге 30-12 номерлы карары
|
—
|
929[38]
|
| Ерак тыкрык | Казан шәһәр думасының 2006 елның 18 октябрендәге 30-12 номерлы карары
|
—
|
293[39]
|
| Заречная урамы | —
|
—
|
684[40]
|
| Матур урам | Казан шәһәр думасының 2006 елның 18 октябрендәге 30-12 номерлы карары
|
—
|
899[41]
|
| Болын урамы | Казан шәһәр думасының 2007 елның 17 маендагы 20-17 номерлы карары
|
—
|
462[42]
|
| Кече тыкрык | Казан шәһәр думасының 2006 елның 18 октябрендәге 30-12 номерлы карары
|
—
|
213[43]
|
| Питрәч урамы | Казан шәһәре администрациясе башлыгының 2005 елның 29 декабрендәге 3240 номерлы карары
|
—
|
732[44]
|
| Салмачы урамы | Казан шәһәре администрациясе башлыгының 2005 елның 29 декабрендәге 3240 номерлы карары
|
—
|
955[45]
|
| Стремительный тыкрыгы | Казан шәһәре Башкарма комитетының 2015 елның 25 декабрендәге 4535 номерлы карары
|
—
|
142[46]
|
| Тамчы урамы | Казан шәһәр думасының 2006 елның 18 октябрендәге 30-12 номерлы карары
|
—
|
853[47]
|
| Тау буе урамы | Казан шәһәр думасының 2007 елның 16 августындагы 17-19 номерлы карары
|
—
|
516[48]
|
| Туган як урамы | Казан шәһәре Башкарма комитетының 2015 елның 25 декабрендәге 4535 номерлы карары
|
—
|
548[49]
|
| Фирүзә тыкрыгы | Казан шәһәре Башкарма комитетының 2015 елның 25 декабрендәге 4535 номерлы карары
|
—
|
186[50]
|
| Хозур тыкрык | Казан шәһәре Башкарма комитетының 2015 елның 25 декабрендәге 4535 номерлы карары
|
—
|
245[51]
|
Шулай ук карагыз
үзгәртү- Салмачи (Казань)
Искәрмәләр
үзгәртү- ↑ Казанская губерния: ... по сведениям 1859 года // Списки населённых мест Российской империи, составленные и издаваемые Центральным статистическим комитетом Министерства внутренних дел / обраб. А. Артемьевым. — Санкт-Петербург: Издание Центр. стат. ком. Мин. внутр. дел, 1866. — Т. 14. — С. 8. — LXXIX, 237 с., 1. л. к. с.
- ↑ Кощаковская волость // Список населённых мест Казанского уезда, с кратким их описанием / сост. И. А. Износков. — Казань, 1885. — С. 4. — 218 с.
- ↑ Справочная книга Казанской епархии. — Казань: Издание Казанской Духовной Консистории, 1904. — С. 84. — 798 с., XХIX с.
- ↑ Татарская АССР: административно-территориальное деление на 1 июня 1940 г.(рус.) / сост. Б. Абдуллин. — Казань: Татгосиздат, 1940. — С. 118. — 204 с.
- ↑ Татарская АССР: административно-территориальное деление на 1 января 1956 г. / сост. Б. М. Еникеев. — Казань: Таткнигоиздат, 1956. — С. 269. — 464 с. — 6000 экз.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 6,6 .
- ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 7,5 7,6 7,7 7,8 . — Т. 1 (А—В). — Стб. 3 — 5000 экз. — ISBN 5-85247-035-Х.
- ↑ Постановление Государственного Совета Республики Татарстан от 27 июня 2001 года № 849 «О включении в состав города Казани села Салмачи и деревни Вишнёвка Салмачинского местного самоуправления Пестречинского района Республики Татарстан».
- ↑ Закон Республики Татарстан от 25 апреля 2015 года N 30-ЗРТ «О границах районов в городе Казани». Принят Государственным Советом Республики Татарстан 16 апреля 2015 года.Электронный фонд правовых и нормативно-технических документов.Дата обращения: 22 декабря 2021.
- ↑ Списки сельсоветов и населённых пунктов по районам ТАССР.— Казань: Гос. Плановая Комиссия; Стат. сектор, 1930.— С.31.— 160с.
- ↑ Татарская АССР: административно-территориальное деление на 1 июня 1940 г.сост. Б. Абдуллин.— Казань: Татгосиздат, 1940.— С.118.— 204с.
- ↑ Татарская АССР: административно-территориальное деление на 1 января 1956 г.сост. Б. М. Еникеев.— Казань: Таткнигоиздат, 1956.— С.269.— 464с.— 6000 экз.
- ↑ Республика Татарстан: административно-территориальное деление на 1 января 1992 г.сост. Б. Х. Сыромолотов; ответ. ред. Н. Б. Бакиров.— Казань: Издательство «Барс», 1992.— С.167.— 320с.— 10 000 экз.
- ↑ .
- ↑ Список селений Казанской губернии /сост. К. П. Берстель.— Казань: Издание Казанской Губернской Земской Управы, 1908.— С.14.— 263с.
- ↑ Казанская губерния: ... по сведениям 1859 года//Списки населённых мест Российской империи, составленные и издаваемые Центральным статистическим комитетом Министерства внутренних дел/обраб. А. Артемьевым. — Санкт-Петербург: Издание Центр. стат. ком. Мин. внутр. дел, 1866.— Т.14.— С.8.— LXXIX, 237 с., 1. л. к.с.
- ↑ Справочная книга Казанской епархии.— Казань: Издание Казанской Духовной Консистории, 1904.— С.84.— 798 с., XХIXс.
- ↑ . — 6000 экз.
- ↑ Постановление Государственного Совета Республики Татарстан от 27 июня 2001 года № 849 «О включении в состав города Казани села Салмачи и деревни Вишнёвка Салмачинского местного самоуправления Пестречинского района Республики Татарстан». Электронный фонд правовых и нормативно-технических документов. Дата обращения: 20 декабря 2021.
- ↑ Карау Закон Республики Татарстан от 2 апреля 2005 г. N 62-ЗРТ «Об упразднении внутригородских муниципальных образований в составе территории муниципального образования города Казани».
- ↑ Закон Республики Татарстан от 25 апреля 2015 года N 30-ЗРТ «О границах районов в городе Казани». Принят Государственным Советом Республики Татарстан 16 апреля 2015 года. Электронный фонд правовых и нормативно-технических документов. Дата обращения: 22 декабря 2021.
- ↑ Карта Казани, масштаб 1:30000, 2003 г..
- ↑ Турцева Д. (2017-04-10). Слушай, «Джаным»: как публичные обсуждения нового посёлка уперлись в дорогу. Казанские власти продолжают нарезать землю под застройку, не развивая транспортные коммуникации. әлеге чыганактан 2021-12-23 архивланды. 2021-12-28 тикшерелгән.
- ↑ Постановление Исполкома г. Казани от 4 августа 2017 года № 3016 «Об утверждении проекта планировки территории „Джаным“». Официальный портал Казани. Дата обращения: 23 декабря 2021.
- ↑ Дёмина И.Гладко было на бумаге… Пригородный казанский поселок Вишнёвка взывает о помощи.Республика Татарстан(28 апреля 2017).Дата обращения: 23 декабря 2021.
- ↑ Григорьева А.Вишнёвка: мёртвая земля.Idel.Реалии(5 июня 2018). Дата обращения: 23 декабря 2021.
- ↑ Вишнёвка и Привольный вслед за Куюками попросили Минниханова построить школу.Inkazan.ru(10 марта 2021).Дата обращения: 23 декабря 2021.
- ↑ В Казани дети встали на колени ради новой школы.Inkazan.ru(24 марта 2021).Дата обращения: 23 декабря 2021.
- ↑ «Чтобы не быть пустословом»: посёлкам Казани пообещали школу, но снова без сроков.Inkazan.ru(27 марта 2021).Дата обращения: 23 декабря 2021.
- ↑ Фото: как выглядит школа, ради которой дети поселков стояли в снегу «на коленях».Inkazan.ru(30 сентября 2021).Дата обращения: 23 декабря 2021.
- ↑ В Казани появится новый автобусный маршрут до посёлка Привольный.Татар-информ(3 июня 2021).Дата обращения: 23 декабря 2021.
- ↑ Улица Акчарлак в Казани. әлеге чыганактан 2021-12-21 архивланды. 2021-12-21 тикшерелгән.
- ↑ Улица Балачак в Казани. әлеге чыганактан 2021-12-21 архивланды. 2021-12-21 тикшерелгән.
- ↑ Бархатный переулок в Казани. әлеге чыганактан 2021-12-23 архивланды. 2021-12-23 тикшерелгән.
- ↑ Береговая улица (Вишнёвка) в Казани. әлеге чыганактан 2021-12-21 архивланды. 2021-12-21 тикшерелгән.
- ↑ Длина улицы Большой (Вишнёвка) на карте Казани. 2021-12-21 тикшерелгән.
- ↑ Бравый переулок в Казани. әлеге чыганактан 2021-12-23 архивланды. 2021-12-23 тикшерелгән.
- ↑ Васильковая улица в Казани. әлеге чыганактан 2021-12-21 архивланды. 2021-12-21 тикшерелгән.
- ↑ Дальний переулок в Казани. әлеге чыганактан 2021-12-21 архивланды. 2021-12-21 тикшерелгән.
- ↑ Длина улицы Заречной (Вишнёвка) на карте Казани. 2021-12-21 тикшерелгән.
- ↑ Красивая улица в Казани. әлеге чыганактан 2021-12-21 архивланды. 2021-12-21 тикшерелгән.
- ↑ Длина Луговой улицы (Вишнёвка) на карте Казани. 2021-12-21 тикшерелгән.
- ↑ Малый переулок в Казани. әлеге чыганактан 2021-12-21 архивланды. 2021-12-21 тикшерелгән.
- ↑ Пестречинская улица в Казани. әлеге чыганактан 2021-12-21 архивланды. 2021-12-21 тикшерелгән.
- ↑ Салмачинская улица в Казани. әлеге чыганактан 2021-12-21 архивланды. 2021-12-21 тикшерелгән.
- ↑ Стремительный переулок в Казани. әлеге чыганактан 2021-12-23 архивланды. 2021-12-23 тикшерелгән.
- ↑ Улица Тамчы в Казани. әлеге чыганактан 2021-12-21 архивланды. 2021-12-21 тикшерелгән.
- ↑ Улица Тау Буе в Казани. әлеге чыганактан 2021-12-21 архивланды. 2021-12-21 тикшерелгән.
- ↑ Улица Туган Як в Казани. әлеге чыганактан 2021-12-23 архивланды. 2021-12-23 тикшерелгән.
- ↑ Переулок Фируза в Казани. әлеге чыганактан 2021-12-23 архивланды. 2021-12-23 тикшерелгән.
- ↑ Переулок Хозур в Казани. әлеге чыганактан 2021-12-23 архивланды. 2021-12-23 тикшерелгән.