Халыкара фонетика әлифбасы

Халыкара фонетик әлифбасы (ингл. International Phonetic Alphabet яки IPA) — бөтендөнья телләрендә фонетик транскрипция өчен кулланылган билгеләр системасы. Бу транскрипция системасында латин әлифбасы кулланыла.

Халыкара фонетика әлифбасы
Нигезләнү датасы август 1888[1]
Сурәт
Кыскача исем IPA, API, AFI, AFI, AFI, AFI, AFI, AFI, AFI, AFI, API, IFA, IFA, IPA, IPA, IFA, IFA, IPA, AFI, AFI, IPA, AFI, AFI, AFE, IPA, ASE, YFA, NAF, BFƏ, AFI, AFI, EFE, UFA, PPA, IPA, AFI, TFA, AAI, AFA, AFI, IPA, IPA, LFE, MAF, MFA, AFN, МФА, MFA, AFE, MFA, AFN, XFA, ХФА, LFB, МФА, МФА, MAF, МФА, МФА, ХАФӘ́, АОБ, AOB, ХФА, ХФӘ, XFÄ, ХДФА, МФА, ᱡ.ᱟ.ᱪ, আধ্বব, अ॰ध्व॰व॰, ΔΦΑ, आयपीए, ໄອພີເອ, أصد, آی‌پی‌اِی һәм আই-পি-এ
ХФӘ билгесе ˌɪn.tɚˈnæʃ.(ə.)n(ə)l fəˈnɛt.ɪk ˈæl.fə.bɛt
Нәрсә нигезендә эшләнгән Romic alphabet[d], латин язуы һәм юнан әлифбасы
Булдыручы Александер Джон Эллис[d], Генри Суит[d] һәм Дэниэл Джонс[d]
Автор Международная фонетическая ассоциация[d][1]
Ачучы яки уйлап табучы Отто Есперсен[d]
Символизирует фон[d]
Схематик иллюстрациясе
Рәсми веб-сайт internationalphoneticassociation.org/content/ipa-chart(ингл.)
 Халыкара фонетика әлифбасы Викиҗыентыкта

Халыкара фонетик ассоциация тарафыннан 1886 елда Париж шәһәрендә авазларны чагылдыру өчен стандартлаштырылган ысул буларак булдырылган; 1900, 1932, 1989 елларда зур үзгәртүләр кертелде, 1993 һәм 2005 елларда аерым үзгәртүләр кертелде.

2005 елдагы хәле буенча Халыкара фонетик әлифбасында 107 аерым тартык һәм сузык авазны билгеләүче хәреф, 52 диакритик һәм 4 просодик билге бар.

Тышкы сылтамалар үзгәртү

  1. 1,0 1,1 Кристал Д. The Cambridge Encyclopedia of LanguageИздательство Кембриджского университета, 1987. — ISBN 978-0-521-42443-1