Сөрен Кьеркегор

Сөрен Обю́ Кье́ркегор (дан. Søren Aabye Kierkegaard) — дат фәлсәфәчесе, протестант теологы, язучы.

дан. Søren Aabye Kierkegaard
Җенес	ир-ат
Ватандашлык	Дания кыйраллыгы[d]
Тугандагы исем	дан. Søren Aabye Kierkegaard
Тәхәллүс	Victor Eremita, A, Judge William, Johannes de silentio, Constantine Constantius, Young Man, Vigilius Haufniensis, Nicolaus Notabene, Hilarius Bookbinder, Johannes Climacus, Inter et Inter, H.H., Anti-Climacus, B, Johannes de Silentio, Constantin Constantius һәм P. CH. Kierkegaard
Туу датасы	5 май 1813(1813-05-05)[…]
Туу урыны	Копенһаген
Үлем датасы	11 ноябрь 1855(1855-11-11)[…] (42 яшь)
Үлем урыны	Копенһаген
Үлем төре	табигый үлем[d]
Үлем сәбәбе	туберкулез һәм паралич[d]
Җирләнгән урыны	Ассистенс зираты[d]
Ата	Кьеркегор, Микаэль Педерсен[d]
Кардәш	Питер Кьеркегор[d]
Туган тел	дания теле
Язма әсәрләр теле	алман теле
Һөнәр төре	фәлсәфәче, илаһиятче, шагыйрь, язучы, новеллачы, әдәби тәнкыйтьче
Эшчәнлек өлкәсе	фәлсәфә
Әлма-матер	Копенһаген университеты[d] һәм Школа Эстре-Боргердюд[d]
Академик дәрәҗә	фәлсәфә докторы[d]
Диссертация	On the Concept of Irony with Continual Reference to Socrates[d]
Укытучылары	Poul Martin Møller[d], Зибберн, Фредерик Христиан[d] һәм Hans Lassen Martensen[d]
Әсәрләр исемлеге	Søren Kierkegaard bibliography[d]
Архивлары саклана	Howard V. and Edna H. Hong Kierkegaard Library[d], Søren Kierkegaard Research Centre[d] һәм Søren Kierkegaard Archives[d]
Сәнгать юнәлеше	экзистенциализм[d]
Сәяси идеология	Христианский экзистенциализм[d]
Жанр	памфлет[d], дебаты[d], дневник[d] һәм эссе[d]
Йогынтысын кичергән	Аристотель, Аврелий Августин, Иоганн Георг Гаман[d], Готхольд Эфраим Лессинг[d], Martin Lüter, Фридрих Вильгельм Йозеф фон Шеллинг[d], Георг Һегель, Мюнстер, Якоб Петер[d], Христиан фон Вольф[d] һәм Иммануил Кант
Кызыксынулары	христианлык, эстетика[d], этика, эпистемология, метафизика[d], психология, Пиетизм[d], изге язма[d] һәм Георг Һегель
Автор буларак авторлык хокуклары халәте	автор хокукларына иялек вакыты тәмам[d]
Шигарь	Det er ganske sandt, hvad Philosophien siger, at Livet maa forstaaes baglænds. Men derover glemmer man den anden Sætning, at det maa leves forlænds.
Сөрен Кьеркегор Викиҗыентыкта

Фәлсәфи карашлар

Кьеркегор, үзенең хезмәтләрендә рациональ танып белү теорияләрен, бигрәк тә Һегельның тарихи процесста объектив кануннарның ролен ачкан теориясен тәнкыйтькә тотып, индивидның абсолют иреккә лаек булуын дәлилли. Кьеркегор үзенең хезмәтләрендә төп игътибарны «ирек», «шәхес», «сайлап алу», «карар кабул итү» кебек категорияләргә юнәлтә һәм аларны «мөстәкыйль» җисемнәр рәвешендә, җәмгыять шартларыннан аерып карый.

Кьеркегор үзенең «Курку төшенчәсе турында» дигән хезмәтендә кешенең яшәешендә «курку» күренешенең мөһим урынын билгеләргә алына. Кешенең аңында иррациональлек, рациональлеккә караганда, күбрәк урын били дип саный.

Кьеркегорның фәлсәфәсе мистика белән сугарылган. Яшәешкә «курку», төрле мистик идеяләр тагуы белән ул үзеннән соңгы дәвердә (XX гасыр башында) экзистенциализм дип аталачак агымга нигез сала, аның барлыкка килүенә этәргеч көч бирә.

Чыганаклар

• Гыйззәтов К.Т., Философия: 2 китап. 1 нче китап: Кыскача философия тарихы. Философиянең нигез проблемалары: Югары уку йорты өчен дәреслек.