Plank waqıtı - Plank berämlekläre sistemasında waqıt fundamental' berämlege, Sİ Xalıqara berämleklär sistemasında ≈ 5,391 16(13)×10−44 s tigez.

Zur Şartlawda fäza-waqıt singulärlıqtan - ütä tığız qaynar xalätennän kiñäyä başlağan häm ber Plank waqıtı ütkännän soñ gravitatsion köçlär bütän köçlärdän ayırılğan
≈ 5,391 16(13)×10−44 sekunda[1]
biredä
c — vakuumdağı yaqtılıq tizlege,
ħ — Dirak daimie,
Ggravitatsion daimi.

Fizik mäğnäse үзгәртү

Plank waqıtı däwamında yaqtılıq tizlege belän xäräkätlänüçe dulqın yäki massasız kisäkçek Plank ozınlığın uza.

Zur Şartlaw teoriäse buyınça başlanğıç waqıt mizgelendä barlıq fundamental' tä'sir iteşülär berläşkän bulğan. Soñraq fäza-waqıt ütä tığız qaynar xalätennän kiñäyä başlağan häm ber Plank waqıtı ütkännän soñ gravitatsion köçlär bütän köçlärdän ayırılğan.

Zur Şartlawdan soñ ütkän waqıt = (4,3×1017 s) = 8×1060 Plank waqıtına tigez.

Zamança täcribälärdä iñ qısqa waqıt 10−18 s ülçänep bula, ul 1026 Plank waqıtına turı kilä.

Sıltamalar үзгәртү

İskärmälär үзгәртү

  1. Planck time. CODATA Internationally recommended 2014 values of the Fundamental Physical Constants. NIST (2014). 2016-10-31 тикшерелгән.