Аккирмән Урдасы
Аккирмән Урдасы яки Буҗак Урдасы — XVII гасыр башында барлыкка килгән Буҗак территориясендә урнашкан нугайларның автоном формалашуы. Урда (сераскир) лидеры Османлы солтанының вассалы булган Кырым ханына буйсынган.
| Аккирмән Урдасы Буҗак Урдасы | ||||
| ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
| Башкала | Кавшан | |||
| Тел(ләр) | татар теле, кырымтатар теле, нугай теле, төрек теле | |||
| Дин | Ислам | |||
Тарих үзгәртү
Ногай татарлары Бөҗәкта Солтан Баязид II-нең Молдавия принцибына каршы кампаниясеннән соң барлыкка килгән, 1484-нче елда, Прут-Днестер интерфлюсының көньяк өлеше Османлы империясенең Силистри санджакына кергәч. Бу җирләрнең бер өлеше Кырым ханына бирелгән, монда аның субъектлары урнашкан - Татарлар, алар Кискавас далаларыннан килгәннәр. Аккирмән Урда чоры XVII гасырда төште, Калмик һөҗүменнән качкан күчмә төрки телле Ногайлар да монда бик күп урнаштылар. Бу һәм бүтән төркемнәрнең кушылуы нәтиҗәсендә Буҗак татарлары барлыкка килде, соңрак Дунай татарлары дип тә аталдылар. Ул вакытта Буджак татарлары Кырым хан армиясендә төп һөҗүм итүче көчләрнең берсе булган; алар коллыкка сату өчен тоткыннарны талау һәм кулга алу максатыннан күрше дәүләтләргә даими рейд ясаганнар. Буджак урдасының беренче башлыгы һәм нигез салучысы Кантемир булган (1637 елда үлгән); тарихчы В.В.Трепавлов 1620 - 1630 елларда урда барлыкка килгән елларны саный.[1]