Arkaş Bagay
Arkaş Bagay (udm. Аркаш Багай; çın iseme häm familiäse — Arkadiy Nikolay ulı Klabukov (udm. Аркадий Николаевич Клабуков); 1904 yılnıñ 17 martı, Räsäy imperiäse, Vätke gubernası, Vodzimonye — 1984 yılnıñ 24 iyüne) — udmurt sovet prozaigı, şağire, tärcemäçese, dramaturgı, häm folklorçısı. 1939 yıldan SSRB yazuçılar berlege äğzası.
Arkaş Bagay udm. Аркаш Багай | |
Tuu datası | |
---|---|
Tuu urını | |
Ülem datası | |
Eşçänlek töre |
balalar yazuçısı, yazuçı, şağir, tärcemäçe, folklorçı, dramaturg |
Janr |
proza, şiğriät |
Äsärlär tele | |
Büläklär |
Biografiäse
үзгәртүKrestyan ğailäsennän. İjaw pedagogiä texnikumın tämamlağannan soñ uqıtuçı bulğan, udmurt awıllarında gramotasızlıq belän köräşkän. 1926 yılda M. V. Lomonosov isemendäge Mäskäw däwlät universitetına uqırğa kergän. Universitetnı tämamlağannan soñ 1930 yılda İjawğa qaytqan, Udmurtiä kitap näşriätında, ä annarı Udmurtiä fänni-tikşerenü institutında eşlägän. 1939 yılda SSRB yazuçılar berlegenä qabul itelgän.
Almaniä-Sovet suğışında qatnaşuçı[1].
Suğıştan soñ UdFTİda eşlägän, ädäbi eşçänlek belän şöğellängän. 1954—1958 yıllarda «Molot» jurnalı redaksiäseneñ cawaplı sekretare, SSRB yazuçılar berlegeneñ Udmurtiä bülege qarşındağı ädäbi konsultant bulğan.
İcatı
үзгәртү1923 yılda «Гудыри» gäzitendä debüt yasağan. Üz äsärlären tuğan telendä bastırğan. Berençe kitabı, «Тараканъёс» (Tarakannar, 1926), Arkaş Bagay psevdonimı astında çıqqan. Yazuçı bu psevdonimnan 1950 yıllar axırında ğına baş tartqan.
Arkaş Bagay — tanılğan udmurt balalar yazuçısı. Arkaşnıñ qayber äsärläre xrestomatiäle bulğan.
Udmurt telenä urıs häm çit il yazuçılar-klassikların tärcemä itü belän şöğellängän: A. Puşkin, M. Lermontov, N. Nekrasov[az], T. Şevçenko, A. Barto, S. Marşak[kk], S. Mixalkov[kk], K. Çukovskiy[cv], B. Jitkov[fi], D. Defo häm başqalar.
Saylanğan äsärläre
үзгәртү- «Перепеч» (1927)
- «Липет йылын» (xikäyälär cıyıntığı, 1928)
- «Коммунист сярысь баллада» (şiğirlär)
- «Мыно комсомолецъёс» (şiğirlär)
- «Укмысо кут» (şiğirlär)
- «Можай тыпы» (povest’)
- «Палбам» (povest’)
- «Тютю Макси» (poema, 1936)
- «Тынад пичи эшед» (xikäyälär cıyıntığı, 1955)
- «Уляш» (ber aktlı pyesa).
İskärmälär
үзгәртү- ↑ Клабуков Аркадий Николаевич (1904–1984) (2019-02-10). әлеге чыганактан 2019-02-10 архивланды. 2024-02-16 тикшерелгән.
Ädäbiät
үзгәртү- Удмуртская Республика: энциклопедия. — Ижевск, 2008. — C. 398—399.
- Писатели и литературоведы Удмуртии. — Ижевск, 2006. — C. 63-64.
- Arkaş Bagay äsärläre Udmurt Respublikası Milli elektron kitapxanäse saytında
- Багай // Литературная энциклопедия : в 11 т. : т. 1 / Отв. ред. Фриче В. М. ; Отв. секретарь Бескин О. М. — М. : Изд-во Ком. Акад., 1930. — Стб. 713. — 768 стб. : ил.