Китапханә
Китапханә — басма һәм язма истәлекләрне саклаган, аларны ачык куллану мөмкинлеге булган махсус бина. Хәзерге вакытта китапханәләрдә шулай ук электрон язмалар сакланырга мөмкин.
| Китапханә | |
 | |
| Изгенең көне | 24 октябрь[1] |
|---|---|
| Оешма җиткәчесе вазыйфасы | китапханә мөдире[d] |
| Кайда өйрәнелә | китапханәчелек[d] һәм library assessment[d] |
| Эчтәлеге | библиотечный фонд[d] һәм library materials[d] |
| Үрнәк элементы | Лауренциана китапханәсе[d], Британ китапханәсе[d], Ватикан китапханәсе[d], Нью-Йорк халык китапханәсе[d], Япониянең милли парламент китапханәсе һәм Александрия китапханәсе[d] |
| Нинди вики-проектка керә | Проект:Мирас институтлары[d] |
| WordLift сылтамасы | data.thenextweb.com/tnw/entity/library[2] |
| Берләшмәләре | исемлекне карагыз[d] |
| Моның каршысы | antilibrary[d] |
| Эпонимик төркемнәр төркеме | Төркем:Китапханәләр буенча аталган төркемнәр[d] |
 Китапханә Викиҗыентыкта | |
Китапханә төрләре үзгәртү
Милли китапханәнең максаты булып шушы дәүләттә чыгарылган, аңа берәр бәйләнеше яки укучыларның ихтыяҗы булган барлык әдәбиятның саклануын һәм укучыларга аларны уку өчен уңай шартларны тәэмин итү тора. Милли китапханәләрдә мөһим булган басмаларның иң кимендә бер данәсен булдыру өчен нәшер итүчеләргә басманың бер данәсен бу китапханәләргә җибәрү шарт буларак куела. Россиядә ике милли китапханә бар — берсе Мәскәүдә (Россия дәүләт китапханәсе), икенчесе Санкт-Петербургда (Россия милли китапханәсе).
Өлкә китапханәләре милли китапханәләрнең филиаллары ролен уйныйлар. Мондый китапханәләрнең булуы үзәктән еракта урнашкан регионнар өчен аеруча әһәмиятле. Урал һәм Себер өлкә китапханәләренә шулай ук басмаларның бер данәсе зарури рәвештә җибәрелергә тиеш.
Шулай ук киң кулланылышта булган әдәбият белән тәэмин итүче китапханәләр, уку йортлары китапханәләре, сукырлар өчен һәм махсус әдәбият (ноталар, дәүләт стандартлары, рәсми документлар һ.б.) саклаучы китапханәләр һ.б. була.
Китапханәләр тарихы үзгәртү
Беренче китапханәләр безнең эрага кадәр үк борынгы Көнчыгышта килеп чыга. Гадәттә беренче китапханә буларак б.э.к. 2500 елларда Вавилон шәһәре Ниппурда урнашкан балчык тактачыклар китапханәсе санала. Мисырда яңа патшалык чорында Рамзес II 20 000 папирусны бер урынга җыюга ирешә. Иң танылган борынгы чор китапханәсе — б.э.к. VII гасырда Әссүрия патшасының Ниневиядәге сараендагы чөй язулы балчык тактачыклар китапханәсе. Тактачыкларның төп өлеше хокукый мәгълүмат ташый.
Шулай ук заманында зур гыйлем үзәге булып б.э.к. III гасырда Александриядә патша Птолемей I тарафыннан төзелгән китапханә тора.
Дөньяда иң зур китапханәләр[3] үзгәртү
| № | Исем | Урнашуы | Саклау берәмлекләре саны |
|---|---|---|---|
| 1 | Британия китапханәсе |  Бөекбритания, Лондон |
150 млн |
| 2 | Конгресс китапханәсе |  АКШ, Вашингтон |
145 млн |
| 3 | Нью-Йорк ачык китапханәсе | АКШ, Нью-Йорк |
53,1 млн |
| 4 | Россия дәүләт китапханәсе |  Россия, Мәскәү |
42,7 млн |
| 5 | Россия милли китапханәсе | Россия, Санкт-Петербург |
35,7 млн |
| 6 | Милли парламент китапханәсе |  Япония, Токио, Киото |
35,6 млн |
| 7 | Франция милли китапханәсе |  Франция, Париж |
31 млн |
| 8 | Дания милли китапханәсе |  Дания, Копенһаген |
30,2 млн |
| 9 | Кытай милли китапханәсе |  Кытай, Пекин |
27,8 млн |
| 10 | Россия фәннәр академиясе китапханәсе | Россия, Санкт-Петербург |
26,5 млн |
Татар электрон китапханәләр үзгәртү
- Татарстан Республикасының Милли электрон китапханәсе
- «Татарнамә» татар телен һәм мәдәниятен үстерү фонды оештырган Татар электрон китапханәсе 2010 елның 17 июль көнендә архивланган.
- Белем.ру оешмасы оештырган Татар әдәбияты порталы
- Татарстан милли китапханәсе булдырган онлайн уку бүлмәсе 2016 елның 21 декабрь көнендә архивланган.
- Татмедиа җитәкчелеге астында булдырылган Таткнигафонд 2017 елның 12 октябрь көнендә архивланган. проекты
- Татарстан китап нәшрияты булдырган онлайн-китапханәсе
- Tatarile проекты чикләрендә эшләүче онлайн-китапханә 2016 елның 25 ноябрь көнендә архивланган.
- Казан (Идел буе) федераль университеты элекке татар филологиясе һәм тарихы факультеты галимнәренең фәнни эшләрен туплаган ресурс 2016 елның 29 октябрь көнендә архивланган.
- Викиханә проектының татарча бүлеге