Джоуль
(Coul' битеннән юнәлтелде)
Джоуль (билгесе Дж, халыкара J) — СИ берәмлекләр халыкара системасында эш, энергия һәм җылылык микъдарын үлчәү берәмлеге. Джоуль - бер Ньютон зурлыктагы көч тәэсирендә ноктаны көч юнәлешендә бер метрга күчерсен өчен башкарылган эшкә тигез. Шулай итеп, Дж = 1 Н·м=1 кг·м²/с².
| Джоуль | |
| ... хөрмәтенә аталган | Ceyms Coul' |
|---|---|
| Берәмлек символы | J[1][2][3], Дж, Ҷ, J, J, J һәм J |
| СИ берәмлегендә | 1 Джоуль |
| Физик зурлык | энергия[2][3], механическая работа[d][3] һәм җылылык[3] |
| Основано на единицах | килограмм[d], метр һәм секунд |
| Викимәгълүматларга эквивалент SPARQL-мөрәҗәгать | wd:Q25269 p:P2370/psn:P2370 [wikibase:quantityAmount ?source; wikibase:quantityUnit ?base]. ?item p:P2370/psn:P2370 [wikibase:quantityAmount ?target; wikibase:quantityUnit ?base]. BIND(?source / ?target as ?value) |
 Джоуль Викиҗыентыкта | |
Электромагнетизмда 1 Дж = бер секундта 1 вольт көчәнешендә 1 ампер электр агымы көчен тотар өчен электр кыры сарыф ителгән эшкә тигез.
Энергия үлчәү берәмлеге Джеймс Джоуль хөрмәтенә аталган.
Бүтән берәмлекләргә күчерү
үзгәртү- 1 Дж = 1 кг·м²/с² = 1 Н·м = 1 Вт·с = 1 Кл·В.
- 1 Дж = 107 эрг.
- 1 Дж ≈ 6,24151×1018 эВ.
- 1 МДж = 0,277(7) кВт·сәг.
- 1 кВт·сәг = 3,6 МДж.
- 1 Дж ≈ 0,238846 калория.
- 1 калориях (халыкара) = 4,1868 Дж
- 1 термохимик калори = 4,1840 Дж
- 1 килотонна ТНТ (=Ткалт) ≈ 4,1840 ТДж (4,184×1012 Дж).
- 1 килограмм-көч-метр (кгс·м) = 9,80665 Дж .
- 1 Дж ≈ 0,101972 кгс·м.
Өлешле һәм мәртәбәле берәмлекләр
үзгәртү| Мәртәбәле | Билгеләмә | Өлешле | Билгеләмә |
|---|---|---|---|
| 101 (дека) | даДж / daJ | 10−1 (деци) | дДж / dJ |
| 102 (гекто) | гДж / hJ | 10−2 (санти) | cДж / cJ |
| 103 кило | кДж / kJ | 10−3 милли | мДж / mJ |
| 106 мега | МДж / МJ | 10−6 микро | мкДж / μJ |
| 109 гига | ГДж / GJ | 10−9 нано | нДж / nJ |
| 1012 тера | ТДж / ТJ | 10−12 пико | пДж / pJ |
| 1015 пета | ПДж / PJ | 10−15 фемто | фДж / fJ |
| 1018 экса | ЭДж / EJ | 10−18 атто | aДж / aJ |
| 1021 зетта | ЗДж / ZJ | 10−21 зепто | зДж / zJ |
| 1024 йотта | ИДж / YJ | 10−24 йокто | иДж / yJ |
Мисаллар
үзгәртү- 1 Кельвин температурасында молекула ирекләре бер дәрәҗәсенә туры килүче җылылык хәрәкәте уртача энергиясе: 0,690×10−23 Дж.
- Күренмә яктылыкның кызыл фотон энергиясе 2,61×10−19 Дж.
- Нормаль шартларда металлик алтын Ферми энергиясе 8,8×10−19 Дж
- 20 °C градустан 100 °C кадәр су кайтатыр өчен кирәкле энергия 3,35×105 Дж.
- 1 тонна тринитротолуол (тротил эквиваленты) шартлаганда чыгарылган энергия 4,184×109 Дж
- Хиросима шәһәрен атом бомбалаганда чыгарылган энергия 6×1013 Дж.
Сылтамалар
үзгәртү- Джоуль // Физическая энциклопедия / Гл. ред. А. М. Прохоров. — М.: Советская энциклопедия, 1988. — Т. 1. — С. 604. — 704 с. — 100 000 экз.
- Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978.