Аша (Зәрдөштлек)
Аша (IPAc-en:ˈ|ʌ|ʃ|ə; шулай ук arta IPAc-en:ˈ|ɑr|t|ə; Авеста телендә: 𐬀𐬴𐬀,translit=aṣ̌a/arta) катлаулы һәм югары нюанслы мәгънә диапазоны белән Зәрдөштлек концепциясе. Ул еш "хакыйкать", "законча булуга тартылучан", "тәртип" һәм "дөрес эшләү"нең контекстуаль аңлаулары белән туры килерлек итеп йомгаклана.[1][2] Ул [3] Зәрдөштлек теологиясе һәм доктринасында кардиналь әһәмияткә ия. Әхлак сферасында aṣ̌a/arta "Зәрдөштлекнең чишүче конфессиональ концепциясе" дип аталганны чагылдыра.[4] Авестада aṣ̌a-ның каршысы булып 𐬛𐬭𐬎𐬘 druj, "ялганлау, ялган булу" тора.
Аның Борынгы Фарсы теле эквиваленты arta-.[c] Урта Иран телләрендә төшенчә ard- буларак пәйда була.[a]
Сүз шулай ук Аша Илаһының үз исеме, гипостаз яки "даһи" булган Амеша Спентасы. [5] Яки "хакыйкатьнең" яки "закон буенчага тартылу"ның. Яшьрәк Авестада бу фигура еш Аша Ваһишта (Aṣ̌a Vahišta, Arta Vahišta), "Иң яхшы хакыйкать" дип атала.[b] Урта фарсы теле токымы булып Ashawahist яки Ardwahisht тора; Яңа фарсы телендә: Ardibehesht яки Ordibehesht. Зәрдөшт тарафыннан инша ителгән дип уйланылган Зәрдөштлекнең иң борынгы текстлары Гаталарда еш әхлак принципы һәм Илаһ арасында аеру алу сирәк. Соңрак текстлар дәвам итеп Амеша Спента турында сөйләшкәндә "Иң яхшы" эпитетын кулланалар, Гаталарда aṣ̌a/artaның сыйфаты булып бары тик бер мәртәбә бар.
| Аша |
Искәрмәләр
үзгәртү- ↑ Boyce, 1975, p. 27.
- ↑ Zaehner, 1961, pp. 34ff.
- ↑ Duchesne-Guillemin, 1963, p. 46.
- ↑ Lommel, 1930, p. 48 qtd. in
Boyce, 1987, p. 389. - ↑ Dhalla, 1938, p. 323.