Уса
Уса (рус. Оса) — Пермь краенда урнашкан шәһәр (1938 елдан), Уса районының административ үзәге.
| Уса | |
|---|---|
.png) _(2020).png) | |
 | |
| Ил | Россия |
| Республика | Пермь крае |
| Муниципаль район | Уса районы |
| Координатлар | 57°17'N, 55°27'E |
| Нигезләнгән | 1591 |
| Мәркәз биеклеге | 100 м |
| Халык саны | 21 191 кеше |
| Сәгать кушагы | UTC+6 |
| Телефон коды | +7 34291 |
| Почта индексы | 618120 |
| Автомобиль коды | 59, 159 |
| Рәсми сайт | osa.perm.ru/ |
Халык саны — 21 191 кеше (2010).
ГеографияҮзгәртү
Шәһәр Чулман (Воткинск сусаклагычы) елгасында, аңа Тол елгасы кушылган төшендә, Пермьдан 146 километрга көньяк-көнбатышрак урнашкан.
ТарихҮзгәртү
Уса 1591 елда Россия дәүләтенең терәк пункты буларак Яңа Никола бистәсе (Новоникольская слобода) исеме астында нигезләнә. 1623 елда Уса Никола бистәсе (Осинская Никольская слобода) буларак, 1678 елда Уса бистәсе буларак, 1732 елда Уса авылы буларак телгә алына. XVIII гасырдан Уса аша Себер тракты уза башлаган
1737 елда Усага шәһәр статусы бирелә.
1774 елда шәһәрне Емельян Пугачёв гаскәре ала.
1781 елдан — Пермь калгайлыгы (1796 елдан — Пермь губернасы) Уса өязе үзәге.
1856 елда Усада 2 чиркәү, 288 йорт һәм 39 лавка (кибет) булган.
1924 елдан — Уса районы үзәге.
1960 елда Уса тирәсендә нефть табыла.
ХалыкҮзгәртү
| 1840[1] | 1856[2] | 1897[3] | 1913[2] | 1926[2] | 1931[2] | 1959[4] | 1970[5] | 1979[6] | 1989[7] | 2002[8] | 2010[9] |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 705 | ~1 300 | 5 067 | ~5 800 | ~5 900 | ~6 300 | 12 719 | 15 038 | 19 993 | 24 132 | 23 452 | 21 191 |
Милли состав (2002): руслар — 90,0%, башкортлар — 5,0%, татарлар — 2,2%, украиннар — 0,6%.[10]
ИкътисадҮзгәртү
Машиналар төзү заводы, ураман һәм азык-төлек сәнәгатнең ширкәтләре.
Уса районында нефть чыгару эшләре үткәрелә.
ИскәрмәләрҮзгәртү
- ↑ Статистические таблицы о состоянии городов Российской империи, 1840
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 http://www.mojgorod.ru/nizhegor_obl/knjaginino/index.html
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_lan_97_uezd.php?reg=1088
- ↑ 1959 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
- ↑ 1970 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
- ↑ 1979 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
- ↑ 1989 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
- ↑ 2002 елгы Бөтенроссия җанисәбе. РФ, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
- ↑ архив күчермәсе, archived from the original on 2011-06-27, retrieved 2012-12-22
- ↑ 2002 ел сан алу базасы, archived from the original on 2019-07-12, retrieved 2013-01-02