Төзелеш

Төзелеш — йортларны төзәтү, капиталь төзекләндерү һәм аларны реконструкцияләү, реновацияләү, реставрацияләү.

Төзелеш
Әүвәлгесе	төзелешкә рөхсәт[d] һәм фундаментны салу мөрәсиме[d]
Киләсе	ачылыш[d], occupancy permit[d] һәм ribbon-cutting ceremony[d]
Кайда өйрәнелә	төзелеш фәне[d] һәм Инженерлык
Төзелеш Викиҗыентыкта

111-108 санлы типлы серия йортлары, Уфа

Файл:שרונה — אתרי מורשת בתל אביב 2015 (93).JPG

Төзелеш

Төзелеш төрләре

1. кулланган материаллар буенча: таш, агач, тимербетон, якты үткәргеч корылмалар
2. сәнәгать, гражданлык, авыл хуҗалыгы, табигать һ. б.

Тимер

Металл конструкцияләр — металлардан (формалы һәм табаклы) корулы һәм терәк кәртелә торган төзелеш конструкцияләре.

"'Тимер җиңел конструкцияләр"' — йокы профилле тимер көпләнгән һәм җиңел синтетик җылыткыч төзелгән ишелеп озын таганлы йортлар.

Тимербетон

Армирлаштыру коэффициентлары:

Бетон		Арматура
Ер асты	м3	кг/м3	кг
1	фундамент плиталар	1217	130	158210
2	плиталар	606	140	84840
3	балкалар	61	150	9150
4	диварлар	242	180	43560
5	колонналар	24	330	7920
Σ	2150	930	303680
Ер	м3	кг/м3	кг
1	плиталар	1338	140	187320
2	балкалар	184	160	29440
3	диварлар	687	180	123660
4	колонналар	136	260	35360
Σ	2345	740	375780
Σ	4495	м3	679460	кг

Төзелештәге норматив документлар

Төзелеш нормалар һәм Кагыйдәләр

"'Төзелеш нормалар һәм Кагыйдәләр"' ("СНиП") — техник, төзелеш стандартлар җыентыклары. 2001 елда Сниплар Кагыйдәләр җыентыгы дип үзгәртелә башлады. Европа Берлеге илләрдә аналогы — Eurocodes, Еврокод стандартлары.

Eurocodes

"'Eurocodes, Еврокод"' (рус. Европейские кодексы, Еврокод, Еврокод) —Европа Берлеге илләрдә йортларның көч алган конструкцияләрен проектлау стандартлар җыентыгы. Россия территориясендә ага торган аналог — Кагыйдәләр җыентыгы.

Башка

Шәһәр төзү кодексы, РФ Хөкүмәтенең 16.02.08 87 һ. карар "Проект документациясенең бүләкләре һәм аларның йөкләмәсенә сорау"

Төзелешле оештыру ысуллары

1. "'Хуҗалык ысулы."' Начар яклары: күп "кул" эшләре, түбән икътисад күрсәткечләр. Яхшы як: идарә итүдә оперативлык, акчаны аз талый (арадашчы юк).
2. "'Рәткә ысулы."' Эш рәттән килешү буенча башкарыла. Бу ысул белән хәзерге Россия төзелешендә 90 % эш башкарыла. Начар яклары: оперативлык. Яхшы як: эшчеләрнен квалификациясе югары, абыну прогрессив ысулларны кертү, төзү эшләрен вакытны киметү.
3. "'"Ачкычка" (русча "под ключ")."' Заказчы функцияләр генераль подрядчикка тапшырыла. Ул объектны төзү өчен бурычны үзенә ала (документациягә, сролар, саклар буенча). Начар яклары: хәвеф (генераль подрядчик бөтен акча алып качырга мөмкин). Яхшы як: төзү эшләренен вакытны киметү, элемтә системалары киметү.
4. "'Катнаш (һәм хуҗалык тоташтан ысуллары)."'

Төзелештә оештыру мөлкәт формалары

1. Дәүләт язмыш
2. Хосусый мөлкәт
3. Акционер җәмгыйәтләре
4. Яуаплы чикләнгән иптәшлекләре. Тулы иптәшлек, ТОО аерым физик һәм юридик якларны бәйли.
5. Көрәш иптәшлек
6. Кооператив
7. Холдинг — эшкуарлыкны төре.
8. Берләшмә — тормыш итү өчен юридик яклары берлеге
9. Концерн — "зур" берләшмә

Проект документациясе һәм проект эше стадияләр

Проектлау — төзелештә беренче һәм иң бурычлы чоры. Куллану буенча проектлар аерыла:

1. Индвидуаль
2. Типлы
3. Проектлары кабатлау

Проектлау эшендә төп документы — застройщик һәм проект оешма арасында килешү (контракт). Типлы заданиялар махсус урындагы талапларга ярашлы булырга тиеш. Мәсәлән Мәскәүдә Төзелеш нормалар һәм кагыйдәләр (ТНК) талапларга җирле "Мәскәү дәүләт төзелеш нормалары" талабы тора.2002 елдан ТНК урынына Кагыйдәләр җыентыгы индерелә ("Техник көйләү" 27.12.2002 184-ФЗ санлы законнын 2 статьясына ярашлы).

1. Проект алдыннан чор. Объектын планировка, объем Һәм башка күрсәткечләре алына.
2. Урындага архитектура бүлегеннән рөхсәт алып башка органнарында рөхсәт алалар (СЭС, МЧС һәм башка). Изысканиеләр эшләне. Яру аеру (решение об отвод земельного мәйдан) документы алына.
3. заказчик энергетикада, водоканалга, элемтә сенатта һәм башка органнарда техник шарларны ала.

Оештыру-технологик проект документациясе (ОТЛ)

ОТД-да абыну имәнлек, хәвефсезлек, эшне башкару, эштен сыйфат, контроль һәм башка материаллар бар. ТОП-ң минимал составы:

1. календарь планы
2. төзелеш генераль планы (русча Строенда, СП)
3. аңлатма (русча ПЗ, пояснительная записка)

ЭЭП генподряд һәм субподряд оешмалар белән эшләнә. ЭЭП технологик карталар, ТОП һ. б. документар нигезендә төзелә. Төзү генераль планы — төзү барышында вакытлы булган биналар, монтаж күтәрү һәм механизмнар урыны китерелгән планы. Оешма күп эшне ел эшләсә эштен сифатлы (русча производительность) югары була. Бу канун оешмаларны махсус эшләре буенча чакыра. Төзелештә "'эз, паралель һәм юл ысуллары (последовательный, паралельный и поточный методы)"' кулланыла.

Төзелеш иктисады

Смета хакы С=Т+С+Т, ТС — Тура сарыф (эшчеләрнен эш хакы, материаллар хакы, төзү-монтаж эшләре хакы) СС — салым сарыф (оешманың идарә итү, хезмәтләндерү буенча сарыф). СТ — рәттән оешмасының норматив төшеме

Йортларны һәм биналарны төзү гомуми максатлары

"'Бина-"' йөкләмә алган һәм чит иткән конструкцияләрдән торган, тар равыклы барлыкка китергән төзелеш системасы.

"'Йортларны төзү ысуллары."'

1. бер элементлы монтаж (полетный монтаж) .бу ысул белән эре панельле һәм йортлар төзеделәр

Конструкцияне проект положениесына кую ысулы буенча:

1. азат ысулы
2. тар азат ысулы (ограниченный). Сыек подвеска, расачалык, растяжка кулланыла.
3. ирексез монтаж ысулы (принудительный метод монтажа) Кондукторлар куланалар.
4. үстерү ысулы ( наращивание). Югары яткан конструкцияләрне түбәнгә куялар: түшәм плитәләре, колонкалар һ. б.
5. Астан үстерү ысулы (подражания). Бу ысул белән Мухов һәм Шабаловка телебашнялар төзелде.
6. тайгак ысулы . Бу ысул белән Самар дәүләт университетының бассейны төзелде.
7. Түшәм күтәрү ысулы (подьем перекрытие) .Бөтен җирдә түшәмнәр эшләнә. Колоннадалар төзеделәр. Түшәмнәрне күтәреп колонналарга куялар.

"'1-7 ысулларнын яхшы як:"'

1. авыр һәм манара крансыз эшне башкарырга мөмкин.
2. җир аз булган мәйданда эшләргә мөмкин
3. ысуллар авыр инженер-геологик сәс сейсмик шартларда куллануы мөмкин

1-7 ысулларнын начар як:

1. колонналарын катылыгы оештыру өчен матди кирәк
2. плита положениены контрольдә тоту
3. чикләнгән кат -5-9 кат

Мөнәсәбәт графигы

Элемтә графигы — хисапланган вакыт параметрлар белән бәйләнеш моделе. Элемтә графикта проектагы эшләр күрсәтелә.

Гант диаграммасы

Гант диаграммасы (ингл. Gantt chart) — баганалы диаграммаларны популяр төре. Проектларны план кору ысулларының берсе. Проектлар идарә итү программаларында кулланыла. 1910 елда Генри Л. Грант тарафыннан эш. Элемтә графиклары төзү өчен кулланыла.

Гант диаграммасы

Сметаны төзү тәртибе

1. Сметаны төзү сайлау ысулны
2. Күләмле Эш исәпләү
3. Төзелеш эшләргә, егылды җыю локаль сметаларны төзү (бөтен мәйдан һәм биналар буенча) (рус. составление локальных смертных расчетов на строительные работы и монтаж оборудования (по обещаем работам и заданиям))
4. Объект смета хисапны төзү
5. Аерым чыгымнарга сметасы (рус. смета на отельне виды затрат)
6. Төзелешен җыелма сметасы (рус. сводный сметный хисап строительства)
7. Объектын хакы ведомосте (рус. ведомость сметный стоимости объекта)

Дәүләт элемент смета нормалары (ДЭН)

Дәүләт элемент смета нормалары — төзелеш эшләргә дәүләт элемент смета нормативлар җыентыклары.

ДЭН төзелеше, төрләре

1. Гомуми кәңәшләре
2. Җир эшләр
3. Тау ачу эшләре
4. Бырлау шартлау һәм эшләре
5. Скважиналар
6. Свая эшләре. Туфракны күчерү. Төшерелгән кое.
7. Монолитлы бетон һәм тимербетон конструкцияләр
8. Бетон җыелма һәм тимербетон конструкцияләр
9. Кирбецтән һәм блоклардан конструкцияләр
10. Тимер төзелеш конструкцияләре
11. Агач конструкцияләр
12. Идән
13. Кровля, түбә
14. Төзелеш конструкцияләрне һәм егылды тутыгуы
15. Авыл хужалыкта конструкцияләр
16. Бизәү эшләре
17. Эчке торбалар
18. Су проводлар һәм канализация — эчке еган
19. Җылылык — эчке еган
20. Газ белән тәэмин итү — эчке еган
21. Вентиляция һәм һава конденсацияләү
22. Вакытлы йортлар һәм биналар
23. Су проводлар һәм канализация — чит еган
24. Җылылык — чит еган
25. Газ белән тәэмин итү — чит еган
26. Магистраль һәм һөнәр торбалар
27. Саклау җылы эшләре
28. Автомобиль юллар
29. Тимер юллар
30. Тоннелләр һәм метрополитен
31. Күперләр һәм торбалар
32. Аэродромнар
33. Юллары унлык
34. Электр челтәре
35. Элемтә, телевидение, радио корылыш
36. Тау кучү эшләре
37. Табигать корылмаларын җир эшләре
38. Табигать корылмаларын Монолитлы бетон һәм тимербетон конструкцияләр
39. Табигать корылмаларын таш конструкцияләр
40. Табигать корылмаларын Агач конструкцияләр
41. Табигать корылмаларын судан саклау эшләре
42. Яр ныгыту эшләре
43. Стапельләр һәм сливалар өчен судлар йөртү юллары
44. Водолаз эшләре
45. Сәнәгать мич һәм торбалар

Төзелеш хөнәрләргә Россияда укыткан югары уку йортлары

• Башкорт дәүләт аграр университеты
• Воронеж дәүләт архитектура-төзелеш университеты
• Грозный дәүләт карамай техник университеты
• Дагыстан дәүләт техник университеты
• Көньяк Урал дәүләт университеты
• Магнитогорск дәүләт техник университеты
• Мәскәү дәүләт геодезия һәм картография университеты
• Мәскәү дәүләт төзелеш университеты
• Окленд технологияләр университеты
• Пермь дәүләт милли тикшеренү политехник университеты
• РФ Беренче Президенты Б. Н. Ельцин исемендәге Җаек федераль университеты
• Санкт-Петербург дәүләт аграр университеты
• Санкт-Петербург дәүләт архитектура-төзелеш университеты
• Санкт-Петербург дәүләт политехник университеты
• Ырынбур дәүләт университеты
• Югары икътисад мәктәбе
• Казан дәүләт архитектура-төзелеш университеты
• Әстрәхән инженер-төзелеш институты
• Уфа дәүләт карамай техник университеты

Төзелеш буенча ВАК журналлар исемлеге

1. http://vestnik.esstu.ru/

2. http://www.vestnikmgsu.ru/

3. http://vestnik.dgtu.ru/jour

4. http://www.madi.ru/671--vestnik-moskovskogo-avtomobilno-dorozhnogo-gosudarstvennog.html

5. http://vestnik.spbgasu.ru/

6. http://vestnik.pstu.ru/urbanistic/about/inf/

7. http://journal.samgasu.ru/index.php/ru/ 2017 елның 8 декабрь көнендә архивланган.

8. http://vestnik.sibadi.org/jour

9. http://pnu.edu.ru/ru/vestnik/about/ 2017 елның 24 декабрь көнендә архивланган.

10. http://www.vniig.rushydro.ru/company/publications/collection/ 2017 елның 30 декабрь көнендә архивланган.

11. http://engstroy.spbstu.ru/

12. http://journals.istu.edu/izvestia_invest/

13. https://technauka.npi-tu.ru/

14. http://www.n-eu.ru/ 2018 елның 26 март көнендә архивланган.

15. http://edu.vgasu.vrn.ru/SiteDirectory/nvest/default.aspx 2010 елның 14 июль көнендә архивланган.

16. http://lib.madi.ru/nitdo/ 2017 елның 31 декабрь көнендә архивланган.

17. http://mirtr.elpub.ru/jour

18. http://www.ecoregion.ru/index.php?razdel=eut

19. http://ms.enjournal.net/ 2017 елның 9 декабрь көнендә архивланган.

20. http://mivh.vniigim.ru/

21. http://agora.guru.ru/display.php?conf=scientific_journal

22. http://www.transstroy.ru/press-center/zhurnal-transportnoe-stroitelstvo/

23. http://oreluniver.ru/science/journal/sir/forauthors

24. https://top-technologies.ru/

25. http://brstu.ru/static/unit/journal_smt/index.php 2017 елның 15 декабрь көнендә архивланган.

26. http://rais.pguas.ru/ 2017 елның 5 декабрь көнендә архивланган.

27. http://www.geomark.ru/pages/main/journals/i_research/index.shtml 2017 елның 27 ноябрь көнендә архивланган.

28. http://archiheritage.org/

29. https://istina.msu.ru/journals/97289/

30. http://www.endf.ru/

31. https://enivpress.jimdo.com/ 2017 елның 19 июль көнендә архивланган.

32. http://www.asrmag.ru/

33. https://naukovedenie.ru/

34. http://www.vestnik-sviazy.ru/

35. http://www.seismic-safety.ru/

36. http://vgasu.ru/science/journals/city-sociology/(үле сылтама)

37. http://new.sdmpress.ru/

38. http://globaljournals.ru/nauka-i-biznes/

39. http://www.marhi.ru/AMIT/

40. https://izvestija.kgasu.ru/

41. http://nudorirs.ru/Journal 2017 елның 28 декабрь көнендә архивланган.

42. http://www.nso-journal.ru/index.php/sno

43. http://www.stu.ru/science/index.php?page=2470

44. http://nbpublish.com/

45. http://science.cfuv.ru/nauchnye-zhurnaly-kfu/stroitelstvo-i-texnogennaya-bezopasnost 2017 елның 27 декабрь көнендә архивланган.

46. http://vgasu.ru/science/journals/herald-volggasu/ 2017 елның 21 декабрь көнендә архивланган.

47. http://vestnik_rus.bstu.ru/trebovaniya

48. http://rifsm.ru/editions/journals/2/

49. http://www.rostransport.com/transportrf/ 2017 елның 24 декабрь көнендә архивланган.

50. https://www.dvfu.ru/vestnikis/

51. http://pph-magazine.ru/

52. http://vestnik.pstu.ru/arhit/about/inf/

53. http://www.russianengineer.ru/

54. http://ijournal-as.com/

55. https://em-stede.eu/area_privata/apply/ 2019 елның 21 июнь көнендә архивланган.

56. http://vp-es.ttu.tj/ 2017 елның 28 декабрь көнендә архивланган.

57. http://www.rosdornii.ru/%D0%91%D0%B8%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0/q-q.html 2017 елның 16 июль көнендә архивланган.

58. http://xn--b1aco3ak.xn--p1ai/nauka/vestnik-instituta/(үле сылтама)

59. http://vestnik.pstu.ru/obgtrans/about/inf/

60. http://archvuz.ru/news?page=4

62. http://msuce.ru/resources/izdatelskaya-deyatelnost/avtoram/ 2018 елның 3 март көнендә архивланган.

63. http://journals.istu.edu/vestnik_irgtu/requirements