Fernandu Monteyru di Kaştru Soromenyu

Portugaliä, Angola häm Mozambik yazuçısı, publitsistı, jurnalistı, möxärrire, ädäbiät belgeçese, tarixçısı, folklorçısı, etnografı häm etnologı

Fernandu Monteyru di Kaştru Soromenyu (port. Fernando Monteiro de Castro Soromenho; 1910 yılnıñ 31 ğinwarı, Çinde[en]1968 yılnıñ 18 iyüne, Braziliä, San-Paulu) — Portugaliä, Angola häm Mozambik yazuçısı, publitsistı, jurnalistı, möxärrire, ädäbiät belgeçese, tarixçısı, folklorçısı, etnografı häm etnologı. Ädäbiätta neorealizm wäkile. Angola ädäbiätınıñ kürenekle eşleklese, Angola mädäniäten propagandalawçı häm popularlaştıruçı.

Fernandu Monteyru di Kaştru Soromenyu
port. Fernando Monteiro de Castro Soromenho
Tuu datası

31 ğinwar 1910[1]

Tuu urını

Çinde[en]

Ülem datası

18 iyün 1968 (58 yäş)

Ülem urını

Braziliä, San-Paulu

Eşçänlek töre

jurnalist, antropolog, yazuçı, etnograf

Äsärlär tele

portugal tele

Biografiäse

үзгәртү

Lunda gubernatorı ğailäsendä tuğan. 1911 yılda ğailäse belän Angolağa küçengän. 1916—1925 yıllarda Lissabon litseyında uqığan. 1925 yılda Angolağa qaytqaç, almaz kompaniäsendä eşlägän, annarı Angola kolonial’ xezmäte türäse bulğan, ilneñ könçığışında xezmät itkän.

Soñınnan jurnalist bulıp eşlägän, Diário de Luanda gäzite möxärrire bulğan. 1937 yılda Lissabonğa qaytqan, törle waqıtlı basmalar belän xezmättäşlek itkän. Anıñ publitsistik mäqäläläre Portugaliä häm Braziliä jurnallarında häm gäzitlärendä regulär räweştä basılğan.

1950-yıllarda etnologiä[en] belän mawıqqan.

Salazar[en] rejimınıñ kileşmäwçän tänqitläre arqasında ezärlekläwlärgä duçar bulğan häm 1960 yılda Fransiägä kitärgä mäcbür bulğan. Soñraq AQŞqa küçengän, anda Wiskonsin universitetında[en] leksiälär uqığan häm Portugaliä ädäbiätı kursın uqıtqan[2].

1961 yılnıñ avgustında Fransiägä qaytqan, anda Présence africaine[en] (Mario Pintu de Andrade häm Manuel Lima belän bergä) häm Révolution jurnalları belän xezmättäşlek itkän.

1965 yılnıñ dekäbrendä Braziliägä emigratsiälägän, şunda ülgän.

Braziliädä San-Paulu universitetınıñ[en] häm Ararakuara universitetınıñ fälsäfä-filologiä fakultetlarında uqıtqan.

Angola etnografiäsen öyränü belän şöğellängän: San-Paulu universitetınıñ Afrika tikşerenüläre üzägenä nigez saluçılarnıñ berse bulğan.

Kaştru Soromenyu icatı realizm[en] ruxında üskän; anda patriarxal’ Angola awılı problemaları, Afrika qäbiläläreneñ koloniägä qädärge tormışı, rasizm temaları kütärelä: «Borçulı tön» («Noite de angústia», 1939), «Yulsız keşelär» («Homens sem caminho», 1941), «Üle cir» («Terra morta», 1949), «Borılış» («Viragem», 1957) äsärläre h. b. Angolanıñ dönya suğışları arasındağı tormışı anıñ «Üle cir», «Borılış», «Cäräxät» romannarında kürsätelgän. Soromenyu äsärlärenä Portugaliä administratsiäsen häm cirle angolalılarnıñ xorafatların tänqitläw xas.

İskärmälär

үзгәртү
  • Literatura Portuguesa no Mundo (Porto Editora).
  • Grande Enciclopédia Universal (Durclub, S.A. – Correio da Manhã).
  • A Enciclopédia (Editorial Verbo – Jornal Público)
  • Bastide, R. L´Afrique dans l´œuvre de Castro Soromenho
  • Beirante, C. Castro Soromenho - um escritor intervalar (Lisboa, 1989)
  • Moser, G. M. Castro Soromenho, an Angolan realist. In: Essays in Portuguese literature (1969)
  • Mourão, Fernando A. A. A sociedade angolana através da literatura (São Paulo, 1978)
  • Mourão, Fernando A. A. e QUEMEL, Maria A. R. Contribuição a uma bio-bibliografia sobre Fernando Monteiro de Castro Soromenho (Centro de Estudos Africanos, Universidade de São Paulo, São Paulo - 1977)

Sıltamalar

үзгәртү